Su ve Çevre Dergisi 111.Sayı (Ekim 2017)

48 Su ve Çevre Teknolojileri / Ekim 2017 suvecevre.com İsmail Koyuncu 1-2 , Serkan Ünal 3-4 , Yusuf Z. Menceoğlu 3-4 , Tuğba Uçar Demir 5 , Mehmet Arif KAYA 6 , Derya Y. İmer 1-2 , Türker Türken 1-2 , Türkan Ormancı Acar 1 , Meltem Ağtaş 1-2 , Öykü Mutlu 1-2 , Başak Aydın 1-2 , Sevde Korkut 1-2 , C. Erdinç Taş 3-4 , E. Billur Seviniş 3-4 1 MEMTEK, Prof. Dr. Dincer Topacık Ulusal Membran teknolojileri Araştırma Merkezi, İTÜ 2 Çevre Mühendisliği Bölümü, İTÜ 3 SUNUM, Sabancı Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi 4 TÜMER, Tümleştirilmiş Üretim Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi 5 ESAN, Ar-Ge Departmanı, Esan Eczacıbaşı Endüstriyel Hammaddeler San. Tic. A.Ş., 6 Polimer Mühendisliği, Yalova Üniversitesi MAKALE Giriş İ klim değişikliği ve artan nüfus ile birlikte kullanılabilir su kaynakları gün geçtikçe azalmaktadır. 2017’de yayınlanan Global Risk Raporu’na göre “Su krizi” en önemli riskler arasında 3. sırada yer almaktadır. Gelecek 10 yılda da su krizinin %40 oranın artması bek- lenmektedir [1]. Bundan dolayı su tüke- timinin azaltılması, susuz proseslerin kullanılması ve su geri kazanımı günü- müzde en kritik konulardan bir tanesi haline gelmiştir Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’na göre 2014 yılında sanayi sektörü Türkiye’nin ana faaliyet kollarında %32 paya sahiptir [2]. Bilim, Sanayi ve Tek- noloji Bakanlığı’nın 2015-2018 Türkiye Tekstil, Hazır Giyim ve Deri Ürünleri Sektörleri Strateji Belgesi ve Eylem Planı’na göre de Türkiye’de tekstil sana- yisinin oldukça büyük olduğunu gör- mekteyiz. Türkiye, dünyanın 7. büyük tekstil, 7. büyük hazır giyim ihracatçısı ve Avrupa’nın en büyük tekstil üreticilerin- den biridir [3]. Türkiye’de tekstil sanayi üretim kapasitesinin bu kadar büyük olması ve üretim prosesinin yüksek mik- tarda su tüketmesi, oluşturduğu kirlilik yükünün de yüksek olduğunu göster- mektedir. Bu yüzden en çok su tüketimi yapan tekstil endüstrilerinin oluşturduğu kirliliğin azaltılmasının yanında, kulla- nılan suyun kontrolü ve geri kazanımı da önemli hususlardandır. Ancak bu endüstrilerden kaynaklanan atıksuların yüksek sıcaklıkta ve alkali özelliklerde olması, yerinde arıtma ve geri kazanımı önemli hale getirmektedir. Dolayısıyla, bu akımlar için yenilikçi teknolojilerin kullanımı önem arz etmektedir. Günümüzde membran teknolojileri, su arıtımı ve desalinasyon için var olan en etkili ve en verimli teknolojilerden birisidir. Membranların performansla- rının artırılması ve maliyetlerin düşü- rülmesi için birçok araştırma projesi yürütülmektedir. Membranlar ile su içerisinde bulunan partiküler madde- ler, sertlik, bakteri, virüs ve çözünmüş mineraller gibi kirletici unsurlar memb- ran tipine ve uygulanan basınca bağlı olarak efektif şekilde uzaklaştırılabil- mektedir. Aynı zamanda endüstriyel atıksuların arıtılmasında ve su geri kazanımında, membran teknolojileri en verimli yöntemlerden birisi olarak göze çarpmaktadır. Membran tekno- lojilerinin, filtrasyon spektrumu içindeki görünümü Şekil 1’de verilmiştir. Nanofiltrasyon (NF) membranı da ilk olarak 1988 yılında Eriksson tarafın- Yenilikçi Nanofiltrasyon Membranı Üretimi ve Uygulamaları