Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 152. Sayı (Mart 2021)

36 Su ve Çevre Teknolojileri / Mart 2021 suvecevre.com TEKNİK YÜZEY AKTİF MADDELERİN KOİ (*) PARAMETRESİ İLE ONLINE TAKİBİ İPEK TEMİZEL Endress+Hauser Endüstri, Su & Atık Su ve Enerji Endüstri Yöneticisi S on yıllarda evsel ve endüstriyel atıklarından kaynaklanan kirlilik ve oluşan bu kirliliğin arıtılması büyük önem taşımaktadır. Su kaynak- larını tehdit eden kirleticiler arasında deterjanların önemli bir payı vardır. Genellikle temizlik ürünlerinde bulunan deterjanlar 1900’lü yılların başından bu yana kullanılmaktadır. Deterjanlar yüzey aktif maddeler, ağar- tıcılar ve bazı yardımcı maddeler içerir. Yüzey aktif maddeler, deterjan olarak temizleme işlemini sağlayan en etkin bileşendir. Bu maddeler suyla bağdaşa- mayan ve bu yüzden suyla uzaklaştırılıp temizlenemeyen maddelerin, çözünüp suyla uzaklaştırılabilir duruma getiril- mesini sağlayan bileşiklerdir. Yüzey aktif maddelerin kullanımının artması yüzey sularında kirliliğe sebep olmaktadır. Günümüzde, yüzey aktif maddele- rin (YAM) arıtılması için çeşitli yöntem- ler uygulanmakta ve deşarjı sırasında kontrolü yönetmelikler sayesinde sağ- lanmaktadır. Konvansiyonel arıtma yöntemleri ile kısıtlı oranda arıtılabilen bu maddeler, arıtma çamurunda yer alan bakteriler üzerinde inhibisyon etkisi de göster- mektedir (Akın, 2009). Aktif çamur arıtma sistemlerinde ve deşarj edildik- leri alıcı ortam sularında biyolojik olarak kısmen ve/veya yavaş olarak ayrışan YAM, biyolojik arıtma çamurlarında ve/ veya alıcı ortam sedimentlerinde de birikmektedirler (Ahel ve Giger, 1993). Alıcı ortamda biriken YAM, biyo- toksik etkilere sebep olmaktadır. Su ve toprağa karışmakta, bitkiler üzerin- den yeniden yaşam döngüsüne dahil olmaktadır. Son yıllarda YAM için yapı- lan arıtılabilirlik çalışmalarında, ileri oksidasyon prosesi uygulamaları (İOP) sırasında oluşan ara ürünlerin toksik etkileri azalıp, biyolojik ayrışabilirlik- lerinin artış gösterdiği tespit edilmiştir (Poole vd., 2004). YAM’ın İOP ile gide- rimi sırasında yüzey aktif maddelerin organik içeriklerini KOİ ve TOK ** para- metrelerinin ölçümü ile takip edilebilir. Kimya endüstrisinde yardımcı tesis- lerde arıtma prosesinin verimliliği için ister hızlı ve anlık (KOİ probu CAS51D, CAS80E), ister laboratuvar hassasiye- tinde (CA80COD KOİ analizörü ) ölçüm yapılarak YAM’lerin takibi yapılabilir. Ayrıca arıtma tesisine verilmeden önce, varsa dengeleme havuzlarında yine YAM değeri KOİ parametresi üzerin- den takip edilebilir. Böylece ilgili sektör tablosuna bağlı kalınarak anlık ve has- sas ölçüm yapmak mümkün hale gelir. Çevrenin korunması, ürün kalitesi- nin sürekliliği, proses optimizasyonu ve güvenliği gibi konular sıvı analizinin öneminin neden gittikçe arttığını açık- lamaktadır. Uygun maliyetli temiz su temini hem bugünün hem de yarının en önemli gündem maddelerinden biridir. Su analizi, gıdadan kimyaya, atık sudan enerjiye tüm endüstrilerde özel olarak ele aldığımız bir konudur. Kapsamlı su kalitesi takibi için ilgili tüm paramet- releri içeren bir ürün portföyü gerekir. Endress Hauser olarak bu sorumluluğu üstlenerek tüm ihtiyaçları karşılayan bir portföy sunuyoruz. (*) Kimyasal oksijen ihtiyacı (**) Toplam organik karbon