Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 126. Sayı (Ocak 2019)

20 suvecevre.com SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 01 / 2019 GÖRÜŞ Aynur Acar Çevre Danışmanı A vrupa Parlamentosu Komisyonu ve Kon- seyi arasında, 19 Ara- lık 2018 tarihinde bazı plastik ürünlerin çevreye zararları- nın azaltılmasına yönelik tek kulla- nımlık plastikler direktifi hakkında bir trilog anlaşmasına varılmıştır. Yeni mevzuat 2019 baharında, par- lamentonun yasama dönemi sona ermeden önce, AB’nin resmi yayın organında yayımlanacaktır. Ondan sonra üye ülkelerin direktifi kendi ulusal mevzuatlarına dahil etmek için iki yılları olacaktır. DİREKTİF NELER İÇERİYOR? Direktifin kendisi, Avrupa kıyı- larında bulunan tüm deniz çöpleri- nin (sayısal olarak) yaklaşık yarısını oluşturan tek kullanımlık plastiklerin (SUP), çevreye zararını azaltmayı amaçlamaktadır. Direktif en yaygın bulunan ve birlikte tüm deniz çöple- rinin yaklaşık %70’ini oluşturan SUP maddeleri ve balıkçılık gereçlerine odaklanmaktadır. Avrupa Komisyonu “Tek kullanımlık plastikleri” bu direk- tif kapsamında şöyle tanımlamakta: “Tamamen veya kısmen plastikten yapılma ve ürün ömrü içerisinde tek- rar doldurulmak ya da tasarlanmış olduğu amaçla tekrar kullanılmak üzere üreticiye iade edilerek birden fazla dönüşüm veya döngü turu yapacakları şekilde düşünülmemiş, tasarlanmamış veya piyasa sürülme- miş olan ya da tasarlandığı amaçla yeniden kullanılmayan bir ürün” olarak tanımlanmaktadır. Direktif bu ürünlerin kullanımını en aza indirmek için önerilmiş tedbirlerin bir listesini içermektedir: 1) Ürün Yasakları: Madde 5 uyarınca bazı SUP (tek kullanım- lık plastik) ürünleri örneği; çubuklu kulak temizleme pamukları, çatal-ka- şık (çatal, bıçak, kaşık, Çin çubuğu), tabaklar, içme pipetleri, karıştırma çubukları, balon çubukları, okso-bo- zunur plastikler ve genleştirilmiş polistiren (EPS) gıda ambalajları ve kupaları 2021’den itibaren Avrupa Birliği’nde yasaklanacaktır. 2) GÜS (EPR) Modelleri: Madde 8 uyarınca üye ülkeler 2021 itibariyle Genişletilmiş Üretici Sorum- luluğu (GÜS-Extended Producer Responsibility / EPR) planlarını/ modellerini oluşturmuş olacaklardır. Gıda ambalajları, paketler ve sarma malzemeleri, içecek ambalajları, içe- cek bardakları/kupaları, filtreli tütün AVRUPA’NIN YENİ ÇÖP MEVZUATI HAKKINDA SON DURUM BİLGİSİ: TEK KULLANIMLIK PLASTİKLER DİREKTİFİ