31 Mart 2014 | TEKNİK MAKALE 68. Sayı (Mart 2014)

Festo San. ve Tic. A.Ş. Festo, fabrika otomasyonunda edindiği yıllara dayanan tecrübesini proses endüstrisinde de başarıyla uyguluyor. Entegre otomasyon ve çözüm üretme yetkinliği ile küresel çapta hizmet verebilen Festo, bu şekilde müşterilerinin global rerakabet avantajlarını güvence altına alıyor. Bu sayede müşteriler üretim kapasitelerini yükseltirken, yaşam çevrimi maliyetlerini düşürüyor ve tesislerinin endüstriyel yönetimini daha verimli kılıyorlar.
Festo’nun Asya-Pasifik Bölgesi Su Teknolojileri Dağıtım ve Satış Müdürü Raymond Cheong: “Festo’nun geliştirdiği otomasyon çözümleri yatırım, kurulum ve işletme maliyetlerini düşürerek otomatikman tesislerin yaşam çevrimi maliyetlerini (LCC) de hissedilir ölçüde düşürüyor. Festo teknolojisiyle bazı durumlarda geleneksel otomasyon çözümlerine kıyasla yüzde 40’lara ulaşan bir tasarruf gerçekleşiyor. Komponent ve sistemler üzerinde gerçekleştirilen farklı bir tasarım sayesinde uygulayıcılar, tesislerde daha uzun işletme sürelerine ulaşırken, fire oranını da belirgin ölçüde azaltabiliyorlar. Böylece üretim tesislerinin yaşam çevrimi maliyetleri düşerken aynı zamanda üretkenlik artıyor. Sonuç: Üreticinin küresel pazarlardaki rekabet yeteneği artıyor”...
Festo proje mühendisleri için müşterilerin üretim tesislerine has prosesler hakkında bilgi sahibi olmak, “olmazsa olmaz“ bir önkoşul. Bunun yanında bir de üretim teknolojisine yönelik geniş kapsamlı bir bilgi birikimine sahip olmaları gerekiyor. Ancak bu iki konuda yeterli bilgi düzeyinde olunduğunda müşterilerle işbirliği içinde optimum düzeyde çözümler gerçekleştirilip, küresel bir mühendislik, üretim ve hizmet ağı üzerinden müşterinin tüm üretim noktalarına ulaştırılabilir.



Pnömatikte başarılı bir standardizasyon örneği: B. Braun Melsungen AG şirketi. Festo uzmanlarının B. Braun ile birlikte yürüttüğü bir analizden sonra ilaç üreticisi, tesisinin işletme süresini artırabildiği gibi bakım ve yedek parça maliyetlerini de düşürdü


Değer yaratma zinciri boyunca...
"Basic Design“, yani Temel Tasarım’da bir tesisin mükemmel otomasyonuna yönelik en önemli faktörler ayarlanır. Bu aşamada standardizasyon sadece tesis komponentlerinin tedariğinde avantaj sağlamakla kalmaz, küresel sourcing sürecini kolaylaştırır ve işletme aşamasında başka bir artıyla da kendini gösterir: Proses otomasyonunun uygulandığı tesislerde işletme süresi konvansiyonel fabrika otomasyonuna kıyasla daha uzun olup maksimum 25 yıldır. Yedek parça stoklarıyla teknik eğitim ihtiyacında sağlanan tasarrufun yanı sıra örneğin tesis teknolojisini onaylama prosedürü de kolaylaştırılıyor. Cheong’ın ifadesiyle: “Bu düşünce tarzı sadece tesis değil, konum odaklı da uygulandığında daha birçok başka avantaj da ekleniyor."



Rahatlatıcı bir komple çözüm: Kompakt yapılı bir küresel valf bloğu, çeşitli koku ve bedensel bakım maddelerini barındıran 20 adetten fazla tank ile kombinasyon halinde bir üründen başka bir ürünün üretimine geçişte kaybı önemli ölçüde önlüyor. Festo nihai üretimden önce bir prototip üretti.


Başarılı bir standardizasyona örnek göstermek gerekirse, Avrupa’nın en modern infüzyon çözeltisi üretim tesisine sahip B. Braun Melsungen AG şirketine bakmakta yarar var. Burada Festo uzmanlarının şirketteki mevcut otomasyon teknolojisini tabi tuttukları derin analizlerin sonucuna dayanarak uygulanan standardizasyon sayesinde, değer yaratma zinciri boyunca tüm avantajlardan bütünüyle yararlanılıyor. Bu sayede tesisin işletme süresi önemli ölçüde artırılmış, bakım ve yedek parça maliyeti büyük oranda düşürülmüştür.


...işleyen sistematik otomasyon
Ekleme noktasından doldurma istasyonuna, sterilizatörler ve denetim makinelerinden ambalajlamaya kadar mümkün mertebe çok sayıda makine aynı veya benzer pnömatik otomasyon çözümleri ve ürünleriyle donatılmış olmalıdır. Bunun getireceği avantaj açıktır; çünkü bu sayede yedek parça stoğu azaltılmış, bakım karmaşıklıktan kurtulmuş ve en önemlisi pnömatik konusunda muhatap sayısı bire inmiştir. Tek muhatap, aynı tür yedek parçanın daha büyük miktarda sipariş edilmesi anlamına gelir; bu da ölçek ekonomisi etkisi yapar. Yani neticede satın alma maliyetini düşürür.
Ama Basic Design sadece otomasyon teknolojisini sorgulamamalı. Otomasyon uzmanı Cheong’ın konuyla ilgili bir yorumuna kulak verelim: “Komponentlerin ve bunların mekanik bağlantılarının optimizasyonu sayesinde özellikle çok amaçlı tesislerde avantajlar sağlanabilir. Örneğin birtakım yıkama, temizleme prosesleriyle satılamaz son ürünlerin miktarı azaltılabilir“. Festo tasarımı, bedensel bakım ürünleri üretimine yönelik bir dağıtım sistemi buna örnek gösterilebilir.


Rahatlatıcı komple çözüm
Bedensel bakım ürünleri üretiminde yer alan, boru ve bağlantı elemanlarından oluşan karmaşık ağ yapısı, bir üründen bir başka ürünün üretimine geçişte çok yüksek ürün kaybına yol açar. Bütünsel bir yaklaşımla olaya çözüm getiriyor. Festo, yıllara dayanan mühendislik bilgi ve birikiminden faydalanarak ürün ömrü süresince tesis üretkenliğini sürdürülebilir bir biçimde artırarak müşterisini rahatlatıyor.
Çözümlerden biri: Birbirinden farklı koku maddeleri için hazırlanmış yirmiden fazla tank için kurulan yeni, kompakt yapılı, küresel valf donanımlı bir dağıtım armatürü. Bu bloğu kısa sürede ve yüksek kalitede gerçekleştirmek için önce üç boyutlu bir CAD modeli oluşturulmuş, bu ön tasarım da müşteriyle birlikte değerlendirilmiş ve son haline getirilmiştir. Festo, işi sağlama almak amacıyla nihai konstrüksiyondan önce 1:5 ölçekli bir prototip üreterek müşteriyle birlikte son rötuşları yapmıştır.


Verimlilik arttı
“Verimlilik”, tesis işletmecileri için önemi gittikçe artan bir konudur: Verimlilik planlamada, tedarik, kurulum ve işletmeye alma süreçlerinde olduğu kadar enerji ve diğer kaynakların tüketimiyle ilgili olarak da çok önemli bir konu olarak karşımıza çıkıyor.
Yeni tesislere yapılan yatırımların yanı sıra mevcut tesisler ve tali sistemlerinde de müthiş bir tasarruf potansiyeli var. Örneğin atıksu arıtma tesislerinin pompaları, yağmur suyu biriktirme havuzlarının denetimiyle görevli personel ihtiyacı, bu tasarruf faktörlerine birer örnek olarak verilebilir. Modern otomasyon teknolojisinden yararlanılarak elektriksel altyapıya yönelik yatırımlarda da tasarruf sağlanabilir. Bunun örneği St. Petersburg’da mevcuttur.


Elektriksel güç tasarrufu
Rusya’daki su işletmelerinde kum filtrelerinin su giriş ve çıkış kapaklarının açılıp kapatılmasında veya pompa istasyonlarında düne kadar elektriksel tahrik sistemleri birinci tercihti. Sankt Petersburg’da tüm elektriksel tahriklerin çalıştırılması için 75 kW’lık kurulu güce ihtiyaç duyulmaktaydı. Ancak su işletmesi mevcut elektrik şebekesi altyapısını genişletmeden bu gücü sağlayamayacaktı.
DAPS serisi pnömatik tahrikler ile iki adet basınçlı hava kompresörlerinden oluşan sistem sadece 10 kW kurulu güce ihtiyaç duyuyor. Sankt Petersburg Su İşletmeleri elektriksel tahriklerden vazgeçip 120 adet pnömatik tahrik sistemi tercih ederek elektrik enerjisi tedariğine yönelik ek tedbirlerden doğacak en az 65.000 Euro tutarında bir maliyetten kurtuldu.



Filipinler/Angeles kentinin su işletmesinde sistem komponentleri proses ana merkeziyle gerçek zamanlı olarak veri alışverişi gerçekleştiriyor. Festo bu projenin tüm aşamalarını (geliştirme, tedarik, kurulum ve işletme) tek başına gerçekleştirdi.


Üretim verileri = Bilgi
Arıza temelli üretim kesintilerini önlemek... Bu hedef daima uygulayıcıların birinci arzusu olarak karşımıza çıkıyor. Birbiriyle uyumlu, veri değerlendirmeli arıza arama fonksiyonlu otomasyon ürünleri bu hedefe ulaşmada temel oluştururken, arızaları önlemeye yönelik bakım olanağını da beraberlerinde getiriyorlar. Ancak arıza arama işlevi sadece Festo’nun otomasyon çözümlerinin gözetimiyle sınırlı değil.
Tesis içinde toplanılan verilerin hedefe odaklı değerlendirilmesiyle sistem bütününde meydana gelen hatalara yönelik birtakım varsayımlar oluşturulabilmektedir. Cheong: “Bu sayede tesis işletme süresi artırılmakta“ diyor. Web tarayıcıları üzerinden bu verileri yerel tesis ağında, intranette veya dünya genelinde görselleştirmek ve bunlardan yararlanmak mümkün.


Gerçek zamanlı su işletmesi
Filipinlerde Festo’nun tasarladığı bir otomasyon çözümü ile Angeles kenti su işletmesinin üretkenliği artırılmıştır. Burada su çekme ve dağıtım pompalarının sistemin proses yönetim merkeziyle gerçek zamanlı olarak iletişim halinde olabilmesi, teknolojinin ana unsurunu oluşturuyor. Angeles su işletmeleri projesinin geliştirme, tedarik, kurulum ve ilk işletme hamlesinden oluşan tüm aşamalarını Festo tek başına gerçekleştirmiştir.
Günümüzde tüm önemli bilgiler günde 24 saat tesisin proses ana merkezinde toplanarak su işletmesinin işleyişinin genel tablosunu gerçek zamanlı olarak sunuyor. Tesis sorumlusu, ilgili gösterge paneli ve monitörlerden tek bakışla sistem statüsünü görüp gerektiğinde müdahale edebiliyor. Ancak tam otomatik kontrol sistemi sayesinde müdahalesine genelde gerek kalmıyor.



Elektik enerjisi yerine pnömatik: Sankt Petersburg kenti su işletmeleri, elektriksel tahrik sistemleri yerine pnömatik tahriklerde karar kılarak ek elektrik enerjisi tedariğinde harcamak zorunda kalacağı minimum 65.000 euro tutarında tasarruf gerçekleştirdi


FESTO
Festo AG, küresel bir kuruluş olmakla birlikte Almanya/Esslingen am Neckar’da yerleşik bağımsız bir aile şirketi. Firma, iki yüzden fazla sektörde faaliyet gösteren 300 bin civarındaki müşteriye pnömatik ve elektriksel otomasyon teknolojisi tedarik ediyor.