ri gitmiş teknoloji uygulamaları var ve çok fazla şirket bununla ilgili ortaklıklar kurarak çalışmalar sürdürüyor. Biliyorsunuz Türkiye 2002 yılında AB'nin 6. Çerçeve Araştırma Programı'nın bir üye oldu, 4 yıllık bir programdı. Fakat kömür 6. Çerçeve Programı'ncla yer almıyordu. Şimdi, 7. Çerçeve Programı kapsamında temiz kömür yakma veya gazlaştırma teknolojileri elediğimiz teknolojiler yer alıyor. ABD'cle bu çok önce başlamıştı, Avrupa'da ela birtakım aktiviteler var. Avrupa'cla bu aktivitelerin içersinde çok önemli bir platform olan ve 2002 yılında kurulan hidrojen ve yakıt pili platformu çalışmalarını sürdürüyor. Çok genel hedefleri var ve 2020'li 2030'lu yıllarda ekonominin bileşenlerinin yaratılması yönünönemli. AB bunların üzerinde ele hedefler koymuş. Orta vadeli bakışta yakıt pilleri için 2015- 2030 hedeflerinde 40 bin saatin üzerinde ve% 65-70 verim içeren sistemlerden bahsediliyor. Yerleşik uygulamalarda 2030- 2050 dönemine baktığımızda ela ileri termal ve nükleer santrallerin büyük ölçekli yakıt pil santralleriyle beraber yer alması hedefleniyor. Yakıt pilinde ulaşım uygulamaları ki; ulaşım bildiğiniz gibi çevreyi en çok kirleten etkenlerden bir tanesi. Bu konuda özellikle düşük sıcaklıklı yakıt pillerinin araçlarda uygulanması ve böylece çevreye en aza etki sağlayacak bir teknolojinin yaygınlaştırılması hedefleniyor. Burada modül faaliyetlerinin düşürülmesi gerekir ya ela verimlerin artırılabilmesi Sürdürülebilir kalkınmayı sağlayabilmek için. .. Çevre dostu temiz teknolojilerin geliştirilmesi alternatif olacaktır. için çalışma sıcaklığı aralığının, memran elediğimiz yakıt pili içinde geçirgenliği, elektrik akımının iletilmesini sağlayan malzemelerin çalışma sıcaklıklarının artırılması gerekir. Yakıt pili ve modüllerinin verimi ve güç yoğunluğu da çok önemli. Burada diğer önemli bir komı ela ülkemizde çok önemli olaHidrojenin ve sıvı yakıt üretimlerinin özellikle biodizel ve bioetenol gibi maddelerin de üretilmesinin hedeflenmesi gerekiyor. de çalışmaları sürdürüyor. Bunun içinde en önemli konu sürdürülebilir enerjinin, yenilenebilir enerjinin ya ela temiz tükenmez enerjilerin ekonomik ve çevre dostu, yeterli kaynak sağlayıcı şekilde yer alması hedefleri var. Yakıt pilinin yerleşik uygulamalarda, araşturna gerektiren alanlarının maliyetlerinin azaltılması, yüksek verim, endüstriyel boyutlarda olması, yakıt esnekliği, ömür, güvenilirlik ve sağlamlık açısından ela değerlendirildiğini görüyoruz. Tüm bunlar toplumun benimseyebilmesi için gerekli. Eğer toplum benimsemezse, sizin çabalarınız boşa gidecektir. Onun için bütün bunların denenmesi ve bunlar için araştırmalar yapılması gerekli. Aynı şekilde bunların kojenerasyon uygulamaları çok önemli. Aynı şekilde hem ısı, hem elektrik, hem soğutma uygulamaları çok 1B SU VE ÇEVRE TEKNOLOJiLERi • SAYI 10 rak görülen fakat üzerinde çok yoğun araştırmalar yapılmayan ileri hibrit bataıyaları yani enerjinin depolandığı sistemler hakkında ela yeni çalışmaların yapılması hedefleniyor. Hidrojen depolamanın ela 500 km araç aralığının da üzerine çıkarılması bir başka hedef. Araştırma bütçelerine baktığımızda; 2005 yılında Japonya, 284.8 milyar Yen, yani 2.7 milyar ABD Doları'nı araştırmalarına ayırmış. ABD'ye baktığımızda yine 2005 yılında sadece hidrojene 379.1 milyon dolar ayırmış. Kanada 110 milyon Kanada Doları, Avrupa Birliği ele 6. Çerçeve Programı kapsamında 150 milyon avro ayırmış. Bütün bunlar bize araştırmanın ne kadar önemli olduğunu, bu durum bize bu konulara ne kadar önem verildiğini ele gösteriyor. Enerji üretim teknolojileri alternatiflerine baktığımızda yakıt pilleri örneğinde olduğu gibi yenilenebilir enerjilerin ya da temiz-tükenmez enerjilerin sınırsız sayılmakla beraber, kullanımının belli nedenlerden dolayı sınırlı olduğunu görüyoruz. Uluslararası Enerji Ajansı'nın verilerine göre dünya enerji üretimindeki payının % lO'u geçmesi, kısa ve orta dönemde olası görünmemektedir. Kömür hem ülkemiz hem ele dünya ölçeğinde önemli bir kaynak. Fosil yakıtlar içinde kömürün bazı kaynaklara göre 250 bazı kaynaklara göre 450 yıllık ömrü olduğu söyleniyor. Bu yüzden de enerji olarak eğer temiz yakma veya gazlaştırma teknolojileriyle kullanılır ise özellikle ülkemizin düşük kalorili linyitlerinin önemli bir kaynak olduğunu görebiliriz. Somıç olarak, ülkemizde sürdürülebilir bir enerji hamlesi var. Buna Çevre Bakanlığımız ve Enerji Bakanlığımız da son derece destek oluyorlar. Bu konuda yapılan araştırmalara da hükümetimiz destek oluyor. Özellikle 2005 yılında TÜBİTAK'ın koordinasyonunda yürütülen bir program var. Ülkenin tüm kaynaklarını tüm organlarını bir araya getirecek; üniversitelerini, sanayisini bir araya getirecek, ulusal bir program oluşturma projesi var. Araştırma bütçeleri konusunda eskiden hayal bile edilemeyen rakamlar söz konusu. Örneğin sadece 2005 yılında araştırma bütçesi olarak ayrılan rakam; yaklaşık 300 milyon avro. 2006 yılında ise bu rakam ikiye katlanmış durumda. Bu finansman kaynağı hangi araştırmalar üzerinde yoğunlaşmalı? Enerji kaynağının teknik teknolojik uygulanabilirliği ve çevre dostu teknolojilerin üzerinde yoğunlaşmalı diye düşünüyoruz. Türkiye'cle ele enerji kaynağı olarak aynı zamanda ela bu teknolojileri kullanarak ve de büyük ölçüde dışa bağımlılıktan kurtularak bir takım yerlere gelinebileceğine inanıyoruz. Sürdürülebilir kalkınmayı sağlayabilmek için enerji güvenliği açısından ela ulusal enerji kaynaklarımızı temiz ve verimli bir şekilde kullanmamız gerekiyor. Çevre dostu temiz teknolojilerin geliştirilmesi alternatif olacaktır. Hidrojenin ve sıvı yakıt üretimlerinin özellikle bioclizel ve bioetenol gibi maddelerin de üretilmesinin hedeflenmesi gerekiyor. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=