Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 143. Sayı (Haziran 2020)

52 Su ve Çevre Teknolojileri / Haziran 2020 suvecevre.com Atıksu Arıtma Tesisinde üretilen ve çevre arıtma tesislerinden gelen arıtma çamuru biogazla kurutarak Batıçim ve Çimen- taş’a ek yakıt olarak gönderilmektedir. Atık aktif çamurdan biyo-rafineri üretimi, gelecekteki çamur yönetimi için birçok önemli avantaj sunar. Arıtma çamuru içeriğindeki değerli materyalleri ve katma değeri olan biyo-ürünleri geri kazanmak, döngüsel ekonomiye önemli katkı sağlayacaktır. Son araştırmalar, bu materyallerin geri kazanımının mümkün olduğunu göstermekle birlikte, teknik ve ekonomik olarak uygulanabilirliğini değerlendirmek için pilot ölçekte optimizasyon çalışmalarına ihtiyaç vardır. Protein ve enzimlerin geri kazanımı yüksek maliyetli prosesleri gerek- tirmektedir. Metabolik ürünlerin (biyo-plastikler, biyo-pes- tisitler, biyo-sürfaktanlar gibi) geri kazanımı araştırmaları henüz başlangıç aşamasındadır. Bu süreçlerin tekno-ekono- mik verimliliğinin belirlenebilmesi için pilot ve gerçek ölçekli araştırmalara ihtiyaç vardır. Yakma Tesisi: GASKİ'nin Merkez Biyolojik Atık Su Arıtma, Kızılhisar İleri Biyolojik Atık Su Arıtma ve Oğuzeli İleri Biyo- lojik Atık Su Arıtma Tesisleri'nden gelen arıtma çamurunun bertarafına yönelik 300 ton/gün kapasiteli tesis, 2012 yılı Ekim ayında devreye alınmıştır. Sistemden elde edilen ve bir kısmı termal kurutmada kullanılan ısının kalan kısmından elektrik üretilmesi planlanmıştır (http://www.suvecevre. com/yayin/577/gaski-atik-su-aritma-camuru-termal-kurut- ma-ve-yakma- tesisi_17071.html#.XWz53ygzaUk). Gaziantep OSB Akışkan Yataklı Çamur Yakma ve Enerji Elde Etme Tesisi: Yaklaşık yüzde 30 KM içeriğine ve kuru bazda 4200 Kcal/kg KM üst ısıl değere sahip arıtma çamuru, yasal mevzuata uygun sıcaklıklarda yakılmaktadır ve tesisin fosil yakıt (doğalgaz) ihtiyacı minimum (sıfıra yakın) seviye- dedir. 10 ton/saat yaş arıtma çamurundan yaklaşık 2,5 MW saat elektrik enerjisi üretim kapasitesi bulunmaktadır. İzmir Çiğli Çamur Çürütme ve Kurutma Tesisi: Çiğli [1]. Cordell D., Rosemarin A., Schröder J. J. and Smit A. L. (2011). Towards global phosphorus security: a systems framework for phosphorus recovery and reuse options. Chemosphere, 84(6), 747–758. [2]. Dentel, S. K.; Strogen, B.; Chiu, P. (2004). Direct generation of electricity from sludges and other liquid wastes. Water Sci. Technol., 50 (9),161–168. [3]. Dominguez, A., Menendez, J.A., Pis, J.J. (2006). Hydrogen rich fuel gas production from the pyrolysis of wet sewage sludge at high temperature. J. Anal .Appl.Pyrolysis;77:127–32. [4]. Filibeli,A., Ayol,A., Büyükkamacı, N.(2015). Arıtma Çamurlarının Kireç Üretim Tesislerinde Ek Yakıt Olarak Kullanımı: Deneme Yakması İçin Örnek Çalışma. TAKAG 2015 VI.Türk Alman Katı Atık Günleri-Teknolojiye Dayalı Kaynak Verimliliği ve Katı Atık Yönetimi, İzmir. [5]. https://www.sludge 2energy. de/09.09.2019 web. [6]. http://www.buski.gov.tr/tr/icerik/ on_aritma_ve_derin_deniz_d_480, 02.09.2019 web. [7]. http://www.suvecevre.com/yayin/852/ ineva-aritma-camuru-bertaraf-ve-enerji- geri-kazanim-tesisi-tanitildi_24799. html#.XW0CWSgzaUk, 02.09.2019. [8]. https://www.asat.gov.tr/tr/tesisler/ camur-kurutma-tesisi-5.html?CatID=2, 02.09.2019 web. [9]. http://www.suvecevre.com/yayin/577/ gaski-atik-su-aritma-camuru-termal- kurutma-ve-yakma-tesisi_17071.html#. XWz53ygzaUk, 02.09.2019. [10]. https://osbuk.org/iv-osb-cevre-zirvesi- basariyla-tamamlandi/sema_kayhan- antalya_osb- sunum/ [11]. https://www.huber.com.tr/tr/ueruenler/ camur-aritimi/camur-yakma.html, 09.09.2019 web. [12]. http://www.slideshare.net/eneskaras/ implementing-energy-efficiency-in- swedens-transport-sector, 10.09.2019 web. [13]. Jordan Peccia, J.,Westerhoff, P.(2015). We Should Expect More out of Our Sewage Sludge, Environ. Sci. Technol. 2015, 49, 8271−8276. [14]. M. A. De la Rubia, V. Riau, F. Raposo, and R. Borja. (2013). Thermophilic anaerobic digestion of sewage sludge: focus on the influence of the start-up. A review. Critical Reviews in Biotechnology, 2013; 33(4): 448–460. [15]. Oladejo,J., Shi, K.,Luo,X., Yang, G., Wu,T. (2019). A Review of Sludge to Energy Recovery Methods, Energies, 12, 60, doi:10.3390/en12010060. [16]. Raheema, A., Sikarwara,V.S., Heb, J., Dastyara, W., Dionysios D. Dionysiouc,D.,Wanga,W., Zhaoa,M. (2018). Opportunities and challenges in sustainable treatment and resource reuse of sewage sludge: A review, Chemical Engineering Journal 337 (2018) 616–641. [17]. Resmi Gazete, 02.04.2015 tarih ve 29314 sayılı.Atık Yönetimi Yönetmeliği. [18]. Resmi Gazete, 20.06.2014 tarih ve 29036 sayılı. Atıktan Türetilmiş Yakıt, Ek Yakıt ve Alternatif Hammadde Tebliği. [19]. Rulkens W. (2008). Sewage sludge as a biomass resource for the production of energy: overview and assessment of the various options. Energy&Fuels, 22, 9–15. [20]. Spinosa, L. Wastewater Sludge: A Global Overview of the Current Status and Future Prospects, 2nd ed.; IWA Publishing: London, UK, 2011; ISBN 9781780401195. [21]. Taruya T., Okuno N., Kanaya K. (2002). Reuse of sewage sludge as raw material of Portland cement in Japan, Water Science and Technology, 46 (10), 255–8. [22]. TÜBİTAK-KAMAG 108G167 nolu Evsel/ Kentsel Arıtma Çamurlarının Yönetimi Projesi Final Raporu, 2013. [23]. Tyagi V. K. and Lo S.-L. (2013). Sludge: a waste or renewable source for energy and resources recovery? Renewable and Sustainable Energy Reviews, 25, 708–728. [24]. U.S. EPA. 1993. 40 CFR Part 503: The standards for the use and disposal of sewage sludge. Federal Register 58: 9248. [25]. U.S. EPA. (2003). Control of pathogens and vector attraction in sewage sludge. (including domestic septage). Under 40 CFR part 503, 625/R-92/013. [26]. Wei Z., ID , Alvarez-Gaitan,J.P., Dastyar, W., P. Saint,C., Zhao, M., Short,M.D.(2018). Value-Added Products Derived from Waste Activated Sludge: A Biorefinery Perspective. Water 2018, 10, 545. n KAYNAKLAR MAKALE