AYDA BİR YAYINLANIR • MART 2025 YIL: 20 • SAYI: 200 • 120 TL. • ISSN 1305-5305 www.suvecevre.com
2 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 MART 2025 • SAYI: 200 • www.suvecevre.com IÇINDEKILER ALP KOMPOZİT 9 ARBİOGAZ 45 ARMAPLAST 5 ATECH 41 BİODESULF 47 COŞKUN 21 DORA 29 ETA 35 GİF-AIROX Ö.K. GLANCO Ö.K.İ. HAUS MAKİNA 33 IFAT 53 İDEAL MAKİNA 1 İZAYDAŞ 43 KAZANCI ÇEVRE A.K. MEKTANK 23 MEMBRANICS 31 META 15 ÖKOTEK 7 POLAT MAKİNA 25 RANK TEKNOLOJİ 11 REDCO 19 SAKA 17 SİSDOZ 37 TEKNİK ARITMA 13-51 VEGA 27 WILO 39 REKLAM İNDEKSİ ÖKOTEK Yönetim Kurulu Başkanı Şebnem Aybige Barlas Türkiye’nin İlk İklim Kanun Teklifi 22 30 Söyleşi Mevzuat 04 Haber Nehir Suyundan İçme ve Kullanma Suyu Eldesi Teknik Arıtma 48 Teknik BUDYKO Yöntemi İle Havza Su Dengesi Milas Örneği Yük. İnş. Müh. Vahap Samanlı 50 Makale VEGA ile Ozon Destekli Su Arıtımında Üstün Performans 34 Teknik Biyogaz Üretiminde Kullanılan Atıklar ve Operasyonel Parametreler Mustafa Öztürk MNE Proje 36 Makale OSB’lerde Atık Su Geri Kazanımı: Sürdürülebilir Sanayi İçin Çözümler Hüseyin Emirdağ / Stantech 26 Konuk Yazar
3 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 EDITÖRDEN İklim krizinin, Akdeniz havzasında diğer bölgelere kıyasla daha etkili olması bekleniyor. Yağışların azalması ve kurak dönemlerin uzaması bu bölgedeki su kaynaklarını tehdit ediyor. Yüksek İnşaat Mühendisi Vahap Samanlı’nın “BUDYKO Yöntemi ile Havza Su Dengesi – Milas Örneği” başlıklı çalışması, havzaların korunmasına yönelik bilimsel verileri ortaya koyuyor. İklim krizi kaynakların daha doğru bir şekilde kullanılmasını zorunlu kılıyor. Vahap Samanlı'nın çalışmasını makale sayfamızda bulabilirsiniz. Doğal kaynakların verimli kullanımı, hem ekonomik hem de çevresel açıdan büyük önem taşıyor. Bu sayımızda, Söyleşi sayfamızın konuğu ÖKOTEK Yönetim Kurulu Başkanı Şebnem Aybige Barlas, döngüsellik ve değer artırımına verdikleri önemi vurguluyor. Barlas, upcycling kavramı sayesinde her adımda aynı değerde veya daha değerli ürünler elde ettiklerini belirterek, bu yaklaşımın artık küresel gündemde yer alan bir gelecek vizyonu olduğunu ifade ediyor. Sanayileşmenin hızla arttığı günümüzde, Organize Sanayi Bölgeleri'nde (OSB) su tüketimi giderek yükseliyor. Endüstriyel faaliyetler sonucu oluşan atık sular, çevre ve su kaynakları için büyük bir tehdit oluştururken, bu suların geri kazanımı hem çevresel hem de ekonomik açıdan önemli avantajlar sağlıyor. Hüseyin Emirdağ’ın kaleme aldığı “Göllerimiz ve Sulak Alanlarımız Nasıl Korunmalı ve Yönetilmeli?” başlıklı çalışmada, endüstriyel su geri kazanımının ekonomik ve çevresel katkıları ele alınıyor, okumanızı öneririm. Atıkların yeniden değer kazandırılarak kullanılmasına olanak tanıyan uygulamalardan biri de biyogaz tesisleri. MNE Proje’den Prof. Dr. Mustafa Öztürk, “Biyogaz Üretiminde Kullanılan Atıklar ve Operasyonel Parametreler” başlıklı çalışmasında biyogaz üretimine dair önemli verileri dergimizle paylaştı. En derin saygılarımla. DÖNGÜSELLIK, GERI DÖNÜŞÜM VE SÜRDÜRÜLEBILIR ÇÖZÜMLER TAYFUN AYDIN tayfunaydin@b2bmedya.com Kuruluş Tarihi 2005 Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. Adına İsmail Ceyhan ismailceyhan@b2bmedya.com Akademik Danışmanlarımız Prof. Dr. Nuri Azbar Prof. Dr. Hulusi Barlas Prof. Dr. Ekrem Ekinci Prof. Dr. Erdem Görgün Prof. Dr. Selahattin İncecik Prof. Dr. Güçlü İnsel Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu Prof. Dr. Cumali Kınacı Prof. Dr. Mustafa Öztürk Prof. Dr. İdil Arslan Alaton Prof. Dr. Hüseyin Günerhan Yayın Danışmanlarımız Tolga Hikmet Balta Enis Burkut Dr. Mete Gerçek Dr. Merih Kerestecioğlu Ufuk Malak Yazı İşleri Tayfun Aydın tayfunaydin@b2bmedya.com Reklam Emine Aktaş emineaktas@b2bmedya.com Tel: 0536 060 02 71 Barış Ceyhan barisceyhan@b2bmedya.com Tel: 0535 496 62 32 Abone abone@b2bmedya.com Grafik grafik@b2bmedya.com Baskı ve Cilt Şan Matbaa Tel: 0212 289 24 24 Yayınlayan Fikirtepe Mah. Rüzgar Sok. Şua Elite Consept Sitesi 44A - A1 Blok K: 1 D: 48 34720 Kadıköy-İstanbul/Türkiye Tel: 0216 651 78 78 - 0216 651 78 98 www.suvecevre.com www.b2bmedya.com info@b2bmedya.com Fiyatı: 120 TL. © 2025 Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. ISSN: 1307-9204 Ayda bir yayımlanır. Tüm Türkiye’de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu’na göre yerel süreli yayındır.
4 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 HABERLER WILO'DAN DEPREMDEN ETKILENEN GENÇLERE MENTORLUK DESTEĞI DİSKİ, GES PROJELERIYLE ENERJI MALIYETINI DÜŞÜRECEK Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ), Kayapınar ve Eğil’de kuracağı iki GES ile enerji tüketiminin yaklaşık %46’sını güneş enerjisinden karşılayarak enerji maliyetlerini düşürmeyi ve çevreci üretim modelini hayata geçirmeyi hedefliyor. DEPSAŞ ile imzalanan anlaşma kapsamında toplamda 80 milyon 600 kilovatsaat üretim kapasitesine ulaşması hedeflenen projelerle tarihî bir adım atılıyor. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi DİSKİ Genel Müdürlüğü, enerji maliyetlerini düşürmek ve çevreye duyarlı bir gelecek inşa etmek amacıyla Kayapınar ve Eğil ilçelerinde iki büyük Güneş Enerji Santrali (GES) kuruyor. Su temini sürecinde en büyük gider kalemini oluşturan enerji tüketimini azaltmayı hedefleyen bu projeler, DİSKİ’nin yıllık enerji tüketiminin neredeyse yarısının güneş enerjisinden sağlanmasını amaçlıyor. DİSKİ ile Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (DEPSAŞ) arasında imzalanan “Lisansız Elektrik Üreticileri Dağıtım Sistemine Bağlantı Anlaşması” kapsamında hayata geçirilecek projeler, çevre dostu bir üretim modelinin oluşmasına katkı sağlayacak. TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından onaylanan projeye göre Kayapınar’da kurulacak GES, 9,75 megavat kurulu gücüyle tesis için tahsis edilen 338 dönümlük arazi üzerinde inşa edilecek. Tesisin yıllık elektrik üretim hedefi ise yaklaşık 19 milyon 500 bin kilovatsaat olarak belirlendi. n Wilo, geçen yıl hayata geçirdiği “Wilo ile Geleceğe Köprü” programı bu yıl da sürdürüyor. Geçen yıl, kadınların iş hayatındaki gücünü artırmayı hedefleyen BPW İstanbul İş ve Meslek Sahibi Kadınlar Derneği iş birliğiyle hayata geçirilen program kapsamında 22 genç kadın BPW’nun EMCC (European Mentoring & Coaching Council /Avrupa Yönderlik ve Koçluk Derneği)’ye akredite mentorlarıyla buluşturulmuştu. Bu yıl ise “Wilo ile Geleceğe Köprü” programının 2. döneminde depremden etkilenen üniversite öğrencileri ile yeni mezunlara okuduğu bölüm ve cinsiyet gözetmeksizin mentorluk desteği sağlanacak.BM sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle paralel stratejiler gerçekleştiren Wilo’nun, geçen yıl yoğun ilgi gören programın yeni dönem başvuruları 05 Mart 2025’e kadar devam edecek. Çeşitliliğin inovasyon, bilgi ve ilerleme için önemli bir itici güç olduğuna inanan marka, sektöründe ses getiren “Wilo ile Geleceğe Köprü” programının 2. döneminde depremden etkilenen üniversite öğrencilerine ve yeni mezunlarına mentorluk desteğinde bulunacak. Marka, okuduğu bölüm ve cinsiyet gözetmeksizin kariyer yolculuğunu hızlandırmak ve geleceğe güçlü bir adım atmak isteyen tüm gençlerin yanında olacak. Depremden etkilenen katılımcılar, alanında uzman mentorlarla bir araya gelerek, birebir mentorluk, davranış envanteri, kendini tanıma, özgeçmiş hazırlama ve mülakat teknikleri, kişisel marka ve etkili iletişim eğitimlerinden yararlanacak. Program sonunda ise birbirinden keyifli sürprizlerin olduğu mezuniyet töreni gerçekleştirilecek. n
1986’dan günümüze... KOKU GİDERİM VE BİYOGAZ TEKNOLOJİLERİ • Biyolojik Koku Giderim Üniteleri • Biyolojik Desülfürizasyon • Kimyasal Scrubberlar • Aktif Karbon Filtreler • Özelleştirilmiş Çözümler • GRP Kapama • GRP Hava Kanalları • GRP, PP, Paslanmaz Fan ve Kabin • Çevre Dostu Yenilikçi Teknolojiler • Özel Çözümler • Uzman Ekip • Müşteri Memnuniyeti • Proses, Mekanik ve Yapısal Tasarım • Üretim, Montaj • Devreye Alma • İşletme Merkez Ofis Küçükyalı İş Merkezi 76/A No: 7/2 Maltepe - İstanbul / Türkiye Tel: +90 216 759 61 49 Fabrika Cumhuriyet Mah. İstanbul Cd. No: 7/9 Gebze - Kocaeli / Türkiye Tel: +90 262 754 61 49 info@armaplast.com.tr www.armaplast.com.tr Çevre Teknolojileri
6 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 HABERLER ASKİ, ÖĞRENCILERE “SU TASARRUFU” BILINCINI AŞILADI ASKİ Genel Müdürlüğü sosyal yardımlaşma ve dayanışmayı önemsiyor. ASKİ, 2021 yılında “Su Kaynakları Yönetimi ve İklim Değişikliği Farkındalık Projesi”ni, 2024 yılında ise “Bir Kutu Mutluluk Projesi”ni devreye soktu. Bir senedir birlikte yürütülen 2 proje kapsamında Başkentteki okulları ziyaret eden ASKİ uzmanları, su tasarrufu konusunda farkındalık oluşturmak için öğrencilere animasyon destekli sunum yapıyor. Ayrıca ASKİ çalışanı gönüllülerin bağışları ile toplanan kırtasiye araç gereçleri, kitap ve oyuncaklar da, özellikle kırsal bölgelerdeki imkânları kısıtlı ilkokul ve ortaokul öğrencileri ile buluşuyor. ASKİ uzmanlarının, “Bir Kutu Mutluluk Projesi” kapsamında Mart 2024’te ziyaret ettiği ilk okul; çevre köylerdeki öğrencilerin de taşındığı ortak eğitim alanı olduğu için Ayaş ilçesi Çanıllı Köyü İlköğretim Okulu olmuştu. 2025 yılının ilk ziyareti ise Kızılcahamam Çeltikçi Ortaokulu’na yapıldı. Ziyarette öğrencilere, içinde kitapların da bulunduğu hediye kutular verildi. Ayrıca çocuklarla “iklim değişikliği ve küresel ısınma sorunu ile suyun bilinçli tüketimi” konusunda bilgiler paylaşıldı. ASKİ Genel Müdür Yardımcısı Muhammed Ercan, bir senedir birlikte ilerleyen 2 proje kapsamında şu ana kadar Ankara’nın farklı semtlerindeki 11 okulun ziyaret edildiğini ve 3 bin 300’ün üzerindeki öğrenciye ulaşıldığını bildirdi. Ercan, “Çocuklardan çok güzel tepkiler alıyoruz. Ekibimizin hazırladığı; öğretici bilgilerin yer aldığı animasyon sunumu ilgiyle izliyorlar. ASKİ personelimizin katkılarıyla karınca kararınca hazırladığımız hediye kutularına da ilgi gösteriyorlar. Açıkçası çocukların gözlerindeki sevinci görmek her şeye bedel” dedi. n KOCAELI’DE 2024 YILINDA 172,7 MILYON METREKÜP ATIK SU ARITILDI Kocaeli’de işlettiği 23 adet atık su arıtma tesisi ile %100 atık su arıtma gerçekleştiren Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğü, 2024 yılında 172,7 milyon metreküp atık su arıtarak çevreye zarar vermeden deşarjını sağladı. Arıtılan su ile birlikte 101 bin ton atık su çamurunu bertaraf ederek çevrenin kirlenmesini önledi. Ülkemizin sanayi ve turizm kenti Kocaeli, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan altyapı ve çevre yatırımları ile birlikte denizi, havası, yeşil doğası ile ülkemizde yaşanacak kentlerin başında geliyor. Ancak son yıllarda artan küresel ısınma ve iklim değişikliği ile deniz sıcaklıklarının artması ve atık suların azot ve fosfor ayrımı yapılmadan denize bırakılması, Marmara Denizi’ni tehdit ediyor. Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Tahir Büyükakın’ın “Mutlu Şehir Kocaeli” vizyonunun sağlam temelleri doğrultusunda, İSU Genel Müdürlüğü, bölgenin su kaynaklarını en verimli şekilde kullanma, kayıp-kaçak oranlarını en aza indirme ve bir damla atık suyu dahi arıtmadan denize bırakmama hedefiyle, teknolojinin tüm olanaklarını hayata geçirerek çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Türkiye’de örnek bir kurum olan İSU Genel Müdürlüğü, yıllar önce devreye aldığı %100 atık su arıtma tesisleri ile evsel atık suların tamamını arıtıyor ve doğaya temiz bir şekilde deşarj ediyor. Marmara Denizi’nin korunması açısından bu hassasiyet, bölgedeki diğer şehirler için de önem arz ediyor. n
Ånfo@okotek.com.tr www.okotek.com.tr Su ve At ksuya “Deºer Art ran” YenÅ Yaklaæ mlar ! ÖKOTEK, su ve at ksu ar t mna döngüsel ve deºer art r cbÅr bak æ aç s getÅrerek, sadece kÅrletÅcÅ gÅderÅmÅnÅ deºÅl besÅn, enerjÅ ve yan ürün gerÅ kazan mn da saºl yor. 0533 600 69 72 ÖKOTEK'EN ANA ÇALIeMA ALANLARI Döngüsel Su YönetÅmÅ & Su VerÅmlÅlźŠSürdürülebÅlÅr KÅmyasal YönetÅmÅ AR-GE Eæ BÅrlÅklerÅ & YenÅlÅkçÅ Çözümler At ksu & Su Ar t m TesÅslerÅnÅn VerÅmlÅ EæletÅlmesÅ Laboratuvar & PÅlot ÖlçeklÅ Denemeler Ökotek, endüstrÅyel ÅæletmenÅzde yenÅ yaklaæ m bÅçÅmlerÅnÅ uygulamaya haz r. 35. Yl Geleneksel yöntemler geçmÅæte kald ! Ånfo@okotek.com.tr www.okotek.com.tr Su ve At ksuya “Deºer Art ran” YenÅ Yaklaæ mlar ! ÖKOTEK, su ve at ksu ar t mna döngüsel ve deºer art r cbÅr bak æ aç s getÅrerek, sadece kÅrletÅcÅ gÅderÅmÅnÅ deºÅl besÅn, enerjÅ ve yan ürün gerÅ kazan mn da saºl yor. 0533 600 69 72 ÖKOTEK'EN ANA ÇALIeMA ALANLARI Döngüsel Su YönetÅmÅ & Su VerÅmlÅlźŠSürdürülebÅlÅr KÅmyasal YönetÅmÅ AR-GE Eæ BÅrlÅklerÅ & YenÅlÅkçÅ Çözümler At ksu & Su Ar t m TesÅslerÅnÅn VerÅmlÅ EæletÅlmesÅ Laboratuvar & PÅlot ÖlçeklÅ Denemeler Ökotek, endüstrÅyel ÅæletmenÅzde yenÅ yaklaæ m bÅçÅmlerÅnÅ uygulamaya haz r. 35. Yl Geleneksel yöntemler geçmÅæte kald ! Ånfo@okotek.com.tr www.okotek.com.tr Su ve At ksuya “Deºer Art ran” YenÅ Yaklaæ mlar ! ÖKOTEK, su ve at ksu ar t mna döngüsel ve deºer art r cbÅr bak æ aç s getÅrerek, sadece kÅrletÅcÅ gÅderÅmÅnÅ deºÅl besÅn, enerjÅ ve yan ürün gerÅ kazan mn da saºl yor. 0533 600 69 72 ÖKOTEK'EN ANA ÇALIeMA ALANLARI Döngüsel Su YönetÅmÅ & Su VerÅmlÅlźŠSürdürülebÅlÅr KÅmyasal YönetÅmÅ AR-GE Eæ BÅrlÅklerÅ & YenÅlÅkçÅ Çözümler At ksu & Su Ar t m TesÅslerÅnÅn VerÅmlÅ EæletÅlmesÅ Laboratuvar & PÅlot ÖlçeklÅ Denemeler Ökotek, endüstrÅyel ÅæletmenÅzde yenÅ yaklaæ m bÅçÅmlerÅnÅ uygulamaya haz r. 35. Yl Geleneksel yöntemler geçmÅæte kald ! info@okotek.com.tr 0533 600 69 72 www.okotek.com.tr
8 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 HABERLER İSKİ İSTANBUL TARIHI SU YOLLARI FOTOĞRAF SERGISI SANATSEVERLERLE BULUŞTU İSKİ İstanbul Tarihi Su Yolları Fotoğraf Sergisi’nin açılışı Beylikdüzü Atatürk Kültür ve Sanat Merkezi’nde gerçekleştirildi. Beylikdüzü Belediyesi ve İstanbul Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği'nin (İFSAK) katkıları ile hazırlanan serginin açılışında İSKİ Genel Müdürü Doç. Dr. Şafak Başa, Beylikdüzü Belediye Başkan Yardımcısı Cihan Şehla, Hamidiye A.Ş Genel Müdürü Hüseyin Çağlar, İSYÖN AŞ Genel Müdürü Hamdi Arpa, İSKİ yöneticileri, fotoğraf sanatçıları ve sanatseverler yer aldı. İstanbul’un yüzyıllar boyunca şekillenen su medeniyetine ışık tutan sergi, 2019 yılında başlatılan “Suyun Hafızası” projesi kapsamında düzenlendi. 48 fotoğraf sanatçısının dört yıl boyunca dört mevsim süren titiz çalışmalarıyla hazırlanan sergi, suyun tarihini ve kültürel mirasını sanatın güçlü anlatımıyla buluşturuyor. İstanbul’da tarihi su yollarının en önemli unsurları olan kemerler, bentler, galeriler, teraziler, maksemler, çökeltme havuzları, sarnıçlar ve çeşmeler, sergide fotoğraflarla yeniden hayat buldu. 10 bine yakın fotoğraf arasından özenle seçilen 120 kare, İstanbul’un su ile kurduğu kadim bağa ve suyun şehirdeki izlerine ışık tutuyor. İstanbul’un su mirasını sanat aracılığıyla görünür kılmayı amaçlayan proje, sadece tarihi yapıların tanınırlığını artırmakla kalmıyor aynı zamanda suyun önemine dair farkındalık yaratmayı da hedefliyor. İSKİ Genel Müdürü Doç. Dr. Şafak Başa, serginin açılış konuşmasında suyun yalnızca bir yaşam kaynağı olmanın ötesinde, şehirlerin kimliğini şekillendiren ve medeniyetlerin inşasında hayati rol oynadığına dikkat çekti. Başa, "Bildiğiniz üzere, su insanlığın tarihteki uzun yolculuğu boyunca yaşamın temelini oluşturmuş ve medeniyetlerin gelişiminde kritik bir rol oynamıştır. İSKİ olarak su ile şekillenen kültürel mirasımıza katkıda bulunmak için önemli projeler yürütmeye devam ediyoruz. Bugün açılışını gerçekleştirdiğimiz sergi, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinden günümüze uzanan çok katmanlı mirasın bir sembolü olması açısından büyük bir değer taşıyor. Değerli sanatçılarımızın yoğun emeğiyle hazırlanan bu sergi, İstanbul'un kuruluşundan itibaren süregelen suyu arayış serüvenine yeni bir pencere açıyor ve bu yolculuğa eşlik eden tarihi su yapılarımıza farklı bir bakış sunuyor. İdaremizin tarihi su yapılarını geleceğe taşımak adına titizlikle yürüttüğü restorasyon çalışmalarına da bir pencere açmak istiyorum” dedi. Mimar Sinan’ın eşsiz mühendislik dehasını yansıtan Kırkçeşme Su Yolları'na ait Uzun Kemer ve Eğri Kemer gibi birçok abidevi eserde restorasyon çalışmalarının devam ettiğini söyleyen Başa, “Amacımız, bu yapıları yalnızca fiziksel olarak korumak değil aynı zamanda tarihî ve kültürel değerlerini de yaşatmaktır. Çalışmalarımızı, yapıların özgün dokusuna sadık kalarak ve yapısal sağlamlıklarını artırarak yürütüyoruz. Böylece, bu eserlerin uzun yıllar boyunca varlıklarını sürdürebilmelerini sağlamayı hedefliyoruz. Bu vesile ile fotoğraf sergimizin gerçekleşmesinde katkı sağlayan Beylikdüzü Belediyesi, İFSAK ve kıymetli sanatçılarımıza gönülden teşekkür ediyorum." Şeklinde konuştu. İstanbul’un su kültürüne dair farkındalık yaratmayı ve kent belleğine katkı sunmayı amaçlayan sergi 15 Mart 2025 tarihine kadar ziyaret edilebilecek. n İSKİ Genel Müdürü Doç. Dr. Şafak Başa
10 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 HABERLER İSTANBUL’DA SU KAYIP VE KAÇAK ORANI YÜZDE 18,63’E DÜŞTÜ İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ), 5 yıl önce %22,31 olan su kayıp ve kaçak oranını yaptığı çalışmalar ile 2024 yılı sonunda %18,63’e düşürdü. İklim değişikliği ve artan nüfus baskısı, su kaynaklarının korunması ve verimli kullanılmasını her zamankinden daha önemli hale getiriyor. Özellikle büyük şehirlerde su yönetiminin etkin bir şekilde sağlanması hem ekolojik dengeyi korumak hem de gelecekte yaşanabilecek su krizlerini önlemek açısından kritik bir rol oynuyor. Şebeke altyapısındaki arızalar ve sızıntılar nedeniyle sisteme verilen suyun bir kısmının kaybolması ya da sayaç kullanmadan yapılan su tüketimi “su kayıp ve kaçağı” olarak tanımlanıyor. Su kayıp ve kaçak oranı ne kadar düşükse, suyun daha verimli kullanıldığı ve altyapının daha iyi korunduğu anlamına geliyor. İSKİ’nin yaptığı yatırımlar ve aldığı tedbirler sayesinde milyonlarca metreküp suyun boşa gitmesi önlenirken, ekonomik olarak da büyük kazanımlar elde ediliyor. İSKİ, ortaya koyduğu yatırımlarla İstanbul’da içme suyu altyapısını iyileştirerek su kayıplarının azaltılmasını sağladı. Özellikle altyapının dijitalleştirilmesi, basınç yönetiminin optimize edilmesi ve erken müdahale sistemlerinin geliştirilmesiyle su kayıp oranını azaltmaya yönelik çeşitli çalışmalar gerçekleştirildi. 18.500 kilometre içme suyu hattının hidrolik modellemesi yapıldı. Bu sayede şebeke içindeki su akışı, basınç ve debi gibi parametreler simüle edilerek su kayıplarının nedenleri tespit edildi. Şebeke hatlarının hem bölgesel olarak izlenebilir hem de uzaktan yönetilebilir olmasını sağlayan 420 adet DMA (İzole Alt Bölge) montajı yapıldı ve tüm bu bölgeler SCADA sistemi ile entegre edildi. Olası arızaların öngörülmesi ve erken müdahalesi için 450 noktada kritik basınç ölçümü ve 200 noktada basınç yönetimi gerçekleştirildi. 30.000 kilometre içme suyu hattının akustik yöntemlerle taraması yapılarak yaklaşık 8.000 arıza tespit edilip onarıldı. İSKİ Genel Müdürü Doç. Dr. Şafak Başa, kayıp kaçak oranının düşürülmesi, su kaynaklarının korunması ve İstanbul halkına kesintisiz hizmet sağlanması için İSKİ çalışmalarının devam ettiğini söyledi. Başa, “İstanbul’a her gün ortalama 3 milyon metreküp içme suyu sağlıyoruz. Şehrimizin bir yıllık su tüketimi 1 milyar 100 milyon metreküp civarında ve her %1’lik düşüş yaklaşık 10 milyon metreküp su tasarrufu anlamına geliyor. Son 5 yılda yaptığımız çalışmalar sayesinde 150 milyon metreküp su kaybının önüne geçtik. Bu miktar, İstanbul’un 1,6 aylık su ihtiyacına denk gelirken 2,2 milyon insanın bir yıllık su tüketimini karşılayabilecek seviyede. Bu yıl hedefimiz yaptığımız çalışmalar ile su kayıp ve kaçak oranını %15 seviyesine kadar düşürmek” dedi. n
12 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 HABERLER ASKİ, AB’NIN "BELEDIYE HIZMETLERI PROJESI"NDE ÖRNEK MODEL OLDU Avrupa Birliği (AB) ve Fransız Kalkınma Ajansı (AFD) desteğiyle hayata geçirilen “Belediye Hizmetleri Projesi” kapsamında Türkiye’deki 8 belediyenin su ve kanal idarelerinin temsilcileri, Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi (ASKİ) Genel Müdürlüğü’nü ziyaret etti. ASKİ Genel Müdürlüğü, AB finansmanı ve AFD başkanlığında, İller Bankası aracılığıyla yürütülen “Belediye Hizmetleri Projesi”ne ev sahipliği yaptı. Kapasite geliştirme projesi çerçevesinde Başkent’e gelen Gaziantep, Mersin, Şanlıurfa, Mardin, Hatay, Malatya, Kilis ve Adıyaman Belediyeleri temsilcileri, “yerel yönetimlerde içme suyu ve atık su (kanalizasyon) hizmetlerinin iyileştirilmesi”ne yönelik ASKİ’de gerçekleştirilen toplantıya katıldı. İKLIM DEĞIŞIKLIĞI VE ÇEVRE KIRLILIĞIYLE MÜCADELE Türkiye’nin güneyi ve güneydoğusundaki 8 ilde içme suyu, atık su, katı atık altyapı ve sistemlerinin iyileştirilmesi amacıyla yürütülen program kapsamında ASKİ, örnek model olarak tanıtıldı. Toplantıda ASKİ’nin organizasyon yapısı ve faaliyetleri ile sudaki kayıp kaçak yönetimine ilişkin sunum yapıldı. ASKİ'nin yönetim deneyimi, varlık yönetimi, Denetim ve Veri Elde Etme Sistemi (SCADA) ve Coğrafi Bilgi Sistemlerine ilişkin uzmanlığının aktarıldığı toplantıda, yerel yönetimlerin iklim değişikliği ve çevre kirliliğiyle mücadele konularındaki bilgi ve deneyimleri de paylaşıldı. AKÇAY’DAN 365 GÜN KESINTISIZ HIZMET VURGUSU Toplantıda konuşan ASKİ Genel Müdürü Memduh Aslan Akçay, “Sizler kendi belediyelerinizin çok önemli bir biriminde görev yapıyorsunuz. Çünkü su ve kanal idarelerinde çalışmak özveri gerektiriyor” dedi. Akçay, belediyelerin su ve kanal idarelerinde yılın 365 günü hizmet beklendiğine dikkati çekerek, “Yani hepimiz hizmeti erteleme lüksü olmayan birimlerde çalışıyoruz. Çalışmalarımız hep yerin altında olduğu için neler yapıldığı, ne kadar çaba gösterildiği çok anlaşılmıyor ama sadece bir gün bile hizmette aksama olsa hepimiz neler yaşandığını biliyoruz. Onun için de bu çabaları takdir etmek gerekiyor” diye konuştu. Toplantıda ASKİ Genel Müdür Yardımcıları Muhammed Ercan ve Oktay Başkaya da hazır bulundu. ASKİ Genel Müdür Yardımcısı Ercan da finansman desteği ile 2020 yılından beri yürütülen Belediye Hizmetleri Projesi’nde ciddi mesafe alındığını söyledi. AFD TÜRKIYE DIREKTÖRÜ TANGUY DENIEUL ISE ŞUNLARI KAYDETTI: “ASKİ yetkililerine bu programa ev sahipliği yaptıkları için çok teşekkür ederim. AB ile birlikte yürüttüğümüz bu proje, dünya Türkiye’de yaşanan bütün zorluklara rağmen tüm hızıyla ilerliyor. Yakında yeni bir bütçe ile yolumuza devam edeceğiz. Güçlü belediye hizmetleri sayesinde; Türkiye’nin iklim krizine karşı mücadelesi de güçleniyor.” SAHA ZIYARETLERI “Belediye Hizmetleri Projesi” kapsamında Ankara’da bulunan 8 belediyenin su ve kanal idareleri çalışanları, 3 günlük program kapsamında saha ziyaretlerinde de bulundular. Belediye temsilcileri, ASKİ SCADA Merkezi, Ankara Merkezi (İvedik) İçme Suyu Arıtma Tesisi ve Bayındır Barajı Yüzer Güneş Enerji Santrali’ni gezdi. n
HABERLER 42 MILYON LIRALIK LAMELLALI ÇÖKELTIM SISTEMI’NIN İLK ARITMA TANKINDA SONA GELINDI SASKİ, arıtma değerleri ile Türkiye’de öncü projelerden olan Lamellalı Ön Çökeltim Projesi’nde önemli aşama kaydetti. Kısa sürede yüzde 60’ı tamamlanan arıtma tankı yakın zamanda Kanlıçay İçme Suyu Arıtma Tesisi ile entegre şekilde hizmet verecek. Projenin sonraki etabında Karapürçek ve Sapanca Kurtköy İçme Suyu Arıtma Tesisleri için arıtma tankı üretimine başlanacak. Sakarya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (SASKİ), 42 milyon liralık yatırımla Sakarya’nın su kaynaklarına önemli ölçüde katkı sağlayacak ve bulanıklık değeriyle Türkiye’de öncü projelerden olan Lamellalı Ön Çökeltim Sistemi Projesi’ne hız kazandırdı. Karapürçek’te bulunan Kanlıçay İçme Suyu Arıtma Tesisi ile entegre şekilde çalışacak ilk arıtma tankının yüzde 60’ı tamamlandı. Karapürçek’in yaşadığı su sorunlarını çözüme kavuşturacak arıtma tankının ilerleyişini yerinde inceleyen SASKİ Genel Müdürü Yiğit Turan’a, Karapürçek Belediye Başkanı Mehmet Murat Çoruhlu ve AK Parti Karapürçek İlçe Başkanı Halit Çakırbaş eşlik etti. Çalışmaları değerlendiren Turan, projenin içme suyu altyapısına sağlayacağı katkıya dikkat çekerek, “Türkiye’de öncü projelerden olan Lamellalı Ön Çökeltim Sistemi ile Karapürçek ve Sapanca ilçelerimizde daha önce bulanıklık değeri nedeniyle arıtamadığımız suları güvenle geri kazanacağız.” dedi. n
14 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 HABERLER SAMSUN ALTYAPISINI DIJITAL TEKNOLOJIYLE GELECEĞE TAŞIYOR Samsun Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (SASKİ) Genel Müdürlüğü, altyapı yönetiminde dijitalleşme ile verimliliği artırıyor. Kurumsal verimliliği artıran Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) sayesinde, yatırım süreçleri daha planlı, hızlı ve etkin ilerliyor. Büyükşehir Belediye Başkanı Halit Doğan, “Şehrimizin altyapı yönetiminin dijital platform sayesinde modernize ediyor, hemşehrilerimize en iyi hizmeti sunmak adına teknolojik gelişimleri yakından takip ediyoruz” dedi. Samsun’da bilgi ve iletişim teknolojilerini en üst düzeyde kullanan kurumlardan biri olan Samsun Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, altyapı sistemlerini dijital bir platformla yönetiyor. SASKİ Genel Müdürlüğünce 3 yıl süren titiz çalışmalar sonucunda oluşturulan bu sistem, şehrin üç boyutlu koordinat bilgilerini, hava fotoğraflarını, kadastral verileri ve altyapıya dair tüm detayları tek çatı altında topluyor. SASKİ’nin dijital platformu, barajlardan içme suyu hatlarına, terfi merkezlerinden arıtma tesislerine kadar tüm su kaynakları ve tesisleri izleme imkânı sunuyor. Ayrıca, yapımı devam eden hatlar ve saha çalışmalarına dair tüm veriler bu sistemde anlık olarak güncelleniyor. Böylece altyapı süreçleri çok daha kontrollü ve verimli yönetiliyor. SASKİ personelinin masaüstü ve mobil cihazlarla erişebildiği CBS platformunda, Altyapı, Yatırım İzleme, Havza, Proje ve Taşınmaz Bilgi Sistemi olmak üzere 5 farklı uygulama bulunuyor. Bu uygulamalar sayesinde şehir merkezi ve tesislerin dijital ikizleri oluşturularak projeler daha etkili bir şekilde planlanıyor. Ayrıca, ekiplerin ve yüklenici firmaların çalışmaları anlık olarak takip edilerek yatırım süreçleri hızlandırılıyor ve hata payı en aza indiriliyor.” dedi. n VASKİ AKILLI DIJITAL SU SAYAÇLARINA GEÇIŞ YAPIYOR VASKİ, daha bilinçli su kullanımı ve su israfının önüne geçmek amacıyla dijital su sayaçları sistemini hayata geçiriyor. Bu sayede hem su tasarrufu yapılacak, hem de ekolojik dengenin korunması sağlanacak. Van Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (VASKİ), kent genelinde su yönetimini daha verimli ve çevre dostu hale getirmek için dijital su sayaçlarının kurulumuna başladı. Bu yenilikçi uygulama ile su tüketiminin anlık olarak takip edilmesi, kayıp-kaçak oranının minimize edilmesi ve abonelerin su tasarrufu alışkanlıklarını geliştirmesi hedefleniyor. VASKİ yetkilileri, dünya genelinde tatlı su kaynaklarının hızla azaldığına dikkat çekerek, akıllı dijital sayaç projesinin ekolojik dengenin korunmasına katkı sağlayacağını belirtti. Dijital sayaçlar, su kullanımının daha bilinçli bir şekilde yönetilmesine olanak tanıyarak su israfının önüne geçecek. Proje kapsamında, İlk aşamada belirlenen pilot bölgelerde dijital sayaçlar kurularak sistem test edilecek. Test sürecinde elde edilecek verilere göre uygulamanın kapsamı genişletilecek ve zamanla tüm kente yayılması planlanıyor. Yeni sistem sayesinde, endeks okuma işlemleri de dijital ortama aktarılacak. Bu sayede endeks okuma personeli sayısı azalırken insan kaynaklı hataların önüne geçilecek. Sayaç verileri otomatik olarak sisteme aktarılıp uzaktan izlenebilecek ve faturalar anlık olarak güncellenecek. n
HABERLER İSU, 2024 YILINDA YENILENEBILIR ENERJI KAYNAKLARI ILE 37 MILYON TL GELIR SAĞLADI Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğü, yıllık 25 milyon 291 bin kilovat üretim ka-pasiteli yenilenebilir enerji santralleri ile yılda 37 milyon liralık enerji üretimi gerçekleştirdi. İSU, işlettiği enerji tesislerinden 2024 yılında 13.396.607 kWh enerji üreterek yıllık enerji mali-yetlerinin yüzde 8,7’sini karşıladı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İSU Genel Müdürlüğü, modern işletmecilik anlayışıyla sağlıklı alt-yapı hizmetleri sunarak abonelerinin içme ve kullanma suyu ihtiyacını kesintisiz karşılıyor. Bün-yesinde 13 içme suyu arıtma tesisi, 23 atık su arıtma tesisi, yüzlerce içme suyu, atık su ve yağmur suyu terfi merkezi, su depoları ve iletim hatlarının işletmesini gerçekleştiriyor. Tüm bu tesislerin işletilmesi için milyonlarca liralık enerji harcaması gerçekleştiriyor. İSU, enerji maliyetlerini mümkün olduğunca azaltmak amacıyla çevreci bir yaklaşımla enerji ihtiyacının bir kısmını çevre dostu yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılıyor. Bu doğrultuda, su kaynaklarından elektrik üretmek için HES (Hidroelektrik Enerji Santrali), güneş enerjisinden faydalanarak elektrik üret-mek için GES (Güneş Enerjisi Santrali) tesislerini inşa ederek faaliyete geçirdi. İSU, bugün itibarıy-la Kandıra Namazgâh Barajı yanında 3 adet, Kullar İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi üzerinde 1 adet olmak üzere toplam 4 adet Güneş Enerji Santrali (GES); Kandıra Namazgâh, Kartepe Avlubu-run, Başiskele Soğukpınar 1,2,3,4 olmak üzere toplam 6 adet Hidroelektrik Enerji Santrali (HES) ile enerji üretimi gerçekleştiriyor. n
16 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 HABERLER MESKİ MERKEZ SU ANALIZ LABORATUVARI, TÜRKAK GÖZETIM DENETIMI’NI BAŞARIYLA GEÇTI Mersin Büyükşehir Belediyesi Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi (MESKİ) Genel Müdürlüğü Merkez Su Analiz Laboratuvarı, Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından düzenlenen “3. Çevrim 2.Gözetim Denetimi”ni başarıyla tamamladı. MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı; “TS EN ISO/IEC 17025:2017 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Gereklilikler” standardı kapsamında TÜRKAK tarafından gerçekleştirilen denetimden tam not aldı. Denetimde, 17025 Kalite Yönetim Sistemi’nin yanı sıra mevcut 132 adet akredite parametre incelendi. Denetimin ardından belgelendirme sürecinin de tamamlanmasıyla MESKİ Merkez Su Analiz Laboratuvarı kalitesini bir kez daha ispatlamış olacak. Laboratuvar hakkında olumlu yorumlar yapan TÜRKAK baş denetçileri, denetim sonrası bildirim formunda ise; “Laboratuvar Personelinin TS EN ISO/IEC 17025:2017 standardının temel prensiplerini anlamış ve uygulamakta olduğu görülmüştür. Laboratuvar cihaz ve yerleşim olarak akreditasyon kapsamında belirtilen deneyleri yapabilecek nitelikte olup, personel ise teknik olarak kapsamda yer alan deneylere hâkimdir” ifadelerini kullandı. n MESKİ; AB DELEGASYONU, AFD VE İLBANK TEMSILCILERI TARAFINDAN ZIYARET EDILDI Mersin’in altyapı hatlarına yenilerini kazandırmaya devam eden MESKİ, Avrupa Birliği (AB) delegasyonu, Fransız Kalkınma Ajansı (AFD) ve İLBANK temsilcileri tarafından ziyaret edildi. MESKİ Genel Müdürü İrfan Korkmaz, Genel Müdür Yardımcıları Ali Yılmaz ve Hakan Yıldız ile temsilcilerin katıldığı toplantıda; Mersin, Erdemli İlçesi Tömük Atık Su Arıtma Tesisi ve Derin Deniz Deşarjı Yapım İşi ile Erdemli İlçesi Tömük ve Arpaçbahşiş Mahalleleri Kanalizasyon Yapım İşi, Mezitli İçme Suyu Şebeke Projesi, Akdeniz İlçesi, Anadolu (Homurlu), Kazanlı, Toroslar Mahalleleri Kanalizasyon Yapım İşi projeleri hakkında değerlendirmeler yapıldı. Mersin Büyükşehir Belediyesi Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi (MESKİ) Genel Müdürlüğü, Avrupa Birliği (AB) delegasyonu, Fransız Kalkınma Ajansı (AFD) ve İLBANK temsilcileri tarafından ziyaret edildi. MESKİ’yi ziyaret eden temsilciler; Avrupa Birliği’nin Türkiye’deki Mülteciler İçin Mali Yardım Programı (FRIT-II) kapsamında finanse Mersin, Erdemli İlçesi Tömük Atık Su Arıtma Tesisi ve Derin Deniz Deşarjı Yapım İşi ile Erdemli İlçesi Tömük ve Arpaçbahşiş Mahalleleri Kanalizasyon Yapım İşi, Mezitli İçme suyu Şebeke Projesi, Akdeniz İlçesi, Anadolu (Homurlu), Kazanlı, Toroslar Mahalleleri Kanalizasyon Yapım İşi projeleri için saha ziyaretleri gerçekleştirdi. n
HABERLER KÜÇÜK MENDERES YENIDEN DOĞUYOR Türkiye’nin atık su arıtma lideri İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü, Torbalı’daki Ayrancılar-Yazıbaşı Atık Su Arıtma Tesisi’nin kapasitesini 3 kat artırıyor. 400 milyon liralık yatırımla yıl içinde hizmete alınacak tesiste bölgedeki sanayi kuruluşlarının atık suları da arıtılacak. Avrupa standartlarında arıtma sayısı, kapasitesi ve kalitesiyle Türkiye’ye örnek olan İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü, Küçük Menderes Havzası’nı korumak için çalışmalarını sürdürüyor. 450 milyon liralık yatırımla kapasitesi artırılan Torbalı İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’ni ocak ayında hizmete alan İZSU, Torbalı Ayrancılar-Yazıbaşı Atık Su Arıtma Tesisi’ndeki kapasite artırım çalışmalarını da sürdürüyor. 400 milyon liralık maliyetle tamamlanacak tesiste sanayi kuruluşlarının atık suları da arıtılacak ve tesisin kapasitesi günlük 7 bin metreküpten 25 bin metreküpe çıkacak. Ek ünitelerin yapımıyla eş zamanlı olarak bölgede kanalizasyon ve iletim hatları da yenileniyor. Ayrancılar-Yazıbaşı İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’nin Yazıbaşı, Ayrancılar, Kuşçuburun ve civarı yerleşim alanlarının evsel atık sularını arıttığını belirten İZSU Genel Müdürü Gürkan Erdoğan, “2009 yılından beri hizmet veren tesisimizde yıllar içerisindeki nüfus artışından dolayı bir kapasite artırımına gittik. 2040 yılı öngörülerek yaptığımız proje tamamlandığında bölge nefes alacak. Torbalı’ya ardı ardına yaptığımız yatırımlar sayesinde Küçük Menderes’teki kirlilik kaynaklarını en aza indirmeyi hedefliyoruz.” dedi. n
18 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 HABERLER ÇIĞLI İLERI BIYOLOJIK AAT’DE REVIZYON BITTI, 4’ÜNCÜ FAZDA SONA YAKLAŞILDI İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü, İzmir Körfezi'nin temizlenmesinde önemli rol oynayan ve 3 fazdan oluşan Çiğli İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi’ndeki bakım ve yenileme çalışmalarını tamamladı. Tesisin kapasitesini yüzde 36 oranında artıracak 4’üncü fazın yapımında ise yüzde 90 seviyesine gelindi. Yeni ünitelerin hizmete alınmasıyla tesis arıtma kapasitesi açısından Türkiye’nin en büyüğü unvanını elde edecek. 2000’li yılların başında Büyük Kanal Projesi kapsamında inşa edilen Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’ni hem kapasite olarak büyütecek hem de çalışma verimliliğini artırarak İzmir Körfezi’nin temizlenme sürecini hızlandıracak çalışmalar tüm hızıyla devam ediyor. Kentin arıtma yükünü üstlenen 3 fazda revizyon çalışmalarını tamamlayan İZSU Genel Müdürlüğü tesisteki havuzları temizledi, ekipmanları yenileyerek verimliliği artırdı. Arıtma kapasitesini günlük 605 bin metreküpten 820 bin metreküpe çıkaracak 4. fazın inşaatında da önemli aşama kaydedildi. Betonarme yapılar tamamlanırken, mekanik ve elektronik işlerin devam ettiği bildirildi. Proje tamamlandığında Çiğli İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi alanında Türkiye’nin en büyüğü olacak. Tesiste 4. faz çalışmalarının hızla ilerlediğini kaydeden İZSU Genel Müdürü Gürkan Erdoğan, “İnşaatımızda ön çökeltim, biyofosfor, havalandırma ve son çökeltim havuzları ile pompa istasyonlarının inşaatları tamamlandı. Ayrıca blower binası ve idari binalarımızın inşaatları yapıldı. Kaba tüm inşaatımız bitmiş durumda. Ekipman montajlarımız ve elektrik montajlarımız devam ediyor. Bu çalışmalarımızı da nisan ayına kadar tamamlayıp gerekli testlerimizi gerçekleştirip açılışımızı yapmayı hedefliyoruz” dedi. Artan nüfusla birlikte arıtma kapasitesinin de artırılması gerektiğine dikkat çeken Erdoğan, “Diğer tesislerde bakım yapacağımız zaman bu fazı kullanacağız. Bu anlamda İzmir için 4. faz hayati öneme sahip. Çalışma bittiğinde Türkiye'nin en büyük arıtma tesisini devreye almış olacağız. Kentin yaklaşık 20 yıldır gündeminde olan bir konu da artık nisan ayı itibariyle çözüme kavuşmuş olacak. İZSU emekçileri gece gündüz inşaatı tamamlamak için çaba sarf ediyor. Yaptığımız yatırımlarla kentin alt yapısını güçlendirmeye devam edeceğiz” açıklamasında bulundu. Yaklaşık 7 gemi ile Körfez’de tarama faaliyetine devam ettiklerini de dile getiren Gürkan Erdoğan, “İlk etapta toplam 700 bin metreküp tarama yapıyoruz. Bu taramanın ardından tamamlamak üzere olduğumuz ikinci ihale ile de 1 milyon 800 bin metreküp dip çamurunun taramasını yapacağız. Böylelikle İZSU Genel Müdürlüğü, son 25 yılda yapılan taramanın toplamından daha yüksek tarama faaliyeti gerçekleştirmiş olacak. 2 milyon 500 bin metreküplük dip tarama faaliyetleri tamamlandığında ve arıtma tesisinin 4. fazı devreye alındığında Körfez temizliği için dev bir adım atmış olacağız” diye konuştu. n
HABERLER KASKİ’DE “YAPAY ZEKA” UZMANLARIYLA ÖNEMLI TOPLANTI Kayseri Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (KASKİ) Genel Müdürlüğü tarafından, alanında uzman yapay zekâ hocalarının katılımıyla önemli bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantının ana gündemi, su ve kanalizasyon hizmetlerinde yapay zekâ teknolojilerinin kullanımı ve bu teknolojilerin altyapı yönetiminde sağlayabileceği yenilikçi çözümler oldu. KASKİ Genel Müdürlüğü’nde gerçekleştirilen toplantıya KASKİ Genel Müdürü Yavuz Çağan, Kayseri Üniversitesi (KAYÜ) Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Murat Taşyürek, Abdullah Gül Üniversitesi (AGÜ) Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Rıfat Kurban, Microsoft’un MVP ödülü sahibi olarak sektöre katkılarıyla tanınan Microsoft MVP Ömer Çolakoğlu ile genel müdür yardımcıları ve daire başkanları katıldı. Yapay zekâ destekli sistemlerin su kaynaklarının verimli kullanımı, arıza tespit süreçlerinin hızlandırılması ve kanalizasyon altyapısının sürdürülebilir yönetimi gibi konularda nasıl katkı sağlayabileceğinin ele alındığı toplantıda Uzmanlar, teknolojinin idare süreçlerini optimize etme potansiyelini vurgularken, çevre dostu uygulamaların yaygınlaştırılması için iş birliği yapılmasının önemine dikkat çektiler. Kayseri Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürü Yavuz Çağan, toplantıya ilişkin yaptığı açıklamasında, “Yapay zekâ, modern şehir yönetiminde devrim yaratma potansiyeline sahip. Yapılan görüşmeler, hem idaremizin geleceğe yönelik vizyonunu güçlendirdi hem de uzmanlarla iş birliği için somut adımlar atılmasına olanak sağladı” şeklinde konuştu. n Anahtar Teslim Çamur Proses Çözümleri... ✔ Solar çamur kurutma tesisi ve ekipmanları ✔ Termal çamur kurutma tesisi ve ekipmanları ✔ Çamur besleme ve iletim sistemleri ✔ Termal hidroliz prosesi ✔ Kojenerasyon ekipmanları ve gaz balonu temini ve kurulumu 200.000 m2’yi aşkın solar çamur kurutma tesisi kurulu alanı
20 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 HABERLER MUSTAFA BOZBEY: MARMARA'NIN ÇIĞLIĞINI DUYMAZDAN GELEMEYIZ Marmara Belediyeler Birliği (MBB), kuruluşunun 50. yıl dönümü kapsamında düzenlediği ilk etkinlikte Marmara Denizi'ni odağına aldı. “50 Yıldır Marmara Denizi İçin Birlikte” başlıklı toplantı, MBB ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey'in ev sahipliğinde Atatürk Kültür Merkezi Merinos Yerleşkesi'nde 19 Şubat 2025 tarihinde gerçekleşti. Marmara Denizi'ne kıyısı olan belediyelerin başkanları, MBB Encümen Üyeleri, ilgili bakanlık temsilcileri, bilim insanları ve sivil toplum kuruluşları başta olmak üzere birçok paydaşın katılım gösterdiği toplantıda, Marmara Denizi'nin mevcut durumu ele alındı ve çözüm yolları tartışıldı. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile başlayan toplantı karşılama konuşmasını yapan MBB Genel Sekreteri Dr. M. Cemil Arslan, MBB’nin 50. kuruluş yıl dönümüne özel Marmara Denizi meselesine yoğunlaşarak Marmara bölge çalışmaları konusunda çalışmalar yapılacağını belirtti. Arslan konuşmasının devamında “Marmara Denizi’ndeki yük sadece yerel yönetimlerin yüklenemeyeceği düzeyde ve aynı zamanda kaçamayacağı kadar önemli. Yalnızca yerel yönetimleri değil; sanayi, özel sektör, balıkçılar ve daha nicesini ilgilendiren bir konu.” sözlerine yer verdi. BOZBEY: MARMARA DENIZI’NI KORUMAK SADECE ÇEVRESEL BIR MESELE DEĞIL, INSANI BIR SORUMLULUKTUR. Toplantının açılış konuşmasını yapan MBB ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, Marmara Denizi’nin geleceği, birlikte hareket etmenin önemi ve MBB’nin 50. yılına dair önemli mesajlar verdi. Bozbey, “Marmara’ya yüklediğimiz bunca yük, bence artık yeter. Bu yükü Marmara ve Marmara Denizi kaldıramaz. Kaybettiğimiz değer, hepimizin değeridir. Marmara Denizi, tabiri caizse ‘Ben ölüyorum, ben can çekişiyorum. Bir şeyler yapın. Tedbirleri etkili bir şekilde alın’ diyor. Ancak biz hala adım attığımızda karşımıza çıkan engelleri aşamıyoruz. Yerel ve genel idarenin kol kola girerek, yan yana durarak, çözüm ortağı olarak sorunları aşabileceğine inanıyorum” diye konuştu. Marmara Denizi’nin bir yaşam kaynağı olduğunu dile getiren Bozbey, “Marmara Denizi geri dönülemez bir felakete sürükleniyor. Bu krizi durdurmak bizim elimizde. Marmara’nın çığlığını duymazdan gelemeyiz. Amacımız yalnızca sorunları ve çözümleri konuşmak değil, aynı zamanda somut ve etkili yol haritaları oluşturarak harekete geçmektir” dedi. Bozbey, “Yerel yönetimlerin gücünü artırmak, çevresel sorunlara karşı ortak hareket etmek ve vatandaşlarımız için daha yaşanabilir kentler oluşturmak en temel hedefimiz oldu. Bugün, 50 yıllık birikimle en büyük sınavımızı veriyoruz.” ifadelerini kullandı. Konuşmasında, 50. yıl dönümünü kutlarken MBB’nin bu yılki çalışmalarına da değinen Bozbey, Nisan ayında düzenlenecek Marmara Denizi Sempozyumu’na ve 1-3 Ekim 2025 tarihlerinde Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleşecek olan MARUF25’e katılım çağrısında bulundu. PROF. DR. MUSTAFA SARI: MARMARA DENIZI DOĞUŞTAN ASTIMLI BIR ÇOCUK. Toplantının müsilaj konusuna odaklanan “Denizde Müsilaj Görmek Ne Demek?” oturumunda Prof. Dr. Mustafa Sarı ana hatlarıyla müsilaj, boyutları ve sektörel etkilerini anlattı. Veriler aracılığı ile müsilajın etkilerini ve Marmara Denizi üzerinde artan baskıyı aktaran Sarı “Marmara Denizi çocuk olsaydı, üstelik astımlı bir çocuk, ona daha çok özenelim ilgi gösterelim dersiniz. Ama biz daha çok kir toz döküyoruz.” dedi. PROF. DR. MEHMET ÇAKMAKÇI: ATIKSUYU DEĞERLENDIRMEK PSIKOLOJIK BIR BARIYER. “Kentlerin Atıksu Yükü ile Baş Etmek Ne Demek?” oturumunda Prof. Dr. Mehmet Çakmakçı, atıksuyun geri kazanılması veya etkin bir şekilde arıtılarak tekrar döngüye kazandırılması konusunda bilgi verdi. Çakmakçı, atıksuyun tuzluluk değeriyle deniz suyunun tuzluluk değeri karşılaştırıldığında, atıksuyun arıtılmasının çok daha düşük maliyetli olduğunu, hatta içme suyu haline getirilmesinin bile daha ekonomik olduğunu belirtti. Bu konuda psikolojik bir bariyer bulunduğuna dikkat çekti. n
22 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 SÖYLEŞİ SU VE ATIK SUYA YAKLAŞIMDA ÖKOTEK İLE YENI PERSPEKTIFLER ÖKOTEK YÖNETIM KURULU BAŞKANI ŞEBNEM AYBIGE BARLAS, DÖNGÜSELLIK VE DEĞER ARTIRIMININ KENDILERI IÇIN BÜYÜK ÖNEM TAŞIDIĞINI BELIRTEREK, UPCYCLING KAVRAMI SAYESINDE HER ADIMDA AYNI DEĞERDE VEYA DAHA DEĞERLI ÜRÜNLER ELDE EDILDIĞINI VURGULUYOR. BU YAKLAŞIMIN ARTIK DÜNYA GÜNDEMINDE YER ALAN BIR GELECEK VIZYONU OLDUĞUNU IFADE EDEN BARLAS, DERGIMIZE ÖZEL AÇIKLAMALARDA BULUNDU. SU VE ATIK SUYA YAKLAŞIMDA SON ZAMANLARDA HANGI YENILIKLER ÖNE ÇIKIYOR? Günümüzde, suyun döngüselliği ve tekrar kullanımı, su ve arıtılmış atık su kalitesinin izlenmesi ile PFAS her adımda aynı değerde ya da daha değerli ürünler ortaya çıkar. Bu artık dünya gündemine girmiş olan bir gelecek vizyonudur. Aslında Ökotek, daha 2010’lu yılların başından beri yönünü bu vizyona dönmeye başlamış bir kuruluştur. PFAS VE BENZERI KIMYASAL BILEŞIKLER KONUSUNDA NE SÖYLEYEBILIRSINIZ? PFAS, yani poli florlanmış alkil bileşikleri her geçen gün dünya gündemindeki ağırlığını artırıyor. Geçen yüzyılın son 25 yılı klorlu organik bileşiklerin zorluklarını aşmakla geçti. Klor kimyasının ortaya çıkardığı sıkıntılar başta çevre teknolojilerinde olmak üzere pek çok prosesin değişmesine sebep oldu. Bir zamanların en favori işlemi olan klorlamanın adı kötüye çıktı. Bu yüzyılın gündemi ise PFAS. Yani klorlu yerine florlu organik bileşlikler. PFAS ve benzeri kimyasal bileşikler, hem insanlar hem de yaban hayatı için son derece zararlı. Çünkü bu maddeler çevrede parçalanmıyorlar ve toprak yoluyla yeraltı su kaynaklarını kirletebiliyorlar. İnsanlarda belirli seviyelere ulaştığında çeşitli olumsuz sağlık etkilerine yol açabiliyorlar. Karbon-Flor bağı, Karbon-Klor gibi özel kirleticilerin giderimi öncelikli konular haline geldi. Geleneksel arıtma teknolojileri yalnızca atık sulardaki kirleticileri ele alırken, biz Ökotek olarak atık sudan besin, enerji ve yan ürün gibi değerli kaynakları geri kazanmayı amaçlayan yeni döngüsel arıtma uygulamalarını hayata geçiriyoruz. Bizim için döngüsellik, değer artırımı, upcycling kavramları çok önemli. Sorun çözme stratejilerimiz bu kavramların gelecek vizyonuyla biçimleniyor. BU YENI DÖNGÜSEL YAKLAŞIMIN TEMEL AVANTAJLARI NELERDIR? Bu uygulama sayesinde, aynı tesis içinde atık suların yeniden arıtılmasıyla suyun döngüselliği ve tekrar kullanımı sağlanıyor. Ayrıca, gerçekleştirilen “değer artırıcı” işlemler işletme maliyetlerinde önemli azalmalar getiriyor. Klasik geri kazanım (yani recycling) değer düşürücüdür. Bu yüzden “downcycling” demek daha doğru olur recycling’e. Geri kazanmanın her basamağında bir öncekine göre bir alt kalite ele geçer. Kağıttan plastiğe bu böyledir. Halbuki değer artırıcı işlemlerde yani “Upcycling’te
MEKTANK MEKANİK SİSTEMLER SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. 19 Mayıs Mah. Atatürk Cad. Ulaştırıcı Sk. Eriş Sitesi A Blok No: 3 D: 5 Kadıköy - İstanbul Tel: +90 216 251 02 95 E-mail info@mektank.com www.mektank.com Mekanik Sistemler GFS CAM FÜZYON ÇELIK TANKLAR Kimyasal Direnç, Maksimum Koruma ENDÜSTRİYEL ATIK SU TANKLARI Mükemmel korozyon önleme performansı Yüksek asit/alkalinite toleransı İÇME SUYU TANKLARI Temiz ve hijyenik NFS içme suyu sertifikalı BİYOGAZ TANKLARI Organik katı atık Organik atık su • AWWA D-103 • NSF/ANSI/CAN 61 • QB/T 5379-2019 • ISO 28765:2016 BELEDİYE ATIK SU TANKLARI pH aralığı 1-13 Sertlik 6.0 MohS
24 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 bağına göre çok daha güçlü. PFAS arıtımı çok daha zor. Bu nedenlerle PFAS giderimine yönelik teknolojiler geliştirmeye yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz. VERI ANALITIĞI VE IZLEME, BU SÜREÇTE NASIL BIR ROL OYNUYOR? Sürdürülebilir atık su yönetiminde veri analitiği ve izleme hayati bir öneme sahip. Burada belki de en önemli ayrıntılardan biri su ve atık su analizlerinin doğru yorumlanması. Kolay gibi görünen, fakat hiç de kolay olmayan, önemli bir birikim gerektiren bir konu bu. Çoğu zaman önemsenmiyor ve çok büyük yanlışlara yol açabiliyor. Ökotek, 35 yıldır su ve atık su analizlerini en iyi yorumlayan partner olarak, işletmeleri en düşük maliyetli çözümlere yönlendirme konusunda güçlü bir tecrübeye sahip. Bu sayede, atık su yönetiminde en etkin stratejileri belirleyebiliyoruz. SON OLARAK, ENDÜSTRIYEL IŞLETMELERE YÖNELIK YAKLAŞIMINIZI NASIL ÖZETLERSINIZ? Oyunun kuralları değişiyor. Yukarıda anlattığım gibi değişimleri çok yakından izleyen ve buna uygun değişen ve dönüşen bir kuruluşuz. Bu yüzden, Ökotek olarak, endüstriyel işletmelerde yeni yaklaşım biçimlerini birlikte uygulamaya hazırız. Yenilikçi teknolojilerimiz ve uzun yıllara dayanan tecrübemizle, işletmelerin hem çevresel hem de ekonomik açıdan daha sürdürülebilir çözümler üretmelerini ve zamana uymalarını kolaylaştırıyoruz. n Ökotek olarak, endüstriyel işletmelerde yeni yaklaşım biçimlerini birlikte uygulamaya hazırız. Yenilikçi teknolojilerimiz ve uzun yıllara dayanan tecrübemizle, işletmelerin hem çevresel hem de ekonomik açıdan daha sürdürülebilir çözümler üretmelerini ve zamana uymalarını kolaylaştırıyoruz. SÖYLEŞİ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=