Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi 121. Sayı (Ağustos 2018)

28 Su ve Çevre Teknolojileri / Ağustos 2018 suvecevre.com MAKALE 4.2 Proses Kontrolü 4.2.1 Havasız Süreçlerin İzlenmesi ve Kontrolü H avasız şartlarda ayrışmanın istenilen şekilde olabilmesi için arıtma sisteminin yaki- nen izlenmesi ve gerekli tedbirlerin zamanında alınması gerekir. Etkili bir işletme ve izleme sonucu yüksek verimli bir arıtmanın sağlanması, me- tana dönüşüm oranının maksimum kılınması ve olabildiğince az arıtma çamuru elde edilmesi gibi hedeflere ulaşılabilir. Proses kontrolünün gayesi arıtma tesisindeki düzensizliklerin mümkün olan en kısa sürede teşhisidir. Havasız şartlarda arıtmanın proses kontrolü bakımından dikkatle izlenmesi gerekli parametreler ve izlenme sıklık- ları Tablo 4.5’te verilmiştir. Prosesin izlenmesi maksadı ile bu parametrelere ilaveten özellikle çamur yaşı ve atık kompozisyonun da kont- rolü gerekebilir. Tablo 4.5’te(*) işareti ile belirtilen parametreler prosesin durumu hakkında doğrudan ve pratik bilgiler sağlayan esas kontrol paramet- releridir. Arıtma prosesinde bir denge- sizlik halinde esas kontrol parametre- lerinde ani azalma ve ani artışlar göz- lenir. Değerlerinde ani artış gözlenen parametreler: Toplam Uçucu Asit(TUA), %CO2 ve değerinde ani artış gözlenen parametreler: pH, Alkalinite, Qg, %CH4. Biyoenerji proseslerin, ayrışma pro- sesinin kararlılığının bozulması genel- likle TUA konsantrasyonunun artması ve müteakiben de pH’ın 6 civarına düşmesi ile kendini gösterir. Organik yük azaltılarak ve/veya NaOH, kireç gibi kimyasallar kullanılarak pH'ı istenilen değerlere getirilebilir. Sistemin pH’sı kontrol altına alındıktan sonra kararsız- lığın sebebi araştırılmalıdır. Şayet geçici PROF. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK Atıksuların Havasız Şartlarda Arıtımı Esasları (*) 4. Bölüm (*) Prof. Dr. Mustafa Öztürk’ün Atıksuların Havasız Şartlarda Arıtımı Esasları Kitabı’ndan alınmıştır. Tablo 4. 5. Havasız Arıtmada Proses Kontrolü Maksadı ile İzlenmesi Gereken Parametreler Parametreler İzleme Sıklığı Sıcaklık (*) pH (*) Alkalinite (*) Toplam uçucu asit (TUA) (*) Gaz debisi,Qg (*) Gaz kompozisyonu (%CH 4 ,%CO 2 ) Organik yük, KOI ve arıtma verimi Sürekli Sürekli Günlük 3/hafta Sürekli 3/hafta 3/hafta