su dünyası Ultraviyole ile Su Dezenfekslyonu Ultraviyole - UY ışını ile su dezenfeksiyonu dünyada çok kullanılan bir tekniktir. UY tekniği su içinde kalıcı hiçbir madde bırakmaz. UY'nin bu özelliği bazı tatbikatlar için çok büyük avantaj olmasına karşın, bazı tatbikatlarda ıse UY'nin başarısız yanı sayılır. üneşin ürettiği değişik dalga boylarındaki UV ışınlarının bir kısmı atmosfer tabakalarından geçerek dünya üzerine kadar gelir. Ancak, mikroorganizmalar üzerinde direkt öldürücü etkisi olan "230-280 nanometre aralığında UV ışınları"nın büyük bir kısmı atmosferdeki ozon tabakası tarafından süzülür. Aksi halde dünyada yaşam mümkün olamazdı. Bakteri, virüs, spor, parazit gibi canlılar üzerinde en etkili olan UV ışınlan 254 nm dalga boylu olanlardır. Bazı literatür bu etkiyi şöyle açıklıyor: "254 nm dalga boyundaki UV ışınları mikroorganizmaların hücre zarından içeri süzülür, DNA zincirinde değişi.klik yapar, DNA'sı bozulan canlıda üreme dahil tüm hücre faaliyetleri durur ve hücre ölümü gerçekleşir" . Su dezenfeksiyonunda kullanılan "UVdezenfeksiyon cilıazları"nda gerekli UV ışınlarını özel UV lambalar üretir. Bir UV cihazı iki ana parçadan oluşur: 1) UV reaktörü: Reaktör içinde bir ve- [j] SU VE ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ• SAYI 9 ya birkaç UV lambası bulunur. Suyla temastan korumak için UV lamba, koruyucu kuvars cam tüp içindedir. UV reaktörü içinden akan su UV ışınlarına maruz kalmaktadır. Bazı özel modellerde UV lambaları reaktör dışındadır, bu durumda reaktörün kendisi UV ışınını geçiren kuvars camdan imal edilir. 2) Elektrik/Kontrol panosu: UV lambaların çalışması ve sistemin kontrolü/izlenmesi için gerekli elektrik-elekronik ekipmanları içerir. UY Su Dezenfeksiyonu Cihazı UV Dozu= UV Yoğunluğu x Temas Süresi: UV cihazı ile dezenfekte edilen bir su içindeki mikroorganizmaların ölmesi, yani DNA'larının parçalanması için UV reaktörü içinde asgari bir "UV ışın yoğunluğu"nun sağlanması istenir (UV ışın yoğunluğu= birim en kesitten geçen UV enerjisi, W/m 2 ). Ayrıca bu ışınların suyla, yani mikroorganizmalarla yeterli bir süre "temas etmesi" gerekmektedir. UV dezenfeksiyonu için temel parametre olan UV dozu işte bu iki parametre ile kabaca aşağıdaki şekilde hesaplanabilir : UV dozu [J/m2 ] = UV ışın yoğunluğu [W/ m 2] x Temas süresi [saniye] Eğer suya yeterli UV dozu uygulanmazsa, bazı mikroorganizmalar DNA'larını enzimler yoluyla onararak daha sonra tekrar canlanabilir. Bu olaya "foto-reaktivasyon" adı verilir. Yapılan araştırmalar, 40.000 mikrowatt-saniye/cm 2 ( = 400 J/m 2 ) UV dozunun foto-reaktivasyon ilıtimalini ortadan kaldırdığını göstermiştir. Bu nedenle dünyada özellikle içme suyuna yönelik UV cilıazlarının en az 400 J/m2 UV dozu verebilecek şekilde seçilmesi istenir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=