Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 162. Sayı (Ocak 2022)

RAPOR Şekil 2. Marmara Deniz'ine Ulaşan Atıksu Miktarları Kaynak: MARAAT Projesi Veri Tabanı (2021) 38 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • Ocak / 2022 Balıkesir Bursa Çanakkale İstanbul Kocaeli Tekirdağ Yalova 600.000 m³/gün 400.000 m³/gün 200.000 m³/gün 100.000 m³/gün 50.000 m³/gün 500 m³/gün kullanımından sonra oluşan atıkların yönetiminde yetersiz kalınması, deniz çöpleri probleminin katlanarak art- masına neden oldu. 10 Haziran 2019 tarihinde Bakan- lık tarafından “Deniz Çöpleri il Eylem Planlarının Hazırlanması ve Uygulan- ması Genelgesi" yayımlanarak yürür- lüğe girdi. Genelge uyarınca, denize kıyısı bulunan tüm 28 ilimizde Valile- rin sorumluluğunda ve tüm paydaşla- rın katılımı ile, deniz çöpleri il eylem planları hazırlandı ve uygulamaya alındı. Bu kapsamda yapılan deniz çöpleri temizliği faaliyetleri sonucu Marmara Denizine kıyısı olan illerde 2020 yılında 9.988 ton ve 2021 yılı- nın ilk yarısında 281 ton deniz çöpü denizlerden toplanarak bertaraf gön- derildi. YAYILI KIRLILIK YÜKLERI Planda su kaynaklarındaki kalite- nin iyileştirilmesi ve korunması için noktasal kirleticilerin yanı sıra, su ve havza kirlenmesi üzerinde büyük etkisi olan yayılı kirleticilerin belir- lenmesi ve kontrolü de son derece önemli olduğu belirtiliyor. Ülkemizde tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin yaygın olması bu kirleticilerin dikkate alınmasının gerekliliğini bir kat daha arttırıyor. Yayılı kirlilik, genellikle arazi akışı, yağış, atmosferik birikim, drenaj, sızıntı veya hidrolojik modi- fikasyondan kaynaklanmakta olup, noktasal kaynaklı olan evsel/kentsel ve endüstriyel atık su arıtma tesislerin- den kaynaklanan deşarjların aksine, birçok yayılı kaynaktan geliyor. Ülke- mizde yayılı kirliliğin tespitine yönelik birçok çalışma yapılmış olup, yayılı kirlilik birim kirlilik yüklerine dayalı basit yaklaşım yöntemlerinin yanı sıra mevcut verilere bağlı olarak çeşitli hassasiyette havza taşınım modelleri kullanılarak da bulunabiliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı tara- fından TÜBİTAK-MAM'a 2021 yılında Marmara Denizi'ne deşarj olan havzalar için kaynağında (karada)