Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 142. Sayı (Mayıs 2020)

Su ve Çevre Teknolojileri / Mayıs 2020 57 suvecevre.com Yapılan çalışmalar neticesinde atık- sularda koronavirüs tespit edilmiş olsa da (2) henüz virüsün su kaynakları ya da atıksu yoluyla bulaştığına dair hiç bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak salgın hastalıklar sırasında enfeksiyon riskinin artacağı göz önünde bulundurularak, ham atıksu ya da kullanılmış sularla temas etme riski bulunanlar için fazla- dan koruyucu önlemlerin alınmasında fayda vardır. Bu durum sadece KOVID- 19 için değil, tüm salgın hastalıklar için geçerlidir. 1.2 İçme Suyu Kaynakları İçme suyunda bulunması muhtemel olsa da koronavirüsün yerüstü ya da yeraltı su kaynaklarında bulunduğuna ya da kontamine olmuş sularla bulaş- tığına dair henüz hiç bir bulgu mevcut değildir. Ancak şiddetli akut solunum sendromu ile ilişkili koronavirüs (SARS- CoV) dışkıda, idrarda ve suda görül- müştür. Laboratuar testleri, koronavi- rüslerin 10 güne kadar musluk suyunda ve 100 güne kadar atık suda hayatta kaldığını göstermiştir (3). Koronavirsün dış katmanında viral bir zarf bulunmak- tadır. Bu yapıdaki virüsler çevresel şart- lara karşı en dayanıksız virüsler olarak kabul edilmekte olup klor vb. oksidan- lara karşı da oldukça savunmasızlardır. Kesin kanıtlar bulunmamakla birlikte, adenovirus, norovirus, rotavirus ve hepatitis A gibi bağırsak kökenli olan ve suyla bulaşan hastalıklara yol açan virüslerle karşılaştırıldığında korona- virüsün sucul ortamda etkinliğini çok daha hızlı kaybedeceği düşünülmekte- dir. Isı, düşük ya da yüksek pH, güneş ışığı ve dezenfektanlar (klor vb.) da virüsün ölümüne sebep olmaktadır (1). KOVID-19 virüsü şimdiye kadar içme suyu kaynaklarında tespit edil- memiş olup mevcut kanıtlar su kaynak- ları üzerinde oluşturacağı riskin düşük olacağı yönündedir. Ancak laboratuvar ortamında yapılan çalışmalar göster- mektedir ki koronavirüsler, insan dış- kısı ile kontamine olmuş sularda günler hatta haftalar boyunca enfekte edici özelliklerini sürdürmektedir (4). Filtras- yon ve dezenfeksiyonu içeren konvan- siyonel ve merkezi su arıtma tesisleri