Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 127. Sayı (Şubat 2019)

32 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 02 / 2019 suvecevre.com YORUM PROF. DR. AHMET SAMSUNLU İTÜ İnşaat Fak. Çevre Müh. Böl. Öğretim Üyesi 44. Hükümet İmar ve İskân Bakanı STOCKHOLM ÖDÜLÜ S u ve Çevre Teknolojileri dergisinin Mayıs 2018 sayısında, “2018 Stolkhom Su Ödülü Prof. Rittmann ve Prof. Mark van Loosdrecht’e verildi” başlıklı yazımda Prof. Dr. Mark van Loosdrecht’in, çok sayıda süreç geliştirdiğini, bunlardan ikisi- nin Nereda ve Anammox süreçleri olduğunu açıklamıştım. Nereda tek- nolojisi daha basit ve daha az enerji tüketen bir kentsel atıksu arıtma prosesine izin veren bakteri granü- lasyonuna (tanecik boyutunu iste- nen boyuta getirmek için yapılan işlem) dayanmaktadır. Bu derginin Aralık 2018 sayısında anlattığım Anammox işlemi ise, atıksularda bulunan azotu uzaklaştırmak ve enerji üretimine olanak sağlamak için sanayide ve kentsel atıksu arı- tımında kullanılmaktadır. Bu yazımda sizleri “Nereda” hakkında bilgilendirmeyi istiyorum. Yazımı hazırlarken Prof. Dr. Mark van Loodsrecht ile birlikte çalışan İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyelerin- den Doç. Dr. Ebru Dülekgürgen’in önemli katkıları oldu. NEREDA’YA GİDEN YOL Şehirlerde atıksuların arıtılma- sında yüzyıla yakın bir süreden beri en çok kullanılan metot, Konvan- siyonel Aktif Çamur Metotu’dur. Bu metotta enerji tüketiminin fazla olması, kimyasal madde tüketimini gerektirmesi, elde edilen çamurun çökelme zorluğu ve geniş alanlara ihtiyaç duyması yanında, borulama işleminin geniş bir alanı kapsaması nedeniyle, Ardışık Kesikli Reaktör (AKR) temelli biyolojik atıksu arıtma teknolojileri geliştirildi. AKR reaktör uygulanmalarının bir devamı niteli- ğini taşıyan “Aerobik Granüler Aktif Çamur (Aerobic Granular Activated Sludge – AGS)” arıtma süreci ile ilgili araştırmalar 1990’lı yılların başında başladı, konu ile ilgili bilimsel maka- leler artarak yayınlandı. Buradaki en önemli gelişmelerden biri AKR’lerde belli koşullar altında mükemmel çökelme özelliklerine sahip kompakt Aerobik Granüler Biyokütle (AGS) elde edebilmek ve atıksu arıtımı yapabilmek oldu. AKR’lerde, AGS elde etmek için sistemi belirli işletme koşulları altında çalıştırmak gerekli olup, floküler biyokütle ile aşılanan/ başlatılan sistemler bu seçili işletme koşulları altında bir süre sonra gra- nüler biyokütleye dönüşmektedir. Bu bağlamda, tutuklanacak inert yüzeye gereksinmeksizin öz-agregasyonla büyüyen bir biyofilm çeşidi olarak tanımlanabilen AGS ile ilgili çalış- maların artması ile bu yenilikçi arıtma yaklaşımı, süreçten teknolojiye doğru evrilme alanı bulmuştur. Nereda, Aerobik Granül Çamur Sistemi (AGS) yenilikçi bir biyolojik atıksu arıtımı yöntemi olup aerobik granüler biyokütlenin benzersiz özel- liklerini kullanarak ileri arıtma sağla- yan bir teknolojidir. Bu aerobik gra- nüler biyokütle diğer ikinci kademe sistemleri ile karşılaştırıldığında avan- taj sağlayan kompakt granüllerden oluşur. Hollanda’da Delft Teknik Üni- versitesi’nde Prof. van Loosdrecht PROF. DR. MARK VAN LOOSDRECHT’E ÖDÜL GETİREN ATIKSU ARITIMINDA NEREDA SİSTEMİ