Su ve Çevre Dergisi 111.Sayı (Ekim 2017)

68 Su ve Çevre Teknolojileri / Ekim 2017 suvecevre.com • Aksi belirtilmedikçe, vanalar açık konumdayken akışa karşı herhangi bir iç engel oluşturmamalıdır, • Boru hatlarından kaynaklanan kuvvetler ve titreşimler tasarımda dikkate alınmalıdır, • Donmanın atıksu arıtma tesisinin çalışmasına zarar vere- bileceği veya çalışmasını engelleyebileceği veya ısı kayıp- larının en aza indirilmesi gereken durumlarda, tanklar ve boru hatları ısıl olarak yalıtılmalı ve gerekliyse, yeraltı boru hatları dona karşı korunmalıdır, • Atıksu, çamur veya çürütücü gaz taşıyan boru hatları için, boru konumlanması, profil ve akış hızı, çökelme (gaz veya hava borularında yoğunlaşma ile birikme) ve gaz birikmesini önleyecek şekilde olmalıdır, • Bunun mümkün olmadığı yerlerde, çökeltinin, yogun- laşmanın ve gaz birikmesinin uzaklaştırılması için uygun vasıtalar sağlanmalıdır, • Boru hatlarının yan kolları muhtemel engeller oluşturacak şekilde yapılmamalıdır, • Aksi belirtilmedikçe, dirseklerin yarıçapı anma çapının en az uç katı olmalıdır, • Aksi bildirilmedikçe, plastik borular en az PN 6 beyan basıncına sahip olmalıdır, • Paslanmaz çelik boru hatlarının et kalınlığı en az ISO 4200’de verilen A aralığında olmalıdır, • Aksi kararlaştırılmadıkça diğer paslanmaz çelik boru hat- larının et kalınlığı en az ISO 4200’de verilen D aralığında olmalıdır, • Borular kolaylıkla tanınabilir olmalı veya tanınabilmeyi kolaylaştırmak açısından işaretlenmelidir, • Boru hatları gerektiğinde su ve gaz sızdırmaz olmalı ve sızdırmazlık kontrolleri yapılmalıdır. e) Üfleyiciler, kompresörler Bu konuda aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: • Üfleyiciler ve kompresörler istenen kullanıma uygun olmalıdır, • Havalandırma yapan üfleyiciler yağdan yeterince arındı- rılmış hava sağlamalıdır, • Üfleyiciler ve kompresörlere uygun ayırma ve kontrol vanaları ve gerekliyse sıcaklık ve basınç anahtarları takıl- malıdır, • Gürültü ve titreşim gözönünde bulundurulmalıdır. f) Ölçme ve kontrol donanımı • Ölçme ve kontrol donanımı, atıksu arıtma tesisinin ve donanımlarının güvenli ve verimli çalışması için gerekli olan proses bilgilerinin elde edilmesini sağlamaktadır. • Gerekli ölçme ve kontrol donanımı, montaj koşulları da dikkate alınarak planlamanın erken aşamasında belirlen- melidir, • Bu aşamada donanımın tipi, işlevi, tesisteki konumu ve yapıların büyüklüğü ve yerleşimi de dikkate alınmalıdır (DIN 12255-12). g) Elektrik donanımı Gerekli elektrik donanım takılma koşulları, planlamanın erken aşamalarında belirtilmelidir. Belirli yapılar ve donanım- lar hakkında ilâve bilgiler ilgili standartlarda verilmektedir. İlgili CENELEC standartları ve yerel enerji tedarikçisinin şartlarına uyulmalıdır. Sağlık ve guvenlik şartları DIN 12255- 10’da verilmiştir. h) Malzemeler ve bunların korozyondan korunması Bu konuda aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: • Donanım imalâtında kullanılan malzemeler, kentsel atıksu ve çamur bileşenleri, aerosoller, kanalizasyon gazlarının ve ortamın korozif etkilerine karşı dayanıklı ve ilgili şartlarla uygun olmalıdır, • Müşteri kanalizasyon atıkları gibi herhangi bir özel faktö- rün varlığı konusunda donanım tedarikçisini bilgilendir- melidir, • Farklı malzemeler birbirleri ile birleştirilirse, galvanik korozyonun zararlı etkileri önlenmelidir, • Yük taşıma elemanları plastik malzemeden yapılmışsa, çevresel koşulların, bu malzemeler uzerinde yapacağı zararlı etkiler (öneğin UV-ışıması, sıcaklık gibi) dikkate alınmalıdır, • Aksi belirtilmedikçe, tedarikçi tarafından arıtılacak atık- suyun kentsel nitelikte bir atıksu olduğu ve endüstriyel atıksuların birinci kademe arıtmadan geçirildikten sonra kanalizasyona verildiği kabul edilerek, donanım tedarikçisi malzemelerini seçmelidir, • Yerel ortam şartları ozellikle dayanıklı malzemelerin kul- lanımını gerektirebilir. Bu durum yüklenici ve müşteri arasında ozel bir anlaşma ile belirlenebilir. Dayanıklılık, yapısı itibariyle korozyona karşı dirençli olan malzemelerin kullanımıyla veya uygun bir kaplama yapıl- ması ile sağlanabilir, • Mümkün olduğunda, korozyona karşı koruma imalat aşa- masında başlatılmalıdır, • Malzemelerin seçimi ihale dokümanlarda belirtilen şart- larda olmalıdır, • Özel malzemeler müşterinin isteğiyle kullanılmalıdır, • Su veya korozif ortam ile temas hâlindeki bağlantı ele- manları (örneğin vidalar, somunlar, cıvatalar ve pullar) DIN ISO 3506-1 ile DIN ISO 3506-3’te verilen Sınıf A2 veya Sınıf A4 paslanmaz çelikten yapılmalıdır. Ancak, büyük yük- lere maruz kalınacak durumlarda A2 veya A4 sınıfındaki malzemeler buna uygun olmadıgından dayanımı daha REHBER