dolarlık, deniz suyundan ters ozmos yöntemiyle tuz arıtma tesisi Ashkelon'da faaliyete geçti. Bu tesislerin 2008 yılına kadar ülkenin su ihtiyacının yüzde 15'ini karşılaması bekleniyor. Öte yandan İsrail Su Komisyonu'nun açıklamasına göre 2010 yılına kadar bu şekilde tuzsuzlaştırılmış su tüketim oranının yüzde 20'yi bulacağı söyleniyor. Ülke aynca, dünyada yenilikçi su filtrasyon teknikleri ve su iyileştirme konularında da endüstri lideri olarak tanınıyor. İsrail firmaları su iyileştirme geliştirme çalışmalarında bütünleşik teknolojileri kullanıyorlar. Bu özgün teknikler diğer sektörlerin bilgi ve cleneyiınlerinin, su iyileştirme teknolojileriyle bütünleştirilmesiyle, kazanılıyor. Örneğin, ultraviole lambaları, elektromanyetik sensörler, lazer esaslı analiz ekipmanları, filtreler ve membranlar gibi. Atıksu geri kazanımı ve yeniden kullanımı İsrail su geri kazanımı konusunda yüzde 75'lik oranla dünya lideri. Onu yüzde 12 ile İspanya izliyor. Yine dünyada tarımsal sulamada atıksu ve kirli suyun arıtarak kullanma konusunda ela en yüksek oranlara sahip. Shafclan, (Tel Aviv'in güneyi) Dan Bölgesi Arıtma ve Geri Kazanma Tesisi kendi türü içinde en büyük tesislerden biri. Tesis sulama için yıllık 130 milyon metreküp atıksu arıtımı sağlıyor. Atıksu buraya 2.3 milyon kişinin yaşadığı TelAviv bölgesindeki 13 belediyeden geliyor. Bu bölgedeki su tüketimi aynı İsrail'in tüm su tüketiminin neredeyse yüzde 8'ini oluşturuyor. Tesiste arıtılan su Tel-Aviv'in güneyinden itibaren Negev Çölü boyunca taşınarak, sulama yapılıyor. İsrail şirketleri atıksuyun geri kazanımı ve yeniden kullanımı konusunda pek çok teknolojye sahip. Bu teknolojiler arasında manyetik esaslı (magnet-based) su arıtma teknolojileri de yer alıyor. Endüstriyel atıksuların yeniden kullanımı konusunda elektrofizik teknolojileri ve bakteri esaslı metotlar kullanılıyor. Buna ek olarak İsrail, çok kirli ağır su (heavy water) ve siyanürün giTers ozmoz yöntemiyle deniz suyundan tuz arıtan dünyanın en büyük tesisi. Yılda 110 milyon metreküp su arıtıyor ve 1 metreküp suyu 57 sent'e mal ederek yine dünyada en düşük rakamı veriyor. V.I.D. Desalination Company Ltd. şirketi tarafından yap-işlet-devret modeliyle 70 bin metrekarelik alanda inşaa edilen tesis, 2005'in Ağustos ayında çalışmaya başladı. V.I.D. Desalination Company Ltd. şirketi üç ortaklı bir şirket. Şirketin yüzde 50'si iDE Technologies Ltd. şirkertine, yüzde 25'i Veolia Water şirketine ve diğer yüzde 25'i de Elren Infrastructures şirketine ait. V.I.D şirketi tesisin finansmanından, planlamasından, inşaasından, işletmesinden ve bakımından sorumlu. İsrail devleti ile yapılan anlaşmanın (25 yıl) bitiminin ardından tesis devlete teslim edilecek. Ashkelon tesisi ters ozmos yötemiyle deniz suyundan tuz giderme esasına dayanarak çalışıyor. Tesis kullandığı teknolojilerle; yüksek ürün kalitesi, teknik fizibilite ve çevre koruma konusunda tüm beklentileri karşılıyor. Bazı yenilikçi özelikleri şöyle; Basınç Merkezi Dizaynı, Üçlü Hatlı Giriş ve Bor Giderme Sistemi tamamen otomatik olarak çalışan tesis enerji tasarrufu sağlayacak şekilde dizayn edilmiş. Elektrik üretmek üzere doğal gaz güç santraline sahip ve santral 80 mW elektrik üretiyor. • Maksimum elektrik tüketimi, besleme ve su üretim pompalaması dahil: < 4k Wh/ m3 • Beslenen suyun tuzluluğu: 40.750 ppm TDS derilmesi konusunda; elektrokimya, mekanik ve fiziksel proseslerin entegre kullanımında ela lider ülke konumunda. Su taşıma: Bölgeler arası dengesiz yağışlar israil'i etkin su taşıma teknolojileri geliştirmeye yöneltmiş. Özellikle ülkenin yağışlı kuzey bölgesinden kurak • Üretilen suyun tuzluluğu: < 200 ppm TDS • Bor miktarı: < 0.4 ppm • Beslenen su sıcaklığı: 15-30 °C Tesis birbirinden bağımsız olarak işletilmek üzere iki bölüm halinde ve her bölüm yılda 50 milyon metreküp su üretmek üzere tasarlanmış. Tüm tesiste 35 binden fazla ters ozmoz membranı bulunuyor. Bu membranlar bakımları ve temizlikleri için küçük orta ya da büyük ters ozmoz üniteleri olarak düzenlenmiş. Tüm ters ozmoz ünitelerinde 8.960 membran, 8.960 iç bağlayıcılar ve 17.920 adet "O" halkası bulunuyor. Tesis dünya su sektörünün prestij ödüllerini veren "Küresel Su Ödüllerinde", "Yılın Tuz Arıtım Tesisi 2006" ödülünün de sahibi. güney bölgesine su taşınıyor. 1960'lı yıllardan beri 13 milyar metreküp su borularla pompa istasyonlarıyla ve su izleme teknolojileriyle bu bölgeye transfer edilmiş. İsrail firmaları bu konudaki başarılı taşıma teknikleri ve tasarım mühendisliği deneyimlerini dünSU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERi • SAYI 15 [El
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=