Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 146. Sayı (Eylül 2020)

RAPOR tik alışveriş torbaları, Kilyos, Adalar ve Ayvalık’ta izmarit, İzmir ve Patara’da şişe kapak ve halkaları en fazla gözlem- lenmiştir. Küçük Menderes’te Mayıs-Ha- ziran ölçümlerinde kulak çubuğu atığı da dikkat çekmektedir. Tüm noktalarda, şişe atıklarına baktığımızda, her iki dönemde de en fazla atığı kapak ve halkaların oluşturduğu görülürken; pet şişe, cam şişe, şişe kapak ve halkaları- nın sayısının Kasım-Aralık’ta daha fazla arttığı tespit edilmiştir. Aynı ölçümler yazın yapıldığı zaman, kış verileriyle karşılaştırıldı- ğında, Güzelyalı, Patara, Burgazada ve Sarımsaklı verilerinde önemli bir düşüş yakalanmaktadır. Bu düşüşün nedeni, anılan bölgelerde mevsim başı temiz- liğin yapılmış olmasıdır. Kışın, plastik torbalar, pet ve bazı durumlarda plastik/pet şişeler ve içe- cek kapak ve halkaları toplam polimer atıklarının yaklaşık %80’ini oluşturmak- tadır. Baharda yapılan ölçümlerde ise torba/şişe/kapak ve halkaya sigara izmaritinin eklendiği görülmektedir. Polimer atıkların bölgelere göre yüzdesel dağılımı ilişiktedir. Grafikten izlenebileceği üzere, ölçüm yerleri ara- sında atıkların farklılaşması söz konusu- dur. Örneğin, kışın yapılan ölçümlerde, Patara’da oransal olarak diğer alanlara göre sigara izmariti, Güzelyalı’da ise plastik torba miktarı yüksek çıkarken; baharda Kilyos’ta izmarit miktarı yük- sek çıkmaktadır. Bu tür ayrıntıların, bölgesel/yerel çevre yönetimi politi- kalarının şekillendirilmesinde önemli bir rol oynayacağı malumdur. Bölgelerdeki pet ve cam şişeler ile şişelerin plastik halka ve kapaklarına ilişkin kış verileri adet olarak incelendi- ğinde; Kilyos, Burgazada ve Akyatan’ın diğer noktalara göre daha fazla kirlen- meye maruz kaldığı tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları, mevcut üretim modelleri ve tüketim alışkanlıklarının ivedilikle gözden geçirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu çerçevede üre- ticilerin, yeşil ekonomiye geçiş yapması; milyonlarca ton atık ambalaj ve türevi üreten endüstrinde döngüsel ekono- miye hızla geçiş için gerekli yatırım- ları yapması ve endüstriyel dönüşümü sağlaması beklenmektedir. Tüketicilerin ise topyekün bir seferberlik ile “Atığına sahip çıkma ve ayrıştırma” konusunda bilinçlendirilmesi ve bunu yaşam pra- tiğine dönüştürmesi gerekmektedir. Bu bağlamda atılması önerilen belli başlı adımlar aşağıda sıralanmaktadır: 38 Su ve Çevre Teknolojileri / Eylül 2020 suvecevre.com