Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 122. Sayı (Eylül 2018)

42 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 09 / 2018 PROF. DR. İSMAİL KOYUNCU / İTÜ İnşaat Fakültesi Çevre Mühendisiği Bölümü Prof. Dr. Dincer Topacık Ulusal Membran Teknolojileri Uyg-Ar Merkezi PROF. DR. REYHAN ŞENGÜR-TAŞDEMİR / İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Nanobilim ve Nanomühendislik Programı Prof. Dr. Dincer Topacık Ulusal Membran Teknolojileri Uyg-Ar Merkezi 1.1. Küresel Anlamda Su Hakkındaki Gerçekler D ünya yüzeyinin nere- deyse üçte ikisi suyla kaplı olmasına rağ- men sadece %0,3’lük bir kısmı içilebilir sudur. Geri kalan %99,7’lik kısmı ise deniz suyu, buzul- lar ve su buharından oluşmaktadır. İnsan vücudunun %60’ı sudan oluş- maktadır ve bunun yanı sıra diğer canlıların da yaşamak için temiz suya ihtiyacı bulunmaktadır. Su, temel ola- rak insani tüketim amaçlı kullanılabil- diği gibi ayrıca tarım ve endüstride de önemli bir yere sahiptir. Birleşmiş milletler (BM), suya erişimi ülkelerin doğrudan refah düzeyi ile bağdaştır- makla kalmayıp, temiz suya erişim ile küresel sağlık, gıda güvenliği, eğitim ve küresel ısınmayı da ilişkilendir- miştir (OECD raporu, 2009; OECD istatistikleri, 2017). İçilebilir suya erişim yıllardır küre- sel bir problem olarak görülmektedir. BM istatistiklerine göre 1990 yılında dünya nüfusunun %76’sı sağlıklı su kaynağına sahip iken, 2015 yılında bu değer %91’e ulaşmıştır. Fakat bu haliyle bile bu yaklaşık olarak 700 mil- yon kişinin içilebilir su kaynaklarına ulaşamadığı anlamına gelmektedir. 2050 yılına gelindiğinde bu rakamın 240 milyonlara gerileyeceği tahmin edilmektedir. 2011 ile 2050 yılları arasında dünya nüfusunun %33 ora- nında artıp 7 milyardan 9,3 milyara ulaşması ve bu süreç boyunca gıda malzemelerine olan ihtiyacın da %60 oranında artması beklenmektedir. Ayrıca şehirde yaşayan nüfusun da 2050 yılına kadar ikiye katlanıp, 3,6 milyardan 6,3 milyara ulaşacağı tah- min edilmektedir. Su kaynaklarını en çok tüketen faaliyetlerden biri toplam tüketimin yaklaşık olarak %70’ini oluşturan tarımsal sulama alanıdır. Daha sonra en çok su, elektrik üretimi ve buhar bazlı elektrik tüketimi için gerekli olan soğutma işlemi sırasında gerekmekte- dir. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkelerinde yapılan MEMBRAN TEKNOLOJİLERİ VE SU ARITMA (*) (*) MEM-TEK tarafından TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığının desteğiyle hazırlanan “Su/Atıksu Arıtımı ve Geri Kazanılmasında Membran Teknolojileri ve Uygulamaları” kitabından derlenmiştir. MAKALE