Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 195. Sayı (Ekim 2024)

ÇEVİRİ olumsuz etkilemekte ve insan sağlığı ile ekosistemlerin sağlığını riske atmaktadır. Bu raporda, arıtılmamış atık su ile ilgili hastalık yükü ve sağlık sonuçları da ele alınmıştır; bunlar arasında kolera kontrolü, antimikrobiyal direnç, gıda güvenliği ve güvenliği, vektör kaynaklı hastalıklar ve rekreasyonel su kalitesi gibi konular yer almaktadır. Güvenli bir şekilde arıtılmayan evsel atık suyun büyük bir kısmı, yeterli siyah su ve gri su toplama sistemlerinden (örneğin kanalizasyon bağlantıları veya septik tanklar) yoksun hanelere (%45) atfedilmiştir. Orta derecede bir oran, dışkıyı yeterince muhafaza etmeyen septik tanklar veya dışkı çamurunun düzgün şekilde boşaltılmadığı ve bertaraf edilmediği hanelere (%24) ve yalnızca birincil arıtmadan geçen ya da deşarj standartlarına uymayan kanalizasyon akışlarına (%19) dayanmaktadır. DSÖ’nün evsel atık suya ilişkin veritabanının kalitesi ve dayanıklılığı, 2018 yılında ilk gösterge raporu yayımlandığından bu yana önemli ölçüde iyileşmiştir. Göstergeye ilişkin evsel bileşen için veri kapsamı yüksek olsa da ve 2020 ve 2022 yılları için küresel ve bölgesel toplam tahminler oluşturulmuş olsa da, DSÖ'nün evsel atık suya ilişkin en son ülke verilerine dayalı olarak ülke tahminlerini hesaplama yöntemi, raporlama yılları arasında önemli değişkenliklere yol açabilmektedir. Bu genellikle yeni, revize edilmiş veya yeniden yorumlanan verilere bağlıdır. Bu sorunu ele almak ve Hedef 6.3'e yönelik ilerlemeyi ilk kez raporlamak amacıyla DSÖ, evsel atık suyu izleme metodolojisini geliştirerek, ilgili ve güncel tarihsel ülke verilerinin kullanıldığı zaman serileri tahminlerinin hesaplanmasına olanak tanımayı planlamaktadır. Toplam ve endüstriyel atık su akışları Toplam ve endüstriyel atık su istatistikleri, Birleşmiş Milletler İstatistik Bölümü (UNSD), Eurostat ve OECD tarafından düzenli olarak dolaşıma sokulan standart anketlerle ülkeler tarafından bildirilen verilerden veya doğrudan UN-Habitat tarafından üretilmektedir. Bu rapor, küresel özet istatistikleri (toplam hacimler ve güvenli bir şekilde arıtılan oranlar) sunmakla birlikte, bu veriler dünya genelindeki toplam atık su üretimi ve arıtma akışlarının tam bir temsili olarak yorumlanmamalıdır. Çünkü veriler, dünya nüfusunun yarısından daha azını temsil eden, ülkelerin yarısından daha azından elde edilmiştir. • Toplam ve endüstriyel atık su akışlarıyla ilgili eksik raporlama nedeniyle hala küresel bir tahmin yapamıyoruz. Ancak, 2021'deki son gösterge raporundan bu yana raporlama düzeyinde bir iyileşme olmuştur. • 2022 yılı için 107 ülke bazı atık su istatistiklerini bildirdi ve bu, dünya nüfusunun %73'ünü temsil etmektedir. • 2022 yılı için atık su üretimi ile ilgili istatistik bildiren 85 ülke arasında, 60 ülke evsel sektörle ilgili bazı veriler bildirdi; buna karşılık 49 ülke endüstriyel sektörle ilgili bazı veriler sundu. • 73 ülkeyi temsil eden toplam atık suyun arıtılma oranı (%76), küresel nüfusun %42’sini kapsayan bir veri olarak hesaplanabildi. • 42 ülke için (nüfusun %12’sini temsil eden) “güvenli” (yani en azından ikincil arıtma) şekilde arıtılan toplam atık su oranı (%60) hesaplanabildi. • Küresel ölçekte, 2022'de rapor edilen 220 milyar m³ atık su arıtılmış, 187 milyar m³ atık su ise üretilmiştir; bu durum, atık su üretim akışlarının daha iyi izlenmesi, bireysel 38 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Ekim / 2024 ülkelerin hesaplama yöntemlerinin gözden geçirilmesi, birleşik kanalizasyon akışlarının etkileri ve evsel olmayan sektörlerdeki üretim konularının incelenmesi gerektiğini göstermektedir. • 2022 için atık su arıtma istatistikleri bildiren 95 ülke arasında, 91 ülke kentsel arıtma tesislerinden bazı veriler bildirmiştir (sadece 27 ülke ise arıtılan endüstriyel atık suya ilişkin bazı veriler bildirmiştir). Bu durum, kentsel atık su arıtma tesislerinin ve su işletmecilerinin ulusal atık su istatistiklerini toplamanın anahtarı olduğunu göstermektedir. • Bazı ülkeler, üretilen atık sudan daha fazla arıtılmış atık su bildirmektedir çünkü kentsel tesisler aynı zamanda yüzey suyu akışlarının bir bölümünü (genellikle birleşik kanalizasyon sistemi sonucu), kamu kanalizasyonlarına yasadışı olarak boşaltılan atık suyu ve kaynakta arıtılabilecek bazı endüstriyel atık suyu da arıtmaktadır. • Bazı ekonomik faaliyetler tarafından üretilen atık su akışlarının izlenmesi ve/veya raporlanmasında bir eksiklik vardır, özellikle endüstriyel sektörde. Bu sektör genellikle, kamu içme suyu istatistiklerinde yer almayan ve/veya farklı aktörler ve sınırlı koordinasyonla düzenlenen nehirlerden ve yeraltı sularından kendi su kaynaklarını kullanmaktadır. • Buna karşılık, endüstriyel atık su akışlarının sık sık eksik tahmin edilmesi, toplam akışların ve dolayısıyla Gösterge 6.3.1'in yorumlanmasını büyük ölçüde sınırlandırmaktadır. • Rapor, ilgili meta verilerin gözden geçirilmesinin ardından SDG Gösterge 6.3.1 aracılığıyla izlenebilecek mevcut istatistikleri sunarken, güvenli atık su yeniden kullanımının iklim değişikliğine uyum bağlamında neden teşvik edilmesi ve izlenmesi gerektiğini nihayetinde gerekçelendirmektedir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=