Su ve Çevre Dergisi 111.Sayı (Ekim 2017)

lanılabilir.), • Proses suyunun içme suyu şebekesini kirletmemesi için uygun tedbirler alınmalıdır, • Yıkama suyu olarak kullanılacak proses suyunun kalitesi, mevcut ilgili ulusal mevzuata uygun olmalıdır (Bu durum özellikle basınçlı su kullanıldığında önemlidir.), • Taşmaya, sızıntıya veya temizlemeye bağlı olarak su birik- mesi oluşacak yerlerde uygun tahliye sistemi kurulmalıdır, • Böyle yerlerde, zeminler tamamen kaplanmalı ve suyun toplanarak, cazibeyle veya pompa ile tahliye edildiği bir çukura doğru eğimlendirilmelidir, • Butun tanklar tahliyeye imkân verecek şekilde imal edil- melidir. 3.1.3.8. Kaldırma Aracı Bütün donanımın her türlü bakım, onarım ve yer değiş- tirme işlerine imkân verecek şekilde bir kaldırma aracı tedarik edilmeli veya gerekli duzenlemeler yapılmalıdır. 3.1.3.9. Tehlikeli Kimyasal Maddeler ve Yakıtlar için Depolama Bu konuda aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir: • Tehlikeli sıvı kimyasal maddelerin veya yakıtların depo- lanacagı veya taşınacağı yerlerde, sızıntı durumunda çevreye olumsuz etkisini önlemek için düzenlemeler yapılmalıdır, • Ulusal mevzuat ve ilgili standartlardaki (DIN 12255-10 ve TSE 12255-10) şartlar dikkate alınmalıdır, • Gerekli emniyet tedbirleri (örneğin, çift duvarlı tank, taşma havuzu, sızıntı algılayıcıları gibi) depolanacak hacimlere ve muhtemel risklere bağlı olacaktır, • Birbirleriyle etkileşimleri sonucunda tehlikeli karışımlar oluşturabilecek veya diğer tankların malzemelerine zarar verebilecek kimyasal maddeleri ihtiva eden tanklar tek bir tahliye tertibatını kullanmamalıdır. 3.1.4. Donanım ile İlgili Genel Şartlar 3.1.4.1. Mekanik Tasarım Kuralları Donanımın kullanımı ve şartları belirtilmelidir. Genel bir açıklama ve aşağıdaki bilgiler sağlanmalıdır: • Fizikse yükler (Trafik yükleri, rüzgar yükleri, kar yükleri, işletme yükleri ve hareketli yükler gibi) • Sıvı yükleri (Tasarım yükü, en fazla yük, alarm yükü gibi) • Taşıma gücü (Sürekli yüke dayanma kapasitesi, en fazla yüke dayanma kapasitesi gibi) • Kullanım faktörü, KA • EN 60034-1’e göre işletme modu • EN 60529’a gore mahfazalarla (IP kodu) saglanmış koruma derecesi: Su seviyesinin uzerine yerleştirilmiş ancak su jeti çıkışının olabileceği yere yakın bir yerde konumlanmış bütün dişliler ve miller su püskürmesine karşı EN 60529 IP 54 sınıfına göre, doğrudan su jetleri ile temizlenecek bütün dişliler ve miller EN 60529 IP 55 sını- fına göre, suyun içinde daldırılmış halde bulunan bütün dişliler ve miller EN 60529 IP 67 sınıfına göre korunmalıdır. Hizmet ömrü sınıfları: Tasarım hizmet ömru, hizmet ömrü sınıflarına ayrılır (Tablo Ek- 3.1-1). Atıksu arıtma tesislerinin donanımının sorunsuz çalışma- sını sağlamak için (örneğin döner rulmanlar, kayar rulmanlar, dişliler, zincirler, halatlar ve kasnak kayışları, kavrama ve fren balataları gibi) değişken yüklere maruz kalan parçaların hizmet ömürleri için farklı şartlar belirtilmiştir. Hizmet ömrü sınıfı seçiminde, gerçek yük dikkate alınmalıdır. Bu yükün tasarım yükünden farklılık gösterebileceği unutulmamalıdır. Makine parçalarının hizmet ömrü hesaplamaları, standart- larda ve ilgili teknik kitaplarda verilmiştir. Bu hesaplamalarda en onemli faktör yük grafiğinin zamanın bir fonksiyonu olmasıdır. Bir makine parçasının tasarım hizmet ömrünu belirlemek için yapılan hesaplama işlemi, ilgili işletme fak- törlerini de içeren anma yüküne dayanmaktadır. Gerekli tasarım hizmet ömrü, DIN EN 12255’in diğer bölümlerine ilave edilmiş gerekli hizmet ömrü sınıfından elde edilebilir. Bu hizmet ömrü sınıflarının derecelendirilmesini de içeren ayrıntılı bilgiler Tablo Ek-3.1-2’de verilmiştir. Donanımın tipine bağlı olarak, etkin yükleme anma yükünden daha az olabilir. Dolayısıyla, sadece bu sebepten dolayı etkin hizmet ömrü tasarım hizmet ömründen daha uzun olabilir. Bu parametreler, motorların ve diğer elektrikli bileşenlerin çalışması uzerindeki etkilere ilişkindir. Bu parametreler, ilgili birimin bileşenlerinin karşılaması gereken şartlara uyulması için seçilmiştir. Bu durum, ilgili diğer şartları geçersiz kıl- mamaktadır. Örnek: Sıyırıcıların tahrik mekanizmaları, anma yükünde (bütün temel yükler etkin olduğundaki tekerleğin dönme direncine karşılık gelen) nadiren yüklenirler. Bu sebeple, böyle bir donanımın etkin hizmet ömrü Tablo Ek-3.1-2’de verilen 20000 saat değerinin bir katı olarak kabul edilebilir. Ancak bir sıyırıcı anma yüküne yakın bir değerde sürekli çalıştırılırsa, buna karşılık gelen daha yüksek bir hizmet ömrü sınıfı uzerinde mutabakata varılabilir. Fazla yüklemeye maruz kalan ızgaralar gibi, çalıştırıldık- ları ortalama yükleri anma yüklerine yakın seviyede olan, 64 Su ve Çevre Teknolojileri / Ekim 2017 suvecevre.com REHBER Tablo Ek-3.1-1 . Tasarım hizmet ömrü Hizmet Ömrü Hizmet Ömrü Tasarım ömrü, saat Hizmet 1 2 3 4 5 Tanımlanmamış 10000 20000 50000 80000