Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 159. Sayı (Ekim 2021)

54 Su ve Çevre Teknolojileri / Ekim 2021 suvecevre.com çok su kullanan sektör olmasıdır. Şu anda, tarım (ortalama olarak) küresel olarak çekilen tüm tatlı su kullanımının %70’ini oluşturmaktadır. Sektörler arası su dağılımın yeniden düzenlenmesi için tarımdan yapılacak tasarruflar ancak su verimliliğinin sağlan- ması ile mümkün olacaktır. Bunun da yolu tarımsal işletme- lerin içinde ya da dışındaki su kullanımının iyileştirilmesi ile mümkündür. Bütün bunlarda ancak tarımda yeni teknolojile- rin hem kamusal yatırımlarda (su kanalları, barajlar gibi) hem de tarladaki sulama sistemlerinde son teknolojinin kullanım kabiliyetinin artması ile mümkün olacaktır. Gelecekte tarım sektöründe su kullanımı konusunda karşımıza çıkacak en büyük zorluk, sektörel su kullanımının nasıl yönetildiği ve su yönetimi içerisinde tarımın sektörel su tüketiminin tam olarak ne olacağı konusundaki tartışmalar olacaktır. Ayrıca, ister büyük ister küçük olsun, sulama ve drenaj planları, kırsal alanlarda mekansal olarak dağınık belir- gin kamunun yapması gereken yatırımlardır. Yani aslında bu uygulamalar bir istihdam yaratma yatırımı olarak görülebilir. 3 tarafı denizlerle çevrili Türkiye’de kişi başına sağla- nabilen su potansiyeli 1640 m 3 civarındadır. Uluslararası kriterlere göre bir ülkenin su zengini sayılabilmesi için kişi başına kullanılabilir su potansiyelinin yıllık 3000 ila 10000 m 3 arasında olması gerektedir. Bu ölçüte göre yıllık bazda 1000 metreküp altı olan ülkeler su fakiri 1000 ila 3000 m 3 arasında suya sahip olan ülkeler su sıkıntısı çekmekte olan ülke olarak kabul edilmektedir. Türkiye’nin nüfusunun artmakta olduğu da düşünülürse Türkiye’nin yakın zamanda “su fakiri ülke” statüsüne düşeceğini söylemek yanlış bir öngörü olmaz. Ülkenin tatlı su stokunun %73’lük kısmını kullanan tarım sektörünün yapacağı tasarruf çok ciddi bir öneme sahip- tir. Tarımda basınçlı su sistemlerinin kullanımı, akıllı tarım uygulamaları ve benzeri tedbirlerle su kullanımının verimli hale getirilmesi yeni günlerimizin en önemli konularındandır. Bu araştırma bu konuda uygulanabilecek çözümlerin araş- tırılması ve süreçlerin gözden geçirilmesi hedeflenmekte- dir. Bununla birlikte İmeceMobil’in bu soruna çözüm olarak getirdiği Uydu Destekli Sulama Servisi’ni de değerlendirmeye almayı hedeflemektedir. METOD Araştırma üç etaplı olarak kurgulanmıştır. Öncelikle suyun tarımsal kullanımı üzerine veriler ve makaleler taranmıştır. Bu makaleler dikkatli bir biçimde incelenmiş ve bu incelemenin üstüne inşa edilen bir anket hazırlanmıştır. Anket soruları oldukça basitleştirilmiş ve sadeleştirilmiştir. Bu sayede üre- ticinin gerçek düşüncelerini anladığı biçimde ifade etmesine olanak sunulmuştur. Araştırmanın temelinde yer alan bu anket Türkiye sınırları içerisinde 120.000 kullanıcıya sahip olan İmeceMobil’in plat- formu üzerinden rastgele seçim modeli yoluyla 1100 kişiye uygulanmıştır. Bu sonuçlar derlenmiş ve ulaşılan sonuçlar üzerinden seçilen rastgele üreticiler ile irtibata geçilerek birebir görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın yapıldığı demografik veriler Grafik 1’deki gibidir. Birebir görüşmelerin ardından konunun uzmanlarına üretici iddiaları sorulmuş ve görüşmeler sonucunda olu- şan tablo uzmanlarınca değerlendirilerek bir sonuç cetveli ortaya çıkarılmıştır. Bu metodun farkı şudur, literatürden yola çıkan sorunları üretici tecrübesiyle yeniden görmek, ardından üreticinin sorunlarına uzmanların bakışı ile yeniden yorum getirerek çözümde ortaya koyabilme kabiliyeti kazanmaktır. Hedef sorunları en doğru şekilde tespit etmek ve çözümleri de açıklık ve cesaretle ortaya koyabilmektir. Dünya’daki Su Stresi Sorunu ve Tarıma Yansımaları Dünya nüfusunun üçte biri su stresi olan kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde yaşamaktadır. Bu stresin %75’i geliş- mekte olan ülkelerde yaşamaktadır. Bu nüfusun; 2025 yılında 8 milyar kişiye, 2050 yılında 10 milyar kişiye ulaşacağı ve nüfus artışının %90’ının gelişmekte olan ülkelerde olacağı tahmin edilmektedir. FAO’ya göre yerkürenin üçte biri erozyon, tuzluluk, bitki besin maddesi ve organik madde kaybı, kirlilik ve betonlaşma nedeniyle verimsiz hale gelmiş durumdadır. Dünya arazileri- Grafik 1 . Araştırmanın Demografik Altyapısı RAPOR