Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 155. Sayı (Haziran 2021)

40 Su ve Çevre Teknolojileri / Haziran 2021 suvecevre.com hem de Marmara Denizi’ndeki büyük kirliliği kontrol altına almak adına ön artıma sistemleri yerine ileri biyolojik atıksu arıtma sistemlerine geçiş sağ- lanmalıdır. 2.3. İklim Krizinin Etkisi-Marmara Denizi Su Sıcaklığı Biyolojik ve kimyasal süreçler için sıcaklıktaki ufak görünen değişikliklerin nicel farklılıklara yol açabildiği bilin- mektedir. Marmara Denizi’nin orta- lama sıcaklığındaki değişimi izleyecek olursak da 1970’lerden beri istikrarlı bir artış olduğunu, ama en çok 2010-2020 periyodunda önemli bir yükselişin söz konusu olduğu görülmektedir. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün Tablo 2’de de görülebilen verilerine göre 1970-1979 yılları Arasında Marmara Denizi Ortalama Deniz Suyu Sıcaklığı 15,1°C iken 2010-2020 yılları Arasında Marmara Denizi Ortalama Deniz Suyu Sıcaklığı 16,8°C olmuştur. Mayıs Ayı içerisindeki ortalama deniz sıcaklığı 1970-2020 yılları arasında 15,3°C iken, MGM’nin 25.05.2021 tarihinde yayın- ladığı sabah saatlerini gösteren deniz suyu sıcaklıkları ise ilgili ortalamanın bir hayli üzerinde seyretmektedir. Marmara denizi dibindeki kirliliğin taşınamaz hale gelip müsilaj sorunu ile kendisini yüzeyden de gösterir hale getirdiği sürecin bir daha yaşanmaması ve son derecede hassas bir dengesi olan Marmara Denizi’nin korunabilmesi için iklim değişikliği ile mücadelenin olmazsa olmaz olduğunu bilmemiz gerekiyor. 3. SONUÇ VE ÖNERİLER Yaşanmakta olan ve alarm zillerini alabildiğine çalan deniz salyası/müsilaj sorununa dair tedbirler derhal hayata geçirilmelidir. Sürecin yalnızca Marma- ra’ya kıyısı olan belediyeler tarafından ele alınması bir eksikliktir. Yerel yöne- timlerin ellerindeki tüm imkanlarını seferber ederek bu soruna müdahalede bulunmalarının yanı sıra sorunun kalıcı ve güvenilir bir çözümü ancak merkezi bir planlama, Marmara üzerinde kesin bir korumanın sağlanması ile mümkün olabilir. Bu hususta birkaç il belediyesinin kendi inisiyatifiyle yaptığı açıklamalar, yüzey sıyırıcıları ile temizleme girişim- leri yetersiz kalırken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın konu hakkındaki sessizliği endişe vericidir. Bakanlık sürece müda- hale etmeli, çözümün bir parçası olma- lıdır. Bizler de TMMOB ÇMO İstanbul Şubesi olarak, Oda’mız ve meslektaş- larımızla beraber tüm mesleki biriki- mimizi sürecin doğru planlanıp yöne- tilmesi, en uygun arıtma sistemlerinin kurulup işletilerek çözümün hayata geçirilmesi için kullanmaya hazırız. Müsilaj sorununun denizlerdeki kirlilik yükü ve sıcaklık ortalamasındaki artış olarak özetlenebilecek iki kök sebebi olduğu için, sorunun tekrarlanmaması ve nihai olarak çözülmesi de bu iki kök sebebin ortadan kaldırılması ile müm- kün olacaktır. Her şeyden önce Marmara Deni- zi’ne deşarj edilen atıksuların tamamı- nın ileri biyolojik arıtmadan geçirilmesi gerekmektedir. Aksi halde, küresel iklim krizinin çarpan etkisi ile beraber mev- cut atıksu yönetimi politikasının devamı halinde Marmara Denizi’nde oksijen yetersizliği de artacak ve balık göçle- rinin yanı sıra her türden biyoçeşitlilik de azaltacaktır. Marmara’da sık görülen bir rüzgâr akımı ya da akıntının artması gözle görünür müsilaj sorununu geçici ola- rak ortadan kaldırabilecek olsa da konu hakkında yapılan tespitler sorunun büyümekte olduğunu göstermektedir. Mevcut duruma müdahale için ilk elden derin deniz deşarjları ve ön arıtma tesis- lerinin hızlıca değerlendirilmesi gerek- mektedir. Baltalimanı (625.000 m³/gün kapasite), Kadıköy (833.000 m³/gün kapasite), Küçükçekmece (354.000 m³/gün kapasite), Küçüksu (640.000 m³/gün kapasite), Paşabahçe (575.000 m³/gün kapasite), Şile (46.000 m³/gün kapasite) ve Yenikapı (864.000 m³/ gün kapasite)’deki ön arıtma tesisleri- nin ivedilikle ileri biyolojik atıksu arıtma tesislerine çevrilmesi ve bu acil ihtiyaca yanıt vermek için gerekli kamulaştırma işlemlerinin hayata geçirilmesi gerek- mektedir. Sorunun bir diğer yakıcı yüzü olan küresel iklim krizine karşı da “İklim Kri- zine Karşı Acil Eylem Planı”nın yayın- lanarak plana katı bir şekilde uyulması gerekmektedir. n Harita 1. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün yayınladığı 25.05.2021 tarihli sabah saatleri deniz suyu sıcaklığını gösteren harita. Kaynak: https://mgm.gov.tr/deniz/deniz-suyu-sicakligi.aspx erişim tarihi: 25.05.2021, saat: 10:25 RAPOR