22 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 03 / 2025 SÖYLEŞİ SU VE ATIK SUYA YAKLAŞIMDA ÖKOTEK İLE YENI PERSPEKTIFLER ÖKOTEK YÖNETIM KURULU BAŞKANI ŞEBNEM AYBIGE BARLAS, DÖNGÜSELLIK VE DEĞER ARTIRIMININ KENDILERI IÇIN BÜYÜK ÖNEM TAŞIDIĞINI BELIRTEREK, UPCYCLING KAVRAMI SAYESINDE HER ADIMDA AYNI DEĞERDE VEYA DAHA DEĞERLI ÜRÜNLER ELDE EDILDIĞINI VURGULUYOR. BU YAKLAŞIMIN ARTIK DÜNYA GÜNDEMINDE YER ALAN BIR GELECEK VIZYONU OLDUĞUNU IFADE EDEN BARLAS, DERGIMIZE ÖZEL AÇIKLAMALARDA BULUNDU. SU VE ATIK SUYA YAKLAŞIMDA SON ZAMANLARDA HANGI YENILIKLER ÖNE ÇIKIYOR? Günümüzde, suyun döngüselliği ve tekrar kullanımı, su ve arıtılmış atık su kalitesinin izlenmesi ile PFAS her adımda aynı değerde ya da daha değerli ürünler ortaya çıkar. Bu artık dünya gündemine girmiş olan bir gelecek vizyonudur. Aslında Ökotek, daha 2010’lu yılların başından beri yönünü bu vizyona dönmeye başlamış bir kuruluştur. PFAS VE BENZERI KIMYASAL BILEŞIKLER KONUSUNDA NE SÖYLEYEBILIRSINIZ? PFAS, yani poli florlanmış alkil bileşikleri her geçen gün dünya gündemindeki ağırlığını artırıyor. Geçen yüzyılın son 25 yılı klorlu organik bileşiklerin zorluklarını aşmakla geçti. Klor kimyasının ortaya çıkardığı sıkıntılar başta çevre teknolojilerinde olmak üzere pek çok prosesin değişmesine sebep oldu. Bir zamanların en favori işlemi olan klorlamanın adı kötüye çıktı. Bu yüzyılın gündemi ise PFAS. Yani klorlu yerine florlu organik bileşlikler. PFAS ve benzeri kimyasal bileşikler, hem insanlar hem de yaban hayatı için son derece zararlı. Çünkü bu maddeler çevrede parçalanmıyorlar ve toprak yoluyla yeraltı su kaynaklarını kirletebiliyorlar. İnsanlarda belirli seviyelere ulaştığında çeşitli olumsuz sağlık etkilerine yol açabiliyorlar. Karbon-Flor bağı, Karbon-Klor gibi özel kirleticilerin giderimi öncelikli konular haline geldi. Geleneksel arıtma teknolojileri yalnızca atık sulardaki kirleticileri ele alırken, biz Ökotek olarak atık sudan besin, enerji ve yan ürün gibi değerli kaynakları geri kazanmayı amaçlayan yeni döngüsel arıtma uygulamalarını hayata geçiriyoruz. Bizim için döngüsellik, değer artırımı, upcycling kavramları çok önemli. Sorun çözme stratejilerimiz bu kavramların gelecek vizyonuyla biçimleniyor. BU YENI DÖNGÜSEL YAKLAŞIMIN TEMEL AVANTAJLARI NELERDIR? Bu uygulama sayesinde, aynı tesis içinde atık suların yeniden arıtılmasıyla suyun döngüselliği ve tekrar kullanımı sağlanıyor. Ayrıca, gerçekleştirilen “değer artırıcı” işlemler işletme maliyetlerinde önemli azalmalar getiriyor. Klasik geri kazanım (yani recycling) değer düşürücüdür. Bu yüzden “downcycling” demek daha doğru olur recycling’e. Geri kazanmanın her basamağında bir öncekine göre bir alt kalite ele geçer. Kağıttan plastiğe bu böyledir. Halbuki değer artırıcı işlemlerde yani “Upcycling’te
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=