Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 129. Sayı (Nisan 2019)

böyle bir depozito sistemi kurdular. Bu depozito sistemi yüzde yüz üretici sorumluluğunda olan bir sistem. Nor- veç’te böyle bir çevre vergisi modeli olduğu için bu sistem söz konusu...” Plastiğin Üretimi Ucuz, Geri Dönüşümü Pahalı “Plastiğin üretimi ucuz ama geri dönüşümü o kadar düşük maliyetli değil. Bugün bütün su şişelerinde yüzde seksenin üzerinde geri dönüştü- rülmüş malzeme kullanılabiliyor Nor- veç’te. Gerçekte ise şu anda sadece Herhangi bir perakendeci Infini- tum’un üyesi olabilir. Norveç’te eğer depozitosunun olduğu ibaresi varsa, mutlaka depozitosunun alınması, depozitosunun müşteriye ödenmesi ve sonra da Infinituma iade edilmesi şart. O yüzden de bütün marketler, büfeler Infinitum’a üye oluyorlar. Marketlerde 3700 depozito iade makinemiz var. Toplamanın yüzde 93’nü makinelerden yapıyoruz. Yüzde 7 kadar da küçük marketler ve ben- zincilerden elle toplananlar var. Bu da makinesi olan 11 bin 300 toplama noktasına tekabül ediyor. Marketler Norveç’te iade almak ve depozitoyu tüketiciye ödemekle mükellefler. Eğer bir ürünü satıyorsa ambalajının geri toplanmasına katkıda bulunması da gerekiyor. Dolayısıyla mağaza manuel toplayacaksa ya eleman tahsis edecek ya da bir depozito iade makinesi satın alacak veya kiralayacak. Ayrıca Nor- veç’te internet üzerinden satış yapan firmalar da depozitolarını kapıdan almak zorundalar. O yüzden elli litre- lik tüketici torbaları hazırladık. Tüke- tici internetten satın alma yapıyorsa o firma tüketiciden topluyor, biz de onların distribütöründen alıyoruz...” yüzde on. Çünkü geri dönüştürülmüş malzeme içeriği almak daha yüksek bir maliyet. Bu aslında doğrudan orantısal, yani geri dönüştürülmüş materyalin yüzdesini yüksek tutabili- yorsanız sıfır vergi ödüyorsunuz, ama yüzde elli oranındaysa o zaman vergi de yüzde elli oranında oluyor...” Üretici, Ambalajın Geri Toplanmasından da Sorumlu “Norveç’te üretilen pet şişenin, daha doğrusu üyelerimizin yüzde 88’inin ürünü bu şekilde toplanıyor. Infinitum’un Oslo’daki tesisini Yayın Yönetmenimiz Sertaç Aytaç’ın yanı sıra Reloop Direktörü Clarissa Morawski, Reloop Türkiye Temsilcisi Aynur Acar, CNN Türk’ten Güven İslamoğlu ve Balım İslamoğlu, Tomra Systems GmbH’dan Metin Tek, İSBAK’tan Hakan Çelik ve Saniye Eşkin Uzun ile EKOIQ’dan Barış Doğru ziyaret ettiler... 42 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 04 / 2019 suvecevre.com İZLENİM / DEPOZITO IADE SISTEMI VE NORVEÇ