su dünyası ■ ENİS BURKUT enis@burkut.com.tr Kum Filtresini iyi Tanıyor muyuz? S u filtresi elenince, üniversitedeki eğitimlerden sanayi işletmelerine kadar birçok yerele akla önce kum filtresi geliyor. Ancak, bizim gibi su tekniğini iyi tanıyan teknik kuruluşlar, su filtrasyonunda kum filtresinden başkaca filtreler ele kullanıyorlar. Çünkü kum filtresi, iyi bir filtre olmasının yanında birçok işletme sorunları yaratan hantal bir filtredir. Bazı yeni su filtrasyon tekniklerinin kum filtresinden daha başarılı görev yaptıklarını artık kabul ediyoruz. Bazı tatbikatlarda kum filtresini kullanmak gerekiyorsa da, yanlış yerele veya yanlış şekilde kum filtresi kullanıldığını görüyoruz ve bu nedenle işletmelerin birçok sorunlar yaşadıklarına şahit oluyoruz. Bu yazımız kum filtresi imalatçıları için kaleme alınmaclığınclan, filtre tasarımı ile ilgili bilgilere yer vermeyeceğiz. Sanayi, turistik, evsel tesislerde ve yüzme havuzlarında uzun yıllardır kullanılan kum filtrelerinin bazılarında şu sorunlar ile karşılaşılır: Su filtrasyonunda başarısızlık; filtre içinde "bakteri üremesi" sonucu filtrenin çok sık tıkanması ve bunun sonucunda çok sık ters yıkama ve çok su telefi, bakterilerin su sistemine de gitmesi sonucu proses sorunları. Bu sorunların bir kısmı kum filtresinin imalat hatasın- @] SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 9 dan, bazıları yanlış filtre seçiminden, bir kısmı ela işletme hatasından kaynaklanır. Klasik Kum Filtresi ve Çok Katmanlı Filtre Kum filtresi, içinde "kuvartz kumu" tanecikleri bulunan, su içindeki istenmeyen katıların bu kum tanecikleri arasında sıkışıp takıldığı ve böylece sudan ayrıldığı bir su filtresidir. Yalnızca kuvartz kumu katmanları ile tasarlanmış bir filtrede, her ters yıkama sonunda en ince kum tanecikleri filtrenin en üstüne yerleşir. Bu nedenle, su ile gelen katıların irileri ele inceleri ele filtrenin en üstündeki kum katmanı tarafından tutulur. Böylece, koca bir filtrede yalnızca en üst tabakadaki ince kum katmanı görev yapar. Dolayısı ile, içinde yalnızca kuvartz kumu olan bir filtre "düşük randımanlı" bir filtre olarak kabul edilir. Filtrede, en ince kum katmanı üzerine yoğunluğu (kg/m3 ) kuvartz kumundan daha az olan fakat biraz daha iri taneli "antrasit" katmanı konduğunda, bu filtre iki kademeli bir filtre olarak görev yapar. Su ile gelen iri katılar en üstte bulunan antrasit katmanı sayesinde sudan ayrılır, daha ince katılar da kuvartz kumu tarafından tutulur. Bu filtreye iki katmanlı veya çok katmanlı filtre (Multi Medya Filtre) adı verilir. Çok katmanlı filtrenin biraz daha gelişmişi içinde, yoğunluğu kuvartz kumundan daha yüksek ve tanecikleri çok ince olan bir katman daha bulunur. Böylece bu filtre üç kademeli bir filtre olarak görev yapar. Çok katmanlı filtre klasik kum filtresine kıyasla daha yüksek debilerde çalıştırılabilir ve daha başarılı ve randımanlı bir su filtresi olarak görev yapar. Sonuçta, "çok katmanlı filtre" klasik kum filtresine kıyasla sudaki katılan daha iyi ayırdığı gibi, ters yıkama sırasında tutmuş olduğu katılan da kolayca dışarı atar. Her ters yıkama sonunda, değişik yoğunlukta malzemelerden oluşan katmanlar tasarlanmış olan yerlerine otururlar. Kum fıltresi ile çok katmanlı iıltrenin püf noktaları içinde en önemlileri şunlardır: a) Kullanılan filtre dolgu malzemelerinin doğru tasarımı; b) Süzülecek suyun ve ters yıkama su-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=