Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 134. Sayı (Eylül 2019)

64 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 09 / 2019 suvecevre.com - İstenilen ekipmanların uzun temin sürelerinde teslim edilebilmesi ve proses sürekliliğinin tehlikeye girmesi - Klor kimyasalının maliyetlerinin işletmeler açısından gün geçtikçe artıyor olması, - Klor gazının boğucu özelliği sebebiyle tesis içinde ve tesis çevresinde artan yerleşim alanında ciddi sağlık riskleri oluşturmaya başlamış olması. Çünkü klor gaz haldeyken atmosfere karıştığında 460 katına kadar hacimce artabiliyor. - Tehlikeli bir maddenin taşınması, depolanması sırasında oluşan riskler, - Oluşturduğu iş sağlığı güvenliği riskleri sebebiyle ekstra alınması gereken güvenlik önlemleri vardır. Aynı zamanda bu önlemlerin sürekli çalışırlığının sağlanması ve kontrolleri için harcanan iş gücü ve ekipman maliyetleri, - Gaz klor prosesini yönetebilmek için eğitimli personel gerekliliği, 2. GAZ KLOR SİSTEMİNDEN YERİNDE KLOR ÜRETEN JENERATÖR SİSTEMİNE GEÇİŞİNMALİYET VE SİSTEMGÜVENLİĞİ AÇISINDAN İNCELENMESİ 2.1. Gaz Klor ve Klor Jeneratörü Sistemlerinin Maliyet Açısından İncelenmesi Her iki sistemi maliyet açısından aynı şartlarda değer- lendirebilmek için aşağıdaki veriler dikkate alınarak hesap- lama yapılmıştır. - Hesap yapılacak içme suyu arıtma tesisi için (500,000 m 3 /gün kapasiteli düşünülmüştür) mevcutta kullanılan gaz klorlama sistemi ile birebir aynı kapasitede olan tuzdan klor üreten jeneratör sistemi kapasitesi dikkate alınmalıdır. - Mevcut yıl itibarı ile içme suyu arıtma tesisinin 5/10 yıllık tahmini su temin miktarları regresyon analizi ile hesaplanabilir. Standart hatası daha küçük olan regresyon analizi yöntemi (üstel veya doğrusal olabilir) ile hesaplamalar yapılabilir. (Bu hesaplamada s. sapması küçük olan, doğrusal regresyon analizi yöntemi kullanılmıştır.) Mümkün olduğunca doğru verilere ulaşabilmek için, öncelikle temin edilecek su miktarı açısından tesisin gelecek yıllardaki projeksiyonuna bakılırken geçmiş 5 yıllık zaman dilimini kullanmak daha uygun olabilir. Regresyon analizi için veriler Tablo 2.1.’de belirtilmiştir. MAKALE Tablo 2.1. Regresyon Analizi için Gerekli Veriler Şekil 1.4. Tuzdan Klor Üretimi Prosesi Akış Şeması [5] Yıl Dönem (X) Temin miktarı (Mm³)(Y) X² X * Y 2012 1 117.08 1 117.08 2013 2 117.75 4 235.5 2014 3 124.17 9 372.51 2015 4 129.4 16 517.6 2016 5 121.64 25 608.2 2017 6 125.2 36 751.2 2018 7 131 49 917 Toplam 28 866.24 140 3519.09 Kontrol Panel Hidrojen+Hava Sodyum Hipoklorit Tankı Hava Fanı Hava Sodyum Hipoklorit Dozaj Tuzlu Su Akış Ölçer Tuzlu Su Filtre Tuzlu Su Tuz Tankı Su Yumuşatma Su Filtre Su Girişi Enerji Girişi Redresor Jet Ejektor Su Akış Ölçer Elektrolizör Seviye Kontrol Sodyum Hipoklorit Seviye Kontrol