Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 117. Sayı (Nisan 2018)

22 Su ve Çevre Teknolojileri / Nisan 2018 suvecevre.com Atıksu Arıtımında Yenilenebilir Enerji Kullanımı YORUM PROF. DR. AHMET SAMSUNLU İTÜ İnşaat Fak. Çevre Müh. Böl. Öğretim Üyesi 44. Hükümet İmar ve İskân Bakanı Türkiye genelindeki tesislerin yüzde 14’ünün hiçbir şekilde çalıştırılmadığı bilgisi, söz konusu anket çalışması kap- samında elde edilmiştir. Aynı zamanda, belediyesi tarafından bilgi gönderilme- yen ve yanlış beyan edilen tesisler de göz önüne alınırsa bu rakamın daha da yüksek olması beklenmektedir (Rah- manlar, 2017). Atıksu arıtma tesislerinin çalıştırılması için teşvik tedbirleri Bu sorunu çözmek için Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 1 Ekim 2010 tarihli ve 27716 sayılı Çevre Kanunu’nun 29’uncu maddesi uyarınca atıksu arıtma tesislerinin teşvik tedbirlerinden fayda- lanmasında uyulacak usul ve esaslara dair yönetmelik çıkarılmıştır. Bu yönet- meliğin amacı, alıcı ortamın su kalitesi- nin yükseltilmesi için alıcı ortama deşarj Ü lkemizde 2017 sonu itibariyle 1029 atıksu arıtma tesisi bu- lunmaktadır. Bu tesislerde nü- fusun yüzde 83’ünün atıksuları arıtıl- maktadır. 2017-2023 yıllarını kapsayan Atıksu Arıtımı Eylem Planı hazırlanmış olup, eylem planına göre, 2023 yılına kadar toplam 1422 adet atıksu arıtma tesisi daha yapılması öngörülmektedir. Yapılacak bu tesislerin ilk yatırım mali- yeti 2016 yılında yapılan hesaplamalar- da yaklaşık olarak 9 milyar TL hesap- lanmıştır (Akdeniz, 2018). Büyükşehir belediyeleri tarafından işletilen tesisler iyi çalışırken, küçük şehirlere ait tesisler ise iyi çalıştırılama- maktadır. Genelde atıksu arıtma tesis- lerinin işletilmesinde tüketilen enerji sarfiyatı çok yüksek olduğu için bazı atıksu arıtma tesisleri, ilgili küçük şehir belediyelerince çalıştırılamamaktadır. eden atıksu altyapı tesisi yönetimlerin- den, arıtma tesisini kuran, işleten ve ilgili mevzuatta belirtilen yükümlülüklerini yerine getirenlerin, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 29’uncu maddesinde belirtilen teşvik tedbirleri kapsamında, atıksu arıtma tesislerinde kullandıkları elektrik enerjisi giderlerinin bir kısmının Bakanlıkça geri ödenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Bu yönetmeliğe göre arıtma tesislerinde kullanılan enerji giderlerinin yüzde 50’si Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır. Önemli sayılara ulaştırdığımız bu tesisler doğal olarak enerjiye ihti- yaç duymakta olup, bu enerji ihtiyacı işletme maliyetlerini artırarak tesislerin faaliyetlerini olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle, mevzuata uygun olarak işletilen, atıksu arıtma tesislerinin enerji Geçtiğimiz günlerde, konusu “İklim Değişikliği ve Adaptasyon” olan ve Mersin’de 2-3 Mart tarihlerinde gerçekleştirilen 6. Mersin Çevre Kongresi’ne davetli konuşmacı olarak katıldım. 22-24 Mart’ta da Bursa’da gerçekleştirilen Uluslararası Su ve Çevre Kongresi’ne panelist olarak iştirak ettim. Her iki toplantıda da üzerinde durulan konulardan biri, “küresel ısınma ve sürdürülebilirlik”ti. Bu nedenle yazımda yenilenebilir enerji konusunun önemi hakkında kongrelerde not ettiğim önemli hususları ve İSKİ’nin atıksu arıtımında enerji giderlerini düşürmek için yenilenebilir enerjiden faydalanma çalışmalarını sizlerle paylaşacağım.