Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 125. Sayı (Aralık 2018)

suvecevre.com 33 12 / 2018 • SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ TESİS geliyor. Bu ışınlar sudaki mikroorga- nizmalar ile temas ettiğinde DNA yapılarını fotooksidasyon yoluyla parçalayıp, ölmesine olanak sağlıyor. Tüm bu işlemler sırasında toplanan çamurlardan çürütücüler vasıtası ile elde edilen gazlar, elektrik enerjisine dönüştürülüyor. KENDI ENERJISINI ÜRETIYOR Şanlıurfa Atık Su Arıtma Tesisi’nde; solar çamur kurutma alanı, depolama alanı, ayrıştırma üniteleri, enerji üre- tim alanı ve çökeltme tankları bulu- nuyor. Şanlıurfa kent merkezinden kolektörler vasıtasıyla toplanan atıksu- ların arıtılması neticesinde elde edilen gazlardan tesisin kendi enerjisi üre- tiliyor. Çürütülen çamurlar ise solar kurutma alanlarında kurutulduktan sonra tarımsal gübre olarak ekonomiye kazandırılıyor. Son olarak temizlenerek ayrıştırılan atıksular ultraviyole ışınları ile dezenfekte edilerek tarıma elverişli bir şekilde tekrar doğaya kazandırılı- yor. Atıksu arıtma tesisinde biyogaz- dan elde edilen elektrik, yaklaşık 2000 hanenin elektrik tüketimine eşdeğer kapasiteye sahip. Tesiste biyogazdan üretilen elektrik, tesisin enerji ihtiya- cının % 70’ni karşılayabiliyor. YATIRIM MALIYETI AVRUPA BİRLİĞİ DESTEKLI Büyük bir yatırım olan tesis, yakla- şık olarak 190 milyon Türk Lirası’na tamamlandı. Tesisin yatırım maliye- tin büyük bir bölümü Avrupa Birliği desteği ile IPA 1 kapsamında finanse edilirken, geriye kalan kısmı ŞUSKİ Genel Müdürlüğü tarafından karşı- landı. Projenin yüzde 85’ini Avrupa Birliği Programı kapsamında hibe ola- rak alan Şanlıurfa Büyükşehir Beledi- yesi, yüzde 15’lik kısmını da ŞUSKİ Genel Müdürlüğü’nün öz kaynakları ile sağladı. Şanlıurfa Atıksu Arıtma Tesisi, 60 metre çapı ile Türkiye’deki en büyük son çökeltme tanklarına sahip tesislerden biri konumunda bulu- nuyor. Tesisin 2045 yılına kadar Şanlı- urfa’nın atık su problemini tamamen çözmesi hedefleniyor. Çevreci, insan sağlığını ve geleceği esas alan biyolojik atıksu arıtma tesisi ile Şanlıurfa kent merkezinde yaşayan 960 bin vatan- daşın atık suları tekrar doğaya zararsız bir şekilde verilecek. SOLAR ÇAMUR KURUTMA TESISI Atıksu arıtma tesisi aynı zamanda Türkiye’deki en büyük “Solar Çamur Kurutma Yatakları”na sahip. Nihai çıktı olan çamur Solar Kurutma Tesi- si’nde özel bir proses ile kurutuluyor. Solar kurutmalardan çıkan çamur yüzde 85 kurulukta ve tarımsal amaçlı kullanıma elverişli bir yapıda. TOPLAM 19,3 KM KOLEKTÖR HATTI İnşa edilen toplam 21,5 km kolektör hatları ile Şanlıurfa merkez ilçelerinin tamamı Atık Su Arıtma Tesisine bağ- lanmış durumda. İki ayrı kolektör hattı inşa edildi. Yapılan kolektör hatların- dan Karaköprü kolektör hattının boru çapı 1400, toplam uzunluğu 12,5 km. Dağeteği kolektör hattının boru çapı 1200 mm, toplam uzunluğu ise 6,8 km. Şanlıurfa Atık Su Arıtma Tesisi’nde arıtılan atıksu UV ile dezenfekte edilip Harran ovasında tarımsal sulamada kullanılacak. Böylece günlük ortalama 145,000 m 3 su ekonomiye kazandırıl- mış olacak. l