kimya dünyası Demir Giderimi'· 1 emir genel olarak kayalarda ve toprakta bulunur. Normal koşullarda su kaynaklarına kayalardan ve/veya topraktan geçer. 0.3 ppm'in üstünde demir bulunan sularda demir, renk problemi yaratır. Suda san renk olarak görülebileceği gibi, tesisatları, hatları, çamaşır ve bulaşık makinalarını ve ele elbiseleri etkiler. Bu seviyelerdeki demir, aynı zamanda suyun tat ve kokusunu ela etkiler. İçme suyu kaynaklarında aşağıdaki şekillerde demir bulunabilir; 1) İyon bağlayan demir 2) Organik maddelerde demir 3) Demir bakterisi 4) Demir hidroksit 5) Demir bikarbonat Demirin suda farklı formlarda mevcut olması, sorunu daha komplike hale getirir. Çünkü her bir sorun için ayn bir giderim metodu kullanılması gerekir. Su dağıtımı sorumluluğundaki yerel yönetimler veya idareler, sudaki demir gibi metalleri bağlamak ve suda çözelti halinde tutabilmek için sodyum tripolifosfat, sodyum hegzametafosfat veya sodyum silikat gibi iyon bağlayan ürünleri clozlarlar. Bu şekilde demirin çökmesi engellenir ve kırmızı lekeler oluşmaz. Bu tip uygulamalarda problem, özellikle su ısıtıcılardan geçerken polifosfatlann veya silikat bağlarının bowlmasıclır. Sudaki polifosfat oranını kontrol etmek için toplam fosfatı ve oıtofosfatı ölçmek gerekir. Bu iki değer arasındaki fark bize polifosfat değerini verir. 2 ppm ve altı demir değerleri için min. 4 ppm polifosfat clozlanması gerekir. Laboratuvar çalışmaları klorür formunda [}fil SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ • SAYI 10 kuvvetli bazik anyon değiştirici bir reçinenin % 90 oranlarında polifosfatı tuttuğunu göstermiştir. Sodyum silikatın sudan giderimi biraz daha zor olup OH formunda ve NaOH (kostik) ile rejenere edilen bir kuvvetli bazik anyon değiştirici reçine gerektirir. Demirin mevcudiyeti aynı zamanda tanen gibi organiklere de bağlı olabilir. (Şekil la-lb). HumikAsit Şekil la Fulvik Asit Şekil lb Tanenler doğadaki ölü bitkilerden kaynaklanan çok yüksek molekül ağırlıklı organik maclclelerclir.Daha ziyade yüzey sularında ve derin olmayan kuyularda bulunurlar ve suya sarı-kahverengi bir renk verirler. Bu moleküller demir iyonlarına bağlanırlar ve yumuşatma reçineleri ile giclerilemezler. Tanenler makropoGÜHERABACI guher@abacikimya.com roz bir anyon değiştirici reçine veya absorpsiyon metodu ile giclerilebilirler. Organik kirlenmeye yol açmamak için rejenerasyon, tuz ile yapılmalıdır. Ancak her coğrafyada doğal olarak tanenlerin özellikleri değişebilir ve bu sebeple aynı iyon değiştirme metodlan iş görmeyebilir. Bu gibi durumlarda ise oksiclasyon bir diğer alternatif metocl olabilir ve mesela sodyum hipoklorit ile hem tanenler hem ele demir okside edilebilir. Oksiclasyonun başarılı olabilmesi için belli bir temas süresi ve ardından ela oksiclant malzemenin tutulabilmesi için bir filtrasyon medya prosesi gereklidir. Bakteri formundaki demir ise genellikle çözünmez ve dolayısıyla ciclarlarcla çökelmeye/kaplanmaya sebep olur. Bu gibi durumlarda suda yine benzer renk ve koku oluşabilir. Bu problemler uygun bakteri kullanımı ile giderilebilir. Demir, doğada genellikle okside şekilde bulunur ve suda çözünmez. Oksijen veya bir başka oksiclan ile reaksiyona giren çözünmüş demir, suda çözünmeyen hidroksil formunda çökebilir. Bu durumda suya san-kırmızı bir renk verir ve filtrasyon ile giderilmelidir. Genellikle 5-25 mikron çapında filtreler kullanılır ama bazen daha küçük filtı-eler ele gerekebilir. Test ederek doğru ölçüyü bulmak en ideal çözümdür. Multimeclya filtreler,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=