Bu ela madde ve enerji akımlarının kontrollü olması sayesinde mümkündür. Antropojen sistemler bir bütün olarak incelenmeli ve anlaşılmalıdır. Sonuçta her sistem başka bir sistemin parçası olarak ana sistemde belirli bir işlevi üstlenmiştir. Sistemin parçalanmış şekilde ele alınması optimizasyonu olanaksız kılar. Yani, parçayı tanımlamak veya optimize etmek genelde sistemin bütününe zarar verir. Bu ela kaynakların heba edilmesi yanında günümüzde yoğun olarak yaşadığımız çevre kirliliğini doğurur." Sıfır Emisyon Kampüs Uygulaması Konferansta madde akım yönetiminin özellikle enerji bağlamında cleğerlenclirilcliğini belirten Prof. Dr. Osman Yaldız, Akdeniz Üniversitesi'nin IFAS ile birlikte üzerinde çalıştığı "Sıfır Emisyon Kampus" uygulamasına ilişkin şu noktaları aktardı. "Akdeniz Üniversitesi, "Macide Akım Yönetimi" ilkesinin yaşama geçirilmesi konusunda ülkemizde ve bölgemizde öncü olma heclefincleclir. Bu bağlamda sıfır emisyon kampüs stratejisini geliştirmek istemekte. Sıfır emisyon kampüs stratejisi ile üniversite içerisinde enerji ve atık kaynaklı emisyonların sıfır seviyesine indirilmesini hecleflenmekteyiz. Bu yaklaşımla kampüs örneği oluşturularak kampüsün bölgemiz ve ülkemiz için bir model olması amaçladık". Sıfır emisyon kampüs modeli kapsamında enerji ve atık yönetimi konusunda belirlenen stratejiler; • Enerji yönetimi stratejisi o Enerji tasarrufu o Enerjinin etkin kullanımı o Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı • Atık yönetimi stratejisi o Atık üretimini azaltma o Yeniden kullanma o Geri dönüşüm "Sıfır Emisyon" kavramı belki ele pratikte gerçekleşmesi olanaksız olan bir tanımlamadır. Çünkü doğal döngüye müdahalenin olduğu, üretimin yapıldığı ve nüfusun sürekli artış gösterdiği dünyada sıfır emisyondan bahsedilemez. Bu nedenle bu kavramı her zaman daha az emisyon miktarına ulaşmak için sürekli çaba göstermek şeklinde anlamak daha doğru olacaktır. Akdeniz Üniversitesi 2007 -2012 stratejik planında, sıfır emisyon kampüs amacına yer vereli. Atıklarını tekrar cleğerlencliren, gereksinim duyduğu enerjiyi mümkün olan en büyük oranda yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlayan, araçlarında çevreyi kirletmeyen yakıt kullanan, kampüs içerisinde olabildiğince motorlu taşıt kullanmayan, kullanım suyunu yağmur suyundan karşılayan, enerjiyi etkin kullanan, daha az atık üreten bir kampüs yaratmak amacıyla çalışmalara başlandı. Enerji tasarrufu amacıyla; aydınlatma sistemlerinin gün ışığına duyarlı hale getirilmesi, aydınlatmada klasik sistemlerden kullanıma duyarlı sistemlere geçiş, mekansal aydınlatma yerine bölgesel aydınlatma uygulamaları, ısıtma ve soğutma yapılacak bölgelerin kullanım zamanlarına göre ayrılması, gün ışığının aydınlatmada etkin kullanımı ve bina tasarımlarının bu doğrultuda şekillendirilmesi, enerji tasarrufu önlemleri olarak uygulamaya aktarılacak. Enerjinin etkin kullanımı amacıyla ısıtma ve soğutma sistemlerinin optimizasyonu ve bölgesel sıcaklığa duyarlı çalışma sistemi uygulaması, enerji hatlarında kayıpların azaltılması ve mekanlarda ısı kayıplarının en alt seviyeye indirilmesi amaçlandı. Güneş enerjisinin etkin kullanımı için de uygulamalar planlandı. Bu amaçla uygun bina çatılarına fotovoltaik panellerin yerleştirilmesi, çevre aydınlatmalarında yine güneş pillerinin kullanımı, sıcak su gereksiniminin güneş kolektörlerinden sağlanması, organik atıklardan biyogaz üretimi ilk aşamada planlanan çalışmalardır. Kampüs atık yönetiminde "3R-Reuse, Reduce, Recycling" uygulaması benimsendi. Yeniden kullanımda atıksuların arıtmadan sonra sulama suyu olarak kullanımı amaçlanmakta. Atık azaltma amacına yönelik olarak üniversite içi yazışmalarda olabildiğince elektronik ortama geçilerek kağıt tüketiminin azaltılması, üniversite bireylerinin atık yönetimi konusunda bilgilendirilmesi, kampüs içerisinde toplu taşımanın desteklenmesi, ambalaj atıklarının azaltılmasına yönelik çalışmalar, uzun ömürlü cihazların kullanımı, lavabolarda kullanıma duyarlı sistemlerin kullanımı çalışmaları uygulamaya aktarılacak. Geri dönüşüm için ele kampüs içerisinde oluşan cam, plastik ve kağıtların ayrı toplanması ve cleğerlenclirilmesi, kampüs içerisindeki tarımsal üretim ve peyzaj alanlarından, yemekhane ve kantinlerden çıkan atıklardan biyogaz üretimi, biyogaz işlemi sonrasında açığa çıkan atıkların kompostlaştırılarak üretilen kompostun tarımsal üretim ve peyzaj alanlarında kullanımı konularında çalışmalar devam etmekte. Akdeniz Üniversitesi rektörlük binasının halen 64,5 kg/m'.yıl olan CO2 emisyonu ve 314 kWh/m'.yıl olan enerji tüketimi binanın yalıtımının iyileştirilmesi, ısıtma ve soğutmada güneş enerjisinin kullanımı ile CO2 emisyonu 5 kg/m'. yıl, enerji gereksinimi ise 22,6 kWh/1112.yıl düzeyine indirilebilecek. Çalışmalar üniversitenin Temiz Enerji Araştırma ve Uygulama Merkezi bünyesinde Çevre Mühendisliği ve Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin ele katılımıyla sürdürülmekte. Akdeniz Üniversitesi'nin Temiz Enerji Araştırma ve Uygulama Merkezi binası olarak tasarlanan bu binada, tümüyle yenilenebilir enerji kaynakları kullanılması ve tüm atıkların tekrar kullanılabilir şekilde değerlendirilmesi planlanmakta. ■ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 11 ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=