cih edilen yöntem olmuştur, ancak, artık yarının teknolojisi olmaktan çıkmıştır. İyi bilinen ve dünyanın hemen her yerinde uygulanan bir teknolojidir. Yıllar boyunca, hava kirliliği ve zehirli kül üretmesine karşın yakma yöntemi, evsel atıkların bertarafı için önerilmiştir. Dezavantajları: - Çevre üzerinde ciddi zehirleyici etkileri vardır; dioksin, fLıran ve diğer yarı-VOC içeren baca gazları salımı, yakılan ton başına +/-%7 oranlarında ağır metal de içeren zehirli kül üretimi, yakılan ton başına +/-%15 ile 20 civarında zehirli klinker üretimi gibi. - Çevreye olan negatif etkileri nedeniyle, AB baca gazı ve atık hakkındaki standartların sayısını artırmış ve çok sıkı olarak denetlemeye başlamıştır. Böylelikle bertaraf maliyetleri ele artmıştır. Dioksin ve furan süzgeçleri, zehirli ki.illerin yok edilmesi (bu işlem Fransa ve Japonya'cla plazma tekniği ile yapılmaktadır) veya >200 Euro/ton maliyetlerle güvenli ve özel gönm1e alanlarına gömme gibi ve ilaveten, klinkerler de nötralize edilmek zorundadır. - Değişik yakma oclalannın kullanılması ela teknik olarak bazı sınırlamaları beraberinde getirmektedir. - Çevrecilerden ve sıradan vatandaştan gelen politik baskılar altında, yakma geleceğin yöntemi olarak gözükmemektedir. Yakma gelecekte uzun vadeli bir teknoloji olarak görülememektedir. Plazma Sistemi'nin Diğer Sistemlerle Karşılaştırılması Bilinen gaz elde etme ve plazma torch teknolojilerinin avantajlarını birleştiren yeni bir teknolojidir. 1. Plazma Sistemi'nin en büyük özelliği "sıfır atık" ilkesidir. Sistemin yegane çıktıları, yeniden kullanılabilen cam cürufu ve elektrik enerjisidir. 2. Plazma Sistemi'nin; işletme, depolama, bertaraf ve taşımaya yönelik yatırım, işletme maliyet ve riskleri, yakma sistemlerine göre daha ucuz olup, özellikle riskleri diğer herhangi bir sistemle karşılaştırıldığında "ihmal edilebilecek" kadar küçüktür. 3. Evsel, endüstriyel ve tehlikeli atıklar; katı, sıvı ve gaz olarak bir arada güvenle ve ekonomik olarak, herhangi bir ön işleme tabi tutulmadan bertaraf edilebilir. 4. Esnek bir teknolojidir: Plazma torch sayesinde, evsel katı atıklar, mikrobik tıbbi atıklar, sıvı veya katı endüstriyel atıklar ve hatta zehirli atıklar olmak üzere, her türlü organik atığın, oksijen fakir ve çok yüksek ısı bulunan bir ortamda moleküllerine ayrılmasını sağlar. Diğer ısıl işlem teknolojilerinde olduğu gibi, "yakma" işlemi yoktur. Bu nedenle, ortama zararlı, kirletici veya zehirleyici gaz veya atıklar salınmaz. 5. Atığın türüne göre 100:1 ile 400:1 oranında bir hacim bertarafı oranına erişmek mümkündür. Mesela, düşük yoğunluklu nükleer atıklarda 100:1 hacim bertarafı oranı sağlanmakta ve nükleer atıklar geçirimsiz cam cürufunun içine hapsedebilmekteclir. 6. Hiç bir kötü çevresel etkisi yoktur. Yakma olmadan malzemenin moleküllerine ayrılması sayesinde furan, dioksin ve diğer yarı-VOC ve yan ürünlerinin üretilmesi önlenir. Plazma Sistemi, USEPAve EU standartları limit değerlerinden çok daha düşük değerler sağlar. Bu anlamda, %100 çevre dostu bir sistemdir. 7. Plazma Sistemi ile "yerinde ıslah" sonucu, kirlenmiş topraklar ve gömme alanları yeniden kazanılabilir ve yerleşim alanı olarak yeniden kullanılabilir. 8. Plazma Sistemi gemiler ve treylerler gibi "mobil platformlara" ve sabit tesislere kurulabilir. 9. Elektrik üretim katsayısı, örneğin yakma teknolojisine göre 3 ile 5 kat daha fazladır. Bu sayede, özellikle enterkonnekte sistemlerde, enerji devamlılığı ve yeterliliği ile enerji güvenliği kolayca sağlanabilir. Plazma Sistemi'nin verimi, ortalama 10.000 BTU/kg kalorifik değeri olan evsel atıklarda, her ton atık başına yaklaşık O. 1 MW civarındadır. Diğer bir deyişle, İstanbul için, toplanan 11.500 ton atığın tümünün Plazma Sistemi ile bertarafı durumunda, toplam 1.150 MWh elektı·ik üretmek mümkündür ki, bu miktar yaklaşık olarak Keban HES'nın elektrik enerjisi üretimine (1.330 MWh) yakındır. 10. Plazma Sistemi'nde, diğer teknolojilerin aksine, büyük miktarlarda katalizör (kok v.b.) gerekli cleğilclir. 11. Plazma Sistemi, zehirli atıklar, ölümcül virüsler, bakteriler ve prion mikroplarını tamamen ve geri dönüşemez biçimde ortadan kaldırılabilmektedir. 12. Plazma Sistemi, herhangi bir anda "hemen" durdurulabilen güvenli bir işletim sistemidir. Örneğin bir yakma fırınında bu imkansızdır. Bilgisayar kontrollü, izlenebilen, kolay kullanılan, oda şartlarında işletilen, sessiz ve güvenli bir sistemdir. 13. Plazma Sistemi'nin birimleri, ticari olarak kanıtlanmış ve birbirine uyumlu elemanlar olup; özel üretimler gerektirmezler. Dezavantajları: Endüstride her biri bilinen teknolojilerdir. Fransa, ABD, Kanada, Japonya ve Norveç'te lO'clan fazla tesis çalışmakla birlikte, evsel katı atıklara uygulanması ve çöpten büyük miktarlarda verimli ve yenilenebilir enerji üretilmesi, geçmişte uygulanmamış yeni yaklaşımlardır. Bu nedenle, örneğin yakma teknolojilerine göre referans olarak verilebilecek tesis bulunmamaktadır. Bu teknolojiyi kullanacak ve evsel katı atıklar ve endüstriyel çöpleri kaynak olarak kullanarak üretim yapacak ilk entegre plazma gaz elde etme ve kombine yenilenebilir enerji santralları halen Avrupa'cla; İspanya ve Çek Cumhuriyeti, Asya'cla; Malezya ve Tayland ve Amerika'cla; Porto Riko'cla inşa halindedir. ■ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 13 ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=