UV ışın yoğunluğu (W/m'), kullanılan UV lambanın UV ışını üretim verimi yanında suyun UV-Transmisyon(lcm) değerine bağlıdır. Bu parametre, 1 cm kalınlığındaki suyun 254 nm dalga boylu UV ışınlarını ne oranda geçirebildiğini gösterir, birimi "0/o"dir. Bir UV cihazında UV ışın kaynağı UV lambadır ve lambadan yayılan ışının yoğunluğu koruyucu kuvars cama kadar sabit kabul edilebilir. Ama ışınların su içine girdikten sonra ne kadar ilerleyebileceği ve ilerlerken gücünden ne oranda kaybedeceği suyun "ışın geçirgenliğine" bağlıdır. Örneğin, hassas filtrelenmemiş bulanık sularda UV ışını geçirgenliği % 30'un altına dahi düşebilir. Temas süresi ise, suyun içinden aktığı ve UV ışınları ile temas ettiği "UV reaktörünün" net hacmi ve iç tasarımı ile ilgilidir. UV reaktör hacminin, su debisine bölünmesi ile "ortalama temas süresi" hesaplanabilir. Dezenfeksiyon için -UV yoğunluğundan bağımsız - en az 1 saniye temas süresi şarttır denebilir. UV reaktörlerinin iç tasarımı çok önemlidir. İç tasarımı uygun olmayan bir UV reaktöründe, cihazın bazı yerlerinde su hızı yüksek olur, su yeterli süre UV ışını ile temas edemez ve bu su damlacıkları içinde bulunan mikroorganizmalar UV cihazını '·canlı olarak" terk edebilir. Sonuçta UV dezenfeksiyonu başarısız olur. UV dezenfeksiyonu için bize müracaat eden müşterilere genelde şu soruyu soruyoruz: "Hakikaten UV ile dezenfeksiyon yapan bir cihaz mı istersiniz, yoksa göstermelik bir UV cihazı mı?" Dünya piyasasında ve ülkemizde hakikaten dezenfeksiyon yapan UV cihazları olduğu gibi, göstermelik ve ucuz fiyata UV cihazları ela bulunmaktadır. UV ışuıları ile dezenfeksiyonun başarılı olabilmesi için aşağıdaki şartlar sağlanmalıdır: 1. UV cihazı 254 nm dalga boyunda ~ SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 9 ve yeterli yoğunlukta UV ışını üretmelidir. Ayrıca, UV lambasının sadece 250-260 nm aralığında (ideal 254 nm) ışın üretmesi, daha kısa veya uzun dalga boylu ışınlar üretmemesi istenir. Çünkü bazı dalga boyundaki UV ışınları istenmeyen yan etkiler oluşturur: Sudaki nitrat'ı zararlı olan nitrit'e dönüştürür, alg oluşumunu hızlandırır ve aşın ısı yayarlar. 2. Mikroorganizmaların UV ışınları ile yeterli süre teması gerekir. Yeterli UV dozuna ulaşmak için, UY lamba ile uyumlu tasarlanmış bir UV reaktörü bulunmalıdır. "Foto-reaktivasyon" ihtimaline karşı UV cihazlarının seçiminde en az 400 J/m' doz esas alınmalıdır. 3. UV cihazlarına özel UV algılayıcı takılmalıdır: Piyasa adı UY MONİTÖRÜ veya UV SEN ÖRÜ olan bu UV algılayıcının sadece 254 nın dalga boyuna duyarlı olması gerekir. Bu algılayıcı, UV reaktörü cidarında yer alır, böylece UV lambaya en uzak noktadaki "minimum UV ışın yoğunluğunu" sürekli olarak ölçer, yeterli yoğunluğu bulamazsa alarm verir ve/veya otomatik bir vanayı kapayarak su geçişini durdurabilir. İnsan gözü ile UV ışınının dalga boyu ve yoğunluğu anlaşılamaz. 4. Birden fazla UV lamba içeren cihazlarda, her bir UV lambanın ayrı olarak izlenmesi ve çalışıp çalışmadığının kontrol edilmesi gerekir. UV cihazında güvenli bir kontrol için UV algılayıcı yanında her bir lambanın görev yaptığını belirleyen bir kontrol aparatı bulunmalıdır. UV lambalı cihazlarda tek bir lambanın sönmesi bile clezenfeksiyon performansını ciddi şekilde azaltır. 5, Mikroorganizmaların yok edebilmesi için bunların UV ışınına karşı korunmasız bulunmaları gerekir. Su iyi filtrelenmemişse, bulanıksa, renkliyse, yani suyun UV ışını geçirgenlik değeri düşükse UV clezenfeksiyon verimi ele düşer. UV dezenfeksiyonu çok iyi f'ıltrelenıniş berrak sularda en yüksek verimle çalışır. Not: Askıda Katı Madde (AKM) ıniktarıııın 20 mgll üzerinde olduğu veya UV geçirgenlik değerinin % 30'uıı altıııda olduğu düşük kallle sularda bile dezeııfeksiyoıı yapabilecek özel tascmnı UV cihazları bulunmaktadır. Bu tip özel tasarını UV cihazları için bile sudaki partikül/erin iriliğinin 30 mikroıı üzerinde olmaması gerekir. Kısaca, UV deze1ifeksiyonu öncesi suyun hassas filtrasyomı şarttır. UV Cihazı İçin İdeal Montaj Noktası Neresidir? UV bir ışın olduğu için suda kalıcı değildir, klor gibi suda bak.iye bırakmaz. UV ışını radyoaktif bir ışın cleğilclir, hiç bir kalıcılığı veya bıraktığı kalıcı bir tesiri yoktur. UV ile clezenfeksiyomı yapılan su bekletildiğinde dışarıdan bulaşabilecek mikroorganizmalar ile tekrar sağlıksız duruma gelebilir. UV clezenfeksiyonu tasarlanırken bu özellik göz önüne alınmalı ve suyun kullanım yerlerine en yakın noktalarına UV clezenfeksiyon cihazı yerleştirilmelidir. Bir diğer önemli nokta, UV cihazının hattan geçen "pik su debisine" göre seçilmesidir. Ortalama debiye göre seçilen UV cihazları pik debi geçtiği anlarda yetersiz kalır. Başarılı Uv Tatbikatları: Yukarıdaki bilgiler ışığında UV dezenfeksiyonun başarılı tatbikatlarından bazı örnekler verebiliriz: • Depoda bekletilen şehir suyu veya klorlanarak depoya verilen kuyu suyu hidrofor ile tesise verilirken, hidrofor çıkış hattı üzerine UV cihazı takılabilir. • Hastanelerde diyaliz sistemleri için ters ozmoz cihazı ile üretilen suyun diyaliz cihazlarına giderken UV cihazından geçirilmesi iyi olur. • İçme suyu veya maden suyu şişeleme tesislerinde son filtrasyonclan sonra (dolumdan önce) UV cihazı tatbikatı tavsiye edilir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=