Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 123. Sayı (Ekim 2018)

52 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 10 / 2018 suvecevre.com MAKALE 2016 itibariyle dünya çapında yüz yirmiden fazla ülkede yaklaşık ola- rak yirmi bir bin desalinasyon tesisi bulunmaktadır. Bunlardan bazı- larını, Suudi Arabistan, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri, İspanya, Kıbrıs, Malta, Portekiz, Yunanistan, İtalya, Hindistan, Çin, Japonya ve Avusturalya oluşturmaktadır (Şekil 1.26). Dünya’da 1945’lerdeki desa- linasyon kapasitesi 326 m 3 /gün iken, 1980’lerde 5 milyon m 3 /gün değer- lerine ulaşmıştır. Haziran 2015 tarihi itibariyle bu değer toplamda, 86,8 milyon m3/gün olarak verilmiştir. 2030 yılına bu değerlerin 110 milyon m3/gün değerlerine ulaşacağı varsa- yılmaktadır. Bu değerin yaklaşık ola- rak %70’ini Suudi Arabistan, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Cezayir ve Libya’nın oluşturacağı düşünülmek- tedir. Bu değerler toplam desalinas- yon kapasitesini belirtmekle birlikte, membran sistemlerinin kullanıldığı desalinasyon tesisleri düşünüldüğünde farklılık göstermektedir (MEM-TEK Bülteni, 2017). Ters Osmoz (TO) membranlarıyla desalinasyon tesisi kapasitesi son 30 yıl içerisinde hızlı bir artış göstermiş- tir. Dünya’daki en büyük kapasiteye sahip bazı membran teknolojilerinin ve membran teknolojisi içeren hibrit sistemlerin kullanıldığı tesisler Tablo 1.2’de verilmiştir. Membran biyoreaktör (MBR) teknolojisi aktif çamur prosesine alternatif olarak atıksu arıtımı ve su geri kazanımı amacıyla kullanılmak- tadır. MBR konvansiyonel biyolo- jik arıtma sistemi ve fiziksel katı-sıvı ayrımı yapan membran filtrasyonu proseslerini kullanan hibrit bir sistem- dir. Konvansiyonel aktif çamur pro- sesiyle karşılaştırıldığında MBR, son çöktürme havuzunun kapladığı büyük alanları azaltmakta, fazla çamurun oluşmasını önlemektedir. MBR tek- nolojisi, gelişiminin ilk zamanları olan Şekil 1.26. Dünyadaki desalinasyon tesislerinin a) Ülkeler bazında sayısal dağılımı b) Bölgesel olarak yüzdesel bazda dağılımı (MEM-TEK Bülteni, 2017) Şekil 1.27. Atıksu geri kazanımı hacimleri ve toplam tesis kapasiteleri (Demoware, 2016) Ortadoğu Kuzey Amerika Güney Amerika Afrika Asya Avustralya Orta Amerika Avrupa Suudi Arabistan Amerika Desalinasyon Desalinasyon kapasitesi Bin metreküp/gün 5000 4000 3000 2000 1000 0 Birleşik Arap Emirlikleri Hollanda İngiltere Global Atıksu Geri Kazanımı Hacmi ABD ve Diğer Ülkelerdeki Su Geri Kazanımı Tesis Kapasiteleri Florida Teksas Arizona Nevada Georgia Diğer Ülkeler Kolorado Oklahoma New Mexico Kalifornia Kapasite milyon m 3 /gün