Su ve Çevre Dergisi 113.Sayı (Aralık 2017)

62 Su ve Çevre Teknolojileri / Aralık 2017 suvecevre.com için DIN 1988 dikkate alınmalıdır. Kuru hazneli pompa istas- yonu odasını temizlemek için de su temin edilmelidir. • Korozyon tehlikesi nedeniyle DIN 19533 uyarınca emme haz- nesinde yıkama boru hattı PE sert plastikten veya paslanmaz çelik malzeme No 1.4571, PN 10 yapılmalıdır. • Sızan suların deşarjı ve/veya yıkama suyu ve su pompalarının boşaltımı için makine odasının en derin noktasına bir dalgıç pompa tesis edilmelidir • Pompa istasyonu emme haznesi etkili bir havalandırma sistemi ile donatılmış olmalıdır. • Makinelerin kurulumu ve kaldırılması için vinç sistemleri gerekir. Üst yapısı olmayan daha küçük terfi istasyonlarında hareketli vinçlerin kullanılabilir olup olmadığı incelenmeli, kullanılamıyorsa döner vinç sağlanmalıdır. • Elektriksel kurulumların nem, toz ve kirlerden korunması sağlanmalıdır. Bu tesisler, sadece belirli sayıda eğitimli ve yetkili teknikerler için erişilebilir olmalıdır. Elektrik para oda- ları sürekli kilitli kalmalıdır. Tüm elektriksel kumanda odaları, sadece içeriden açılabilen bir acil durum kilidiyle donatılma- lıdır. • Yapıların yağ, asit, yüksek basınç ve yangından korunması için gerekli tedbirler alınmalıdır. Zemin döşemesi elektrik kaçağı ve işletim voltajına karşı güvenli olacak şekilde yalı- tılmalıdır. Döşeme statik yük tutmayacak şekilde yapılmalıdır. • Bütün ekipman ve tesisatlar, ilgili yönetmeliklere uygun olmalıdır. Tüm tesisin topraklaması, ana güç devresine bağlı olmayan cihazlar dahil, planlanan topraklama alanında tamamlanmalıdır. Gerekli ise ek topraklamalar da yapılma- lıdır. Bütün iletken bileşenlerin eş gerilim bağlantıları yıldırım korumalı olarak gerçekleştirilmelidir. Üstyapılar için yıldırım koruması gerekir. • Pompa istasyonu ile birlikte, emme haznesi, giriş şaftı ve vantilatör odası patlama tehlikesi olan yerlerdir. Buradaki işletme ekipmanları ve tesis patlamaya sebep vermeyecek şekilde (kıvılcım korumalı olarak) kurulmalı ve işletilmelidir. • Pompa istasyonunda çalışan personeli, 3-fazlı elektrik kaza- larından korumak için ilgili korunma önlemleri alınmalıdır. • Basınçlı boru hattı, sistemdeki iç ve dış basınçlara dayanıklı olmalıdır. Ayrıca ani debi değişiklikleri sonucu ortaya çıka- bilecek dinamik basınçlara karşı da emniyetli olmalıdır. • Prensip olarak boru hattı, pompa istasyonuyla deşarj noktası arasında mümkün olan en kısa bağlantıyı temsil etmelidir. • Boru hattı yön değişikliklerinden kaynaklanan yersel hidrolik kayıpları minimumda tutabilmek için hattın dikey pozisyo- nunun olabildiğince sabit olması gerekmektedir. • Atıksu içerisindeki çürümüş maddeler H 2 S oluşumuna yol açar ve bu da boru hattının iç duvar yüzeylerine zarar verir. Bunun için gerekli önlemler alınmalıdır. • Basınçlı boru şebekeleri çeşitli gerilmelere (Taşıma ve depo- lama, montaj, dış kuvvetler, iç kuvvetler, sıcaklık değişimleri, aşınma, korozyon vb.) maruz kalır. • Dış sıcaklık farklarına bağlı gerilmeleri önlemek bakımından boru hattı minimum örtüyle (hendek dolgusu) ve/veya izo- lasyon ile korunmalıdır. • Ana boru hattında, atıksudaki inorganik maddeler artış gös- terdiğinde basınç etkisiyle aşınma meydana gelir. Beklenen olumsuz etkiler yön değişim ve kesit daralması noktalarında olmaktadır. Bunu için boru et kalınlıklarının artırılması bir çözümdür. • Korozyona duyarlı boru malzemelerine içten ve dıştan yalı- tım yapılmalıdır. Bu sebepten, çelik borular dıştan polieti- len ceket ya da bütüm içten, bütümlü epoksi, epoksi veya çimento (beton) ile kaplanır. Dökme demirden (pik) yapılan basınçlı borular dıştan galvaniz, bitümlü boyalar ya da epoksi reçine kaplaması ile içeriden ise çimento ile kaplanır. • Atıksuda sülfit korozyonu riski olması halinde güçlendirilmiş beton ve lifli çimentodan yapılmış boru veya çoğu durum- larda bitüm epoksi reçine bazlı kaplamalar kullanılır. 3.3.1.3. İşletmeye Almada Dikkat Edilecek Hususlar Pompa istasyonlarının devreye alınmasında dikkat edilecek hususlar aşağıda özetlenmiştir: • Pompa istasyonunu işletmeye almadan önce münferit bağ- lantı elemanları pratik testler ve denemelerle kontrol edil- melidir. • Planlama ve inşaattan sorumlu olanlar, garanti sebebiyle üretici temsilcileri ve/veya destek veren şirketler bu aşamada birlikte çalışmalıdır. • Elektrik ünitesini işletmeye almadan önce güvenlik için kısa devre ve aşırı akımı önleyici sistemler tertip edilmelidir. Bütün anahtarlar ve kontrol prosedürleri yüklemeden önce denenip kontrol edilmelidir. • Son işlem olarak sadece tesisi işletmeye alma kalmalıdır. • Pompalar tam yükte en az 2 saat test edilmelidir. • İşletmeye alma ve sonrasında personelin tesisi işletebilmesi için gerekli mühendislik bilgisinin ve montaj-kullanma kıla- vuzundaki komutların öğrenilmiş olması gerekmektedir. • Pompa istasyonu test işlemlerinden sonra devreye alınabilir. • Mevcut deneyimler, tüm çevrim çalışır durumda iken tesis bileşenlerindeki hataların düzeltilmesi için, tesisin takip edil- mesi (yaklaşık 4 hafta) yönündedir. • DIN 4279 uyarınca işletmeye almadan önce bir iç basınç testi yapılmalıdır. İşletmede suyla doldurma işlemi esnasında havalandırma bağlantıları el ile kontrol edilmelidir. • Mevcut şebekeye basınçlı boru hattı bağlanırken basınç far- kından dolayı giriş vanalarının çok hızlı/ani açma ve kapan- ması sırasında basınç dalgalanması olacağı (su darbesi) ve bunun boru hattına zarar vereceği unutulmamalıdır. • Akışın durduğu gözlendiğinde giriş vanası analog olarak yavaşça açılabilir. • Yeni yapılmış bir basınçlı hat işletmeye aldıktan hemen sonra ilk olarak pompa karakteristik eğrisi sisteme adapte edilmelidir (pompalara öngörülen şalt programına göre yol verilmelidir). l REHBER Devamı gelecek sayımızda...