Su ve Çevre Dergisi 112.Sayı (Kasım 2017)

32 Su ve Çevre Teknolojileri / Kasım 2017 suvecevre.com PROJE tanktan oluşuyor. Ham su coğrafi şart- lar gereği santrifüj pompalarla basınç- landırılarak yedekli bir boru hattıyla Westech Trident HS tanklarına alınıyor. Sistem tüplü çöktürme, adsorpsiyon durultma ve filtrasyon süreçlerinden oluşuyor. Sistem modüler yapıda ve ileride kapasite artacak veya istenirse farklı bir yere taşınabilecek şekilde pro- jelendirilmiş. Arıtma tankları tam otomatik, prog- ramlanabilir (PLC) işletme sistemiyle donatılmış. Bu sistem tesis personeline işletim parametrelerini tesis içinde ve uzaktan (bilgisayar ve akıllı cep tele- fonu üzerinden) kolaylıkla gözlemleme, tüm arıtma ekipman ve proseslerini kontrol etme ve Hazar’a uzaktan bakım H azar tarafından kurulan 30 bin m 3 /gün su üretimi yapan Westech içme suyu arıtma sis- temi 2017 yılı başında Türkmenistan’ın Lebap ilinde faaliyete girdi. 1965’ten beri dünya çapında dört binden fazla içme suyu arıtma tesisinde kullanılan Westech ekipmanları ve Trident sistemi, yüksek teknoloji ve işletim kolaylığı ile yüksek kalitede içme suyu elde etmeyi garanti ediyor. Karakum Çölü’nü geçerek gelen Amu Derya Nehri’nden alınan sudaki bulanıklık değeri zaman zaman 1000 NTU’yu geçebiliyor ve mevsimsel ola- rak ham su giriş değerleri dalgalanıyor. Uygulanan arıtma tesisi 30 bin m 3 / gün için 10 adet Westech Trident HS ve takip hizmeti verme olanağı sağlıyor. Arıtma tesisini oluşturan tüm tank- ların arıtma verimleri tek tek anlık ola- rak izleniyor ve çıkış suyu kalitesinin stabil kalması sağlanıyor. Mevsimsel geçiş dönemleri ve özellikle soğuk su şartlarında değişkenlik gösteren ham su karakteristikleri ve debideki deği- şiklikler kullanılan sensörlerle işletim sistemine anlık bildiriliyor. Dünya stan- dartlarına göre belirlenmiş çıkış suyu kalitesi parametrelerini muhafaza etmek amacıyla PLC sistemi sürekli değerlendirme yapıyor ve giriş suyunun kimyasal beslemesiyle birlikte diğer ara kontrolleri düzenliyor. Bu sayede çıkış suyu kalitesi sabit tutulurken sistem enerji ve kimyasal tüketimini optimum düzeye çekerek işletme giderlerinden tasarruf ediyor. Yüksek değişkenlik gösteren giriş suyu parametrelerine rağmen çıkış suyu kalitesi sürekli ve sürdürülebilir olarak 0,1 NTU’nun altında tutularak yüksek bir arıtma verimi sağlanıyor. Düşük maliyetle ve tam otomatik işleyen tesis aynı zamanda çevreci şekilde tasarlanmış. Tesisten çıkan çamurlu su dekantör ile çamur kekine dönüştürülerek tesisten uzaklaştırılıyor ve tesisin çevre ayak izi minimumda tutuluyor. Hazar tarafından kurulan bu sistem Türkmenistan’daki yeni kurulacak olan içme suyu arıtma tesisleri için örnek model olarak da gösteriliyor. l Hazar Arıtım Türkmenistan’ın İçme Suyunu Dünya Standartlarına Getiriyor