Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 143. Sayı (Haziran 2020)

28 Su ve Çevre Teknolojileri / Haziran 2020 suvecevre.com 4. Borulu bir ısı eşanjörüne gelen soğutma suyu 200 µ - 400 µ seviyesine kadar filtre edilir. Ancak, içinde daha dar kanallar olan plakalı ısı eşanjörü’ne gelen suların daha düşük mikron seviyesinde filtrelenmesi istenir. 5. Otomotiv sanayinde çok kullanılan punto kaynak maki- nalarının içinde çok dar su kanalları bulunur. Bunların içinde kirlilik birikmesini ve birikim sonucu tıkanmasını önlemek için punto makinası soğutma suları genelde 50 – 80 µ seviyesine kadar filtrelenir. 6. Bir işletmede içilen suların 5 µ seviyesine kadar filtre- lenmesi iyi olur. İçme suyunda bakteriye karşı ayrıca dezenfeksiyon şarttır. (DİKKAT: Şişe suyu işletmeleri için filtrasyon standardı çok daha hassastır.) 7. Bulanık suları berraklaştırmak için özel dolgulu yavaş kum filtreleri kullanılabilir. Son yıllarda suyun bulanıklığını UF-Ultra Filtrasyon tekniği ile gideriyoruz. UF tekniği ayni zamanda sudaki katıları 0,02 mikron seviyesine kadar süzdüğü için suyu dezenfekte etmiş de olur. UF mambranlarını iri katılardan korumak için, UF öncesi suyu 100 mikronluk diskli filtreler ile süzüyoruz. 8. Su geçiş hızlarının çok düşük olduğu borular veya eşan- jörler için yalnızca “boru genişliği” kriterine göre mikron seviyesini tayin etmek doğru olmaz. Çok düşük su hız- larının bulunduğu yerlerde su içindeki katılar çöker ve zaman içinde birbirlerine yapışan katılar boru ve eşanjör kesitlerini daraltır. Katıların çökmesine izin vermemek için suyun 100 mikron seviyesinde veya daha hassasça filtre- lenmesi doğru olur. Suyun filtrasyon seviyeleri için seçim kriterleri hakkında fikir vermeye çalıştık. Her işletmenin kendi ihtiyacına göre filtre ve filtrasyon seviyesi seçilir. Yukarıdaki örneklerde anlatıldığı gibi, filtre türü seçi- minde yalnızca “Mikron Seviyesi” kriteri yeterli değildir. Mikron seviyeleri ile beraber, filtre seçiminde aşağıdaki diğer kriterler de göz önüne alınmalıdır: Su ile beraber gelen katıların miktarı: Su içindeki katı miktarları yüksekse, filtrasyon yüzeyi geniş ve hacimli filtreler seçilmelidir; veya kendi kendini çok hızlı yıkayan ve yıkarken sistemin suyunu kesmeyen tam otomatik ters yıkamalı filt- reler tercih edilebilir. Yoğunluğu yüksek olan katılar: Su ile filtreye gelen “kum” gibi katılar sudan çok daha ağırdır, yani yoğunluğu yüksektir (kum 2,6 gram/Litre). Bu katıların klasik kum filtreleri ile tutulması mümkünse de kum filtresinin ters yıkanması sırasında bu katılar filtreyi terk edemez ve filtre içinde birikir. Bu sebeple kum filtresinin basınç kaybı çok sık artar su debisi azalır, ters yıkama ihtiyacı sık olur. Kum gibi yüksek yoğunluktaki katıların sudan alınması için kum filtresi uygun bir filtre değildir. Yoğunluğu yüksek olan katılar için biz “katı ayırıcı” veya “diskli filtre” tercih ediyoruz. Sonuç: Su filtresi seçimi bir ilim değil, istatistik bilgi- dir. Su filtrasyonunda mikron seviyesi ve filtre türü işletme ekonomisini etkiler. Bu sebeple filtre seçimi ve filtre satın alınması çok tecrübeyi gerektirir. Komşu işletmede çalışan su filtresinin aynını satın almak ile genelde doğru filtre çözümü elde edilemez. Komşuda çok iyi görev yapan bir filtre diğer işletmede yetersiz kalabilir. Çünkü işletmelere gelen sular ayrı ayrı karakterde oldukları gibi, her işletmenin filtrasyon toleransı değişiktir. Bir filtre satın alınacağı zaman çok detaylı bir filtre şart- namesi hazırlamak yerine, su tekniğinde tecrübeli bir kuru- luşa aşağıdaki bilgileri vermek ve filtre seçimini bu kuruluşa yaptırmak ile doğru filtre satın alınabilir: • İşletmeye gelen suyun kaynağı ve kalitesi, suyun mevsim- sel değişiklikleri ve suyun partikül analizi; • İşletmede suyun kullanılacağı yerler hakkında detaylı bilgi; • İşletmenin özellikleri. n Resim 5. Ultra Filtre Resim 6. Sentetik Diskli SU DÜNYASI