Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 122. Sayı (Eylül 2018)

40 SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • 09 / 2018 RÖPORTAJ muhtelif çaplarda 167 kilometre olarak ihalesi yapılmış olup, sözleş- menin imzalanmasının ardından yapıma başlanacak. 200 kilometrelik Samandağ merkez içme suyu şebeke yenilemesi ve 240 km’lik Arsuz kana- lizasyon şebeke yapımı için Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile kredi sözleşmesi imzalanıp, iki işin de danışmanlık ve yapım ihalesine çıkıldı. Çalışmalar devam ediyor. “Sağlıklı bir Gelecek için” projesi tamamlanıp finans bekleyen işlerimizi ise şu şekilde özetleyebilirim; Üçgül- lük Atıksu Arıtma Tesisi, Dörtyol İlave Kanalizasyon Şebeke İnşaatı, Kumlu Atıksu Arıtma Tesisi, Reyhanlı 30 kilometre Yağmur Suyu Şebeke İnşaatı, Altınözü, Hassa, Samandağ, Defne’nin muhtelif mahallelerine 470 kilometrelik kanalizasyon şebeke hattı inşaatı. Altınözü Atıksu Arıtma Tesisi, Yayladağı Atıksu Arıtma Tesisi ve Yayladağı kanalizasyon şebeke inşa- atı için Avrupa Birliği Suriye Krizi Bölgesel Güven Fonu (MADAD) programı kapsamında finans çalışma- ları devam ediyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) hibe programı kapsamında Hassa Atıksu Arıtma Tesisi yapımına ilişkin ihale çalışmaları sürüyor. Çalışmaların tamamlanmasının ardından yapım ihalesine çıkılacak. SU VE ÇEVRE: Arıtma teknoloji- lerinde sizce ne tür bir yönelim söz konusu? MEHMET ÇAPARALI: Şu an dün- yadaki genel yönelim, arıtılan suyun tekrar kullanılması ve son ürün ola- rak çıkan arıtma çamurundan enerji eldesi. Biz de HATSU Genel Müdür- lüğü olarak bunun için gerekli çalış- maları kuruluşumuzun ilk gününden beri yakından takip edip, bazı proje- leri de hayata geçiriyoruz. Şu anda Narlıca’da hayata geçirdiğimiz dün- yanın 5., Avrupa’nın 2., Türkiye’nin en büyük kapasiteli MBR teknolojili arıtma tesisinin çıkış suyu yüzde 99.99 arıtımı sağlanmış, sulama ve kullanma suyu olarak kullanılabilecek düzeyde. SU VE ÇEVRE: Tesislerinizde enerji verimliliği adına ne tür çalışmalar yapıyorsunuz? MEHMET ÇAPARALI: Özellikle arıtma tesisleri yapılırken projelen- dirme aşamasında terfili sistemlerden kaçarak mümkün mertebe cazibeli sistem olacak şekilde tasarımları hayata geçirmeye çalışıyoruz. Böy- lelikle elektrik sarfiyatını engellemiş oluyoruz. Daha önce yapılmış tesis- lerde ise mevcut ekipmanın sürekli olarak bakımları yapılarak oluşabile- cek fazla elektrik tüketiminin önüne geçmiş oluyoruz. Tesislerde bulunan otomasyon sistemleriyle pompa ve ekipman eş yaşlandırma ile çalıştı- rılarak ekipmanın ömrü uzatılıyor ve oluşabilecek yüksek elektrik sarfi- yatlarının da önüne geçiliyor. Ayrıca atıksu arıtma tesisleri için sistemden çıkan arıtma çamuru dünyadaki ben- zer tesislerde de hem bertaraf olarak ciddi bir sorun hem de önemli bir enerji kaynağı. Bunun için ilk kurul- duğumuz günden beri araştırmalar yapıyoruz. Arıtma çamurundan enerji üretimi konusunda fizibilite çalışmala- rımızı tamamladık. En kısa zamanda arıtma çamurundan enerji üreterek kendi tesislerimizin bir kısım elektrik sarfiyatını karşılayarak, işletme aşa- masındaki çamur bertaraf giderleri- mizi de azaltmayı hedefliyoruz. SU VE ÇEVRE: HATSU’da diğer benzer işletmelerde pek rastlanmayan herhangi bir uygulamanız var mı? MEHMET ÇAPARALI: Haliha- zırda Küçükdalyan-Narlıca Atıksu Arıtma Tesisi işi kapsamında katı madde ayırıcılı tamamen kapalı sistem terfi merkezleri kullanılıyor. Bu sistemde atıksu tamamen kapalı ortamda toplanacak ve pompa- lar vasıtasıyla hatta basılacağından kötü koku oluşumu engellenecek ve görüntü kirliliği oluşmayacak. l